فهرست پرندگان آزاد استان یزد
Checklist of the wild birds of Yazd province
گردآوری: مسلم اکبری، محمدحسین اکرمی، حمید بیگی و محمد توحیدی‌فر
By: Moslem Akbari, Mohammad-Hosein Akrami, Hamid Beygi & Mohammad Tohidifar
تازه‌ترین به‌روزرسانی: 27 بهمن 1403
Last updated: 15 February 2025
بر پایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 58 گونه ثبت شد. سپس یافته‌های بازدیدهای میدانی (داده‌های چاپ‌نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 258 گونه از پرندگان استان یزد آمده است.
List of 255 bird species of Yazd province
- Greylag Goose Anser anser غاز خاکستری
- Common Shelduck Tadorna tadorna تنجه
- Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea آنقوت
- Mallard Anas platyrhynchos مرغابی (اردک) سرسبز
- Northern Shoveler Anas clypeata اردک نوک‌پهن شمالی
- Northern Pintail Anas acuta فیلوش شمالی
- Garganey Anas querquedula خوتکای ابروسفید
- Gadwall AMareca strepera خاردک ارده‌ای
- Eurasian Teal Anas crecca خوتکای جُرّه
- Red-crested Pochard Netta rufina اردک تاجدار
- Common Duck Aythya ferina اردک سرحنایی
- Ferruginous Duck Aythya nyroca اردک بلوطی
- Tufted Duck Aythya fuligula اردک سیاه‌کاکل
- Chukar Partridge Alectoris chukar کبک کوهپایه
- See-see Partridge Ammoperdix griseogularis تیهو
- Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین (وَردیج)
- European Nightjar Caprimulgus europaeus شبگرد اروپایی
- Egyptian Nightjar Caprimulgus aegyptius شبگرد مصری
- Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
- Common Swift Apus apus بادخورک معمولی
- Asian Houbara Chlamydotis macqueenii هوبرۀ آسیایی
- Little Bustard Tetrax tetrax زنگوله‌بال
- Common Cuckoo Cuculus canorus کوکوی معمولی
- Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis باقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
- Crowned Sandgrouse Pterocles coronatus باقرقره (کوکر) گندمی
- Rock Dove Columba livia کبوتر چاهی
- Common Wood Pigeon Columba palumbus کبوتر جنگلی
- European Turtle Dove Streptopelia turtur قمری اروپایی
- Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
- Laughing Dove Spilopelia senegalensis قمری خانگی
- Namaqua Dove Oena capensis قمری دم‌دراز
- Water Rail Rallus aquaticus یلوه آبی
- Baillon’s Crake Porzana pusilla یلوه نوک‌سبز
- Spotted Crake Porzana porzana یلوه خالدار
- Common Moorhen Gallinula chloropus چنگر نوک‌سرخ
- Eurasian Coot Fulica atra چنگر نوک‌سفید (معمولی)
- Grey-headed Swamphen Porphyrio poliocephalus طاووسک سرخاکستری
- Common Crane Grus grus درنای خاکستری
- Little Grebe Tachybaptus ruficollis کشیم کوچک
- Black-necked Grebe Podiceps nigricollis کشیم گردن‌سیاه
- Greater Flamingo Phoenicopterus roseus فلامینگوی (بال‌آتشی) بزرگ
- Eurasian Stone-curlew Burhinus oedicnemus چاخ‌لق اوراسیایی
- Black-winged Stilt Himantopus himantopus چوب‌پا
- Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
- Northern Lapwing Vanellus vanellus خروس کُلی شمالی (معمولی)
- Sociable Lapwing Vanellus gregarius خروس کُلی اجتماعی (ابروسفید)
- Red-wattled Lapwing Vanellus indicus دیدومک
- White-tailed Lapwing Vanellus leucurus خروس کُلی دم‌سفید
- European Golden Plover Pluvialis apricaria سلیم طلایی اروپایی
- Little Ringed Plover Charadrius dubius سلیم طوقی کوچک
- Kentish Plover Charadrius alexandrinus سلیم پاسیاه (کوچک)
- Greater Sand Plover Charadrius leschenaultii سلیم شنی بزرگ
- Caspian Plover Charadrius asiaticus سلیم سینه‌بلوطی
- Eurasian Woodcock Scolopax rusticola ابیای اوراسیایی
- Common Snipe Gallinago gallinago پاشلک معمولی
- Black-tailed Godwit Limosa limosa گیلانشاه دم سیاه
- Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک پاسرخ خالدار
- Common Redshank Tringa totanus آبچلیک پاسرخ معمولی
- Marsh Sandpiper Tringa stagnatilis آبچلیک تالابی
- Common Greenshank Tringa nebularia آبچلیک پاسبز
- Green Sandpiper Tringa ochropus آبچلیک سبز (تک‌زی)
- Wood Sandpiper Tringa glareola آبچلیک خالدار پاسبز
