جایگزینی نام آووست با نوک خنجری
جایگزینی نام آووست با نوک‌خنجری
Persian name of Pied Avocet
یکی از پرندگانی که درسال‌های گذشته در مورد نام فارسی آن بحث بوده است، آووست یا نوک خنجری است.
در حقیقت، آووست نام گروهی از پرندگان است که در سردۀ Recurvirostra قرار دارند که دارای چهار گونه و به نام‌های آووست ابلق، آووست آمریکایی، آووست آند و آووست گردن سرخ است. ویژگی بارز در این گروه از پرندگان دارا بودن نوک خمیده به سمت بالا است.
به همین دلیل، حدود سه دهه پیش، به سبب شباهت خمیدگی نوک در این پرنده، نام فارسی "نوک‌خنجری" برای آووست برگزیده شد و در دانشنامه پرندگان و همچنین در کتاب‌های دکتر منصوری آورده شد. همین موضوع سبب شد تا نام "نوک‌خنجری" توسط فرهنگستان زبان فارسی برگزیده شود و در برخی از کتاب‌ها، مقاله‌ها و سایت‌های اینترنتی نیز به کار رود. البته برخی افراد نیز تمایل کمتری به کاربرد واژه خنجر داشتند. برای همین در حدود دو سال پیش، به دلیل شباهت شکل نوک این پرندگان با درفش، نام "نوک‌درفشی" هم پیشنهاد شده بود. به هر روی، اکنون دوباره موضوع جایگزینی نام آووست با یک نام فارسی مطرح شد.
نیاز به یادآوری است که بهتر است که یک پرنده دارای نام فارسی باشد تا ارتباط هر چه بیشتری با سطوح پایین جامعه و مردم و در عین حال، با جمعیت بیشتری از مردم کشور برقرار شود تا امکان بهره‌گیری آنها برای حفاظت پرندگان بیشتر شود.
همچنین نیاز به یادآوری است که در چنین زمان‌هایی، گزینش تنها یک نام فارسی می‌تواند به کاربرد آن کمک کند و برعکس، پیشنهاد دو یا چند نام برای جایگزینی، نه تنها کمکی به این کار نمی‌کند بلکه بر دوگانگی و چندگانگی نام‌ها افزده شده، هیچ یک از آنها فرصت به کار رفتن را پیدا نخواهند کرد.
نام "نوک‌خنجری" در دو دهه گذشته در کتاب‌ها، منابع و سایت‌های اینترنتی به کار رفته بود و همچنین توسط فرهنگستان زبان فارسی تایید شده بود. بنابر این، پس از مشورت و بررسی و ارزیابی لازم، بهتر دیدیم که همان واژه "نوک‌خنجری" را برای جایگزینی نام فارسی برگزیده و به کاربرد همان نام پیشین ادامه دهیم. بر همین اساس، ازین پس نام فارسی و رسمی این گونه به شکل زیر پیشنهاد شده و به کار خواهد رفت.
*نوک‌خنجری (آووست)*
*****