- Terek Sandpiper Xenus cinereus آبچلیک نوک سربالا
- Common Sandpiper Actitis hypoleucos آبچلیک آوازخوان
- Little Stint Calidris minuta تلیله کوچک
- Dunlin Calidris alpina تلیله شکم‌سیاه
- Ruff Calidris pugnax تلیلۀ شکیل
- Curlew Sandpiper Calidris ferruginea تلیلۀ بلوطی
- Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
- Cream-colored Courser Cursorius cursor دودوک
- Collared Pratincole Glareola pratincola گلاریول بال‌سرخ
- Slender-billed Gull Chroicocephalus genei کاکایی صورتی
- Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundus کاکایی سرسیاه کوچک
- Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت‌سیاه کوچک
- Heuglin’s (Siberian) Gull Larus fuscus heuglini زیرگونه کاکایی {پشت‌سیاه} سیبری
- Caspian Tern Hydroprogne caspia پرستودریایی خزری (کاسپی)
- Little Tern Sternula albifrons پرستودریایی کوچک
- Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
- White Stork Ciconia ciconia لک‌لک سفید
- Great Cormorant Phalacrocorax carbo باکلان (قره‌قار) بزرگ
- Glossy Ibis Plegadis falcinellus اکراس سیاه
- Eurasian Spoonbill Platalea leucorodia کفچه‌نوک اوراسیایی
- Little Bittern Ixobrychus minutus بوتیمار کوچک
- Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticorax حواصیل (وِکای) شب
- Squacco Heron Ardeola ralloides حواصیل (وِکای) زرد
- Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک غربی (معمولی)
- Grey Heron Ardea cinerea حواصیل (وِکای) خاکستری
- Purple Heron Ardea purpurea حواصیل (وکای) ارغوانی
- Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
- Little Egret Egretta garzetta اگرت (قار) کوچک
- Western Reef Heron Egretta gularis اگرت (قار) ساحلی
- Western Osprey Pandion haliaetus عقاب ماهیگیر
- Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
- Egyptian Vulture Neophron percnopterus کرکس کوچک (مصری)
- European Honey Buzzard Pernis apivorus سارگپۀ عسلی (سارگپۀ جنگلی) اروپایی
- Crested Honey Buzzard Pernis ptilorhynchus سارگپۀ عسلی (سارگپۀ جنگلی) تاجدار
- Griffon Vulture Gyps fulvus دال قهوه‌ای
- Cinereous Vulture Aegypius monachus دال سیاه
- Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicus عقاب مارخوار
- Steppe Eagle Aquila nipalensis عقاب صحرایی (دشتی)
- Eastern Imperial Eagle Aquila heliaca عقاب شاهی
- Golden Eagle Aquila chrysaetos عقاب طلایی
- Bonelli's Eagle Aquila fasciata عقاب دوبرادر
- Shikra Tachyspiza badia پیغوی کوچک (شِکَره)
- Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی (باشه) اوراسیایی
- Eurasian Goshawk Astur gentilis طرلان (شهباز) اوراسیایی
- Western Marsh Harrier Circus aeruginosus سنقر تالابی غربی
- Hen Harrier Circus cyaneus سنقر خاکستری
- Pallid Harrier Circus macrourus سنقر سفید
- Black Kite Milvus migrans کورکور سیاه
- White-tailed Eagle Haliaeetus albicilla عقاب دریایی دم‌سفید
- Long-legged Buzzard Buteo rufinus سارگپه پابلند
- Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی
- Steppe Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} دشتی
- Western Barn Owl Tyto alba جغد انباری
- Pallid Scops Owl Otus brucei مرغ حق جنوبی
- Eurasian Scops Owl Otus scops مرغ حق اوراسیایی
- Eurasian Eagle-Owl Bubo bubo شاه‌بوف اوراسیایی
- Omani Owl Strix butleri جغد طلایی
- Little Owl Athene noctua جغد کوچک
- Long-eared Owl Asio otus جغد گوش‌دراز
- European Roller Coracias garrulus سبزقبای اروپایی
- Indian Roller Coracias benghalensis سبزقبای هندی
- European Bee-eater Merops apiaster زنبورخوار اروپایی
- Eurasian Hoopoe Upupa epops هدهد (پوپَک) اوراسیایی
- Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای
- Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacus دارکوب باغی
- Common Kestrel Falco tinnunculus دلیجۀ معمولی
- Merlin Falco columbarius تُرم‌تای
- Eurasian Hobby Falco subbuteo لیل اوراسیایی
- Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
- Peregrine Falcon Falco peregrinus شاهین (بَحری)
- !!! Barbary Falcon Falco peregrinus pelegrinoides شاهین کوهی
- Rose-ringed Parakeet Psittacula krameri طوطی طوق‌صورتی
- Red-backed Shrike Lanius collurio سنگ‌چشم پشت‌سرخ
- Isabelline Shrike Lanius isabellinus سنگ‌چشم دم‌سرخ دشتی
- Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroides سنگ‌چشم دم‌سرخ تورانی
- Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ
- Arabian Grey Shrike Lanius excubitor aucheri سنگ‌چشم خاکستری عربی (جنوبی)
- Steppe Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی
- Lesser Grey Shrike Lanius moinor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
- Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
- Masked Shrike Lanius nubicus سنگ‌چشم پیشانی‌سفید
- Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolus پری‌شاهرخ اوراسیایی
- Eurasian Magpie Pica pica زاغی اوراسیایی
- Iranian (Pleske's) Ground Jay Podoces pleskei زاغ بور ایرانی، گونه بوم‌زاد (Endemic)
- Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
- Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
- Hooded Crow Corvus cornix کلاغ ابلق
- Brown-necked Raven Corvus ruficollis غراب گردن‌قهوه‌ای
- Northern (Common) Raven Corvus corax غراب سیاه (معمولی)
- Bohemian Waxwing Bombycilla garrulus بال لاکی
- Grey Hypocolius Hypocolius ampelinus میوه‌خوار
- Sombre Tit Poecile lugubris چرخ‌ریسک سرسیاه
- Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
- Greater Hoopoe-Lark Alaemon alaudipes چکاوک هدهدی
- Desert Lark Ammomanes deserti چکاوک بیابانی
- Bar-tailed Lark Ammomanes cinctura چکاوک سردم سیاه
- Eurasian Skylark Alauda arvensis چکاوک آسمانی بزرگ
- Crested Lark Galerida cristata چکاوک کاکلی
- Horned Lark Eremophila alpestris چکاوک شاخدار
- Calandra Lark Melanocorypha calandra چکاوک گندمزار (چکاوک طُرقه)
- Turkestan Short-toed Lark Alaudala heinei چکاوک پنجه‌کوتاه تورانی (کوچک)
- White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
- Barn Swallow Hirundo rustica پرستوی خانگی
- Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestris چلچله کوهی
- Pale Crag Martin Ptyonoprogne obsoleta چلچله بیابانی
- Red-rumped Swallow Cecropis daurica پرستوی دمگاه‌حنایی
- Cetti's Warbler Cettia cetti سسک دم‌پهن
- Scrub Warbler Scotocerca inquieta سسک جنبان
- Willow Chiffchaff Phylloscopus trochilus سسک بیدی
- Common Chiffchaff Phylloscopus collybita سسک چیف‌چاف معمولی
- Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectus سسک برگی کوچک
- Hume’s Leaf Warbler Phylloscopus humei سسک ابروزد هیوم
- Greenish Warbler Phylloscopus trochiloides سسک سبز زیتونی (سبزفام)
- Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceus سسک نیزار بزرگ
- Clamorous Reed Warbler Acrocephalus stentoreus سسک نیزار پرصدا
- Sedge Warbler Acrocephalus schoenobaenus سسک جگنزار
- Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallida سسک درختی زیتونی
- Sykes's Warbler Iduna rama سسک درختی هندی
- Upcher's Warbler Hippolais languida سسک درختی بزرگ
- Delicate Prinia Prinia lepida سسک دلکش
- Eurasian Blackcap Sylvia atricapilla سسک سرسیاه
- Garden Warbler Sylvia borin سسک باغی
- Barred Warbler Sylvia nisoria سسک سینه‌نواری (سینه‌راه‌راه)
- Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
- Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostris سسک چشم‌سفید شرقی
- Asian Desert Warbler Sylvia nana سسک بیابانی آسیایی
- Common Whitethroat Sylvia communis سسک گلوسفید بزرگ
- Menetries's Warbler Sylvia mystacea سسک سردودی
- Afghan Babbler Turdoides huttoni لیکوی افغان
- Western Rock Nuthatch Sitta neumayer کمرکُلی کوچک
- Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronota کمرکُلی بزرگ
- Wallcreeper Tichodroma mauria دیوارخزک
- Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی (هندی)
- Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
- Common Blackbird Turdus merula توکای سیاه
- Black-throated Thrush Turdus atrogularis توکای گلوسیاه
- Redwing Turdus iliacus توکای پهلوسرخ
- Song Thrush Turdus philomelos توکای باغی
- Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
- Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotes دم‌چتری
- Spotted Flycatcher Muscicapa striata مگس‌گیر خالدار
- European Robin Erithacus rubecula سینه‌سرخ اروپایی
- Bluethroat Luscinia svecica گلوآبی
- Common Nightingale Luscinia megarhynchos بلبل هزاردستان
- White-throated Robin Irania gutturalis سینه‌سرخ ایرانی
- Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
- Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
- Common Redstart Phoenicurus phoenicurus دم‌سرخ معمولی
- Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilis طرقۀ کوهی حنایی
- Blue Rock Thrush Monticola solitarius طرقۀ کوهی کبود (بنفش)
- European Stonechat Saxicola rubicola چک اروپایی
- Siberian Stonechat Saxicola maurus چک سیبری
- Pied Bush Chat Saxicola caprata چک ابلق
- Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina چکچک دشتی
- Northern Wheatear Oenanthe oenanthe چکچک کوهی
- Persian (Red-tailed) Wheatear Oenanthe chrysopygia چکچک ایرانی (دم‌سرخ)
- Pied Wheatear Oenanthe pleschanka چکچک ابلق {معمولی}
- Eastern Black-eared Wheatear Oenanthe melanoleuca چکچک گوش‌سیاه شرقی
- Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
- Mourning Wheatear Oenanthe lugens چکچک ابلق جنوبی
- Finsch's Wheatear Oenanthe finschii چکچک پشت‌سفد
- Variable Wheatear Oenanthe picata چکچک ابلق خاوری
- Hume's Wheatear Oenanthe albonigra چکچک سیاه شکم‌سفید
- White-crowned Wheatear Oenanthe leucopyga چکچک سیاه سرسفید
- Hooded Wheatear Oenanthe monacha چکچک ابلق دم‌سفید
- House Sparrow Passer domesticus گنجشک خانگی
- Spanish Sparrow Passer hispaniolensis گنجشک سینه‌سیاه
- Pale Rockfinch Carpospiza brachydactyla گنجشک خاکی
- Rock Sparrow Petronia petronia گنجشک کوهی
- Yellow-throated Sparrow Gymnoris xanthocollis گنجشک گلوزرد
- White-winged Snowfinch Montifringilla nivalis گنجشک برفی
- Indian Silverbill Eudice malabarica سیمین‌نوک (سهرۀ ریز) هندی
- Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
- Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
- Western Yellow Wagtail Motacilla flava دم‌جنبانک شکم‌زرد
- Citrine Wagtail Motacilla citreola دم‌جنبانک لیمویی
- Grey Wagtail Motacilla cinerea دم‌جنبانک خاکستری
- White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
- Tawny Pipit Anthus campestris پیپت خاکی
- Long-billed Pipit Anthus similis پیپت نوک‌دراز
- Meadow Pipit Anthus pratensis پیپت چمنزار
- Red-throated Pipit Anthus cervinus پیپت گلوسرخ
- Water Pipit Anthus spinoletta پیپت تالابی
- Common Chaffinch Fringilla coelebs سهره جنگلی
- Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
- Hawfinch Coccothraustes coccothraustes سهره نوک‌بزرگ
- Trumpeter Finch Bucanetes githagineus سهره صورتی
- Common Rosefinch Carpodacus erythrinus سهره گلی
- European Greenfinch Chloris chloris سهره سبز
- Desert Finch Rhodospiza obsoleta سهره خاکی
- Common Linnet Linaria cannabina سهره سینه‌سرخ
- Red-fronted Serin Serinus pusillus سهره پیشانی‌سرخ
- Eurasian Siskin Spinus spinus سهره زرد اوراسیایی
- Corn Bunting Emberiza calandra زردپره مزرعه
- Yellowhammer Emberiza citrinella زردپره لیمویی
- Rock Bunting Emberiza cia زردپره کوهی
- Grey-headed Bunting Emberiza buchanani زردپره سرخاکستری
- Ortolan Bunting Emberiza hortulana زردپره سرزیتونی
- Striated Bunting Emberiza striata زردپره راه‌راه
- Black-headed Bunting Emberiza melanocephala زردپره سرسیاه
- Common Reed Bunting Emberiza schoeniclus زردپره نیزار (تالابی)
-----
منابع
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
Irannejad M.J., Sarhangzadeh J., Azimzadeh H.R., Elmi M.R., Hoseini S.Z.A. & Hazeri F. (2006). Siahkooh Protected Area (Ardakan, Yazd). Journal of Environmental Studies, 39: 89–100. [In Persian with English summary]
*****