فهرست پرندگان استان البرز
Checklist of the birds of Alborz province
تهیه و تنظیم: فرهاد حسینی طایفه و ابوالقاسم خالقی زاده
By: Farhad H. Tayefeh & Abolghasem Khaleghizadeh
آخرین به روزرسانی: 11 آبان 1397
Last updated: 2 November 2018
براساس Khaleghizadeh et al. (2010) ابتدا 170 گونه و بر اساس کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395) 189 گونه ثبت شد. سپس با تلفیق مشاهدات صحرایی (ف. ح. طایفه، اطلاعات منتشرنشده) لیست پرندگان استان البرز به 290 گونه رسید.
According to Khaleghizadeh et al. (2010) 170 species, and then with information based on field observations (F.H. Tayefeh, unpublished data) a list of 290 species is revealed.
1. Greylag Goose Anser anser غاز خاکستری
2. Mute Swan Cygnus olor قوی گنگ
3. Whooper Swan Cygnus cygnus قوی فریادکش
4. Common Shelduck Tadorna tadorna تنجه
5. Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea آنقوت
6. Gadwall Anas strepera اردک ارده‌ای
7. Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
8. Mallard Anas platyrhynchos اردک سرسبز
9. Northern Shoveler Anas clypeata اردک نوک‌پهن
10. Northern Pintail Anas acuta فیلوش
11. Garganey Anas querquedula خوتکای ابروسفید
12. Eurasian Teal Anas crecca خوتکای معمولی
13. Red-crested Pochard Netta rufina اردک تاجدار
14. Common Pochard Aythya ferina اردک سرحنایی
15. Ferruginous Duck Aythya nyroca اردک بلوطی
16. Tufted Duck Aythya fuligula اردک سیاه‌کاکل
17. Caspian Snowcock Tetraogallus caspius کبک دری
18. Chukar Partridge Alectoris chukar کبک معمولی
19. See-see Partridge Ammoperdix griseogularis تیهو
20. Grey Partridge Perdix perdix کبک چیل
21. Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
22. Little Grebe Tachybaptus ruficollis کشیم کوچک
23. Great Crested Grebe Podiceps cristatus کشیم بزرگ
24. Black-necked Grebe Podiceps nigricollis کشیم گردن‌سیاه
25. Greater Flamingo Phoenicopterus roseus فلامینگوی (مرغ حسینی) بزرگ
26. Black Stork Ciconia nigra لک‌لک سیاه
27. White Stork Ciconia ciconia لک‌لک سفید (حاجی لک‌لک)
28. Glossy Ibis Plegadis falcinellus اکراس سیاه
29. Eurasian Spoonbill Platalea leucorodia کفچه نوک
30. Little Bittern Ixobrychus minutus بوتیمار کوچک
31. Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticorax حواصیل شب
32. Squacco Heron Ardeola ralloides حواصیل زرد
33. Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک معمولی
34. Grey Heron Ardea cinerea حواصیل خاکستری
35. Purple Heron Ardea purpurea حواصیل ارغوانی
36. Great Egret Ardea (Casmerodius) alba اگرت بزرگ (حواصیل سفید بزرگ)
37. Little Egret Egretta garzetta اگرت (حواصیل) کوچک
38. Great White Pelican Pelecanus onocrotalus پلیکان (مرغ سقای) سفید
39. Great Cormorant Phalacrocorax carbo باکلان (قره غاز) بزرگ
40. Bearded Vulture Gypaetus barbatus هما
41. Egyptian Vulture Neophron percnopterus کرکس مصری (کوچک)
42. European Honey Buzzard Pernis apivorus سارگپه جنگلی
43. Griffon Vulture Gyps fulvus دال (کرکس) معمولی
44. Cinereous Vulture Aegypius monachus دال (کرکس) سیاه
45. Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicus عقاب مارخور
46. Lesser Spotted Eagle Clanga (Aquila) pomarina عقاب خالدار کوچک (جنگلی)
47. Greater Spotted Eagle Clanga (Aquila) clanga عقاب خالدار بزرگ (تالابی)
48. Steppe Eagle Aquila nipalensis عقاب صحرایی
49. Eastern Imperial Eagle Aquila heliaca عقاب شاهی (شاه باز)
50. Golden Eagle Aquila chrysaetos عقاب طلایی
51. Shikra Accipiter badius پیغوی کوچک
52. Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی
53. Northern Goshawk Accipiter gentilis طرلان
54. Western Marsh Harrier Circus aeruginosus سنقر تالابی معمولی
55. Northern Harrier Circus cyaneus سنقر خاکستری
56. Pallid Harrier Circus macrourus سنقر سفید
57. Black Kite Milvus migrans کورکور سیاه
58. Long-legged Buzzard Buteo rufinus سارگپه پابلند
59. Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی (صحرایی)
60. Macqueen's Bustard Chlamydotis macqueenii هوبره
61. Little Bustard Tetrax tetrax زنگوله‌بال
62. Water Rail Rallus aquaticus یلوه آبی
63. Corn Crake Crex crex یلوه حنایی
64. Little Crake Porzana parva یلوه کوچک
65. Spotted Crake Porzana porzana یلوه خالدار
66. Common Moorhen Gallinula chloropus چنگر نوک‌سرخ
67. Eurasian Coot Fulica atra چنگر معمولی
68. Common Crane Grus grus درنای معمولی
69. Eurasian Stone-curlew Burhinus oedicnemus چاخ‌لق معمولی
70. Eurasian Oystercatcher Haematopus ostralegus صدف‌خوار
71. Black-winged Stilt Himantopus himantopus چوب‌پا
72. Pied Avocet Recurvirostra avosetta آووست
73. Northern Lapwing Vanellus vanellus خروس کولی معمولی
74. Spur-winged Lapwing Vanellus spinosus خروس کولی سینه‌سیاه
75. White-tailed Lapwing Vanellus leucurus خروس کولی دم‌سفید
76. European Golden Plover Pluvialis apricaria سلیم طلایی اروپایی
77. Pacific Golden Plover Pluvialis fulva سلیم طلایی خاوری
78. Grey Plover Pluvialis squatarola سلیم خاکستری
79. Common Ringed Plover Charadrius hiaticula سلیم طوقی بزرگ (معمولی)
80. Little Ringed Plover Charadrius dubius سلیم طوقی کوچک
81. Kentish Plover Charadrius alexandrinus سلیم کوچک (سلیم طوقی پاسیاه)
82. Greater Sand Plover Charadrius leschenaultii سلیم شنی بزرگ
83. Caspian Plover Charadrius asiaticus سلیم سینه‌بلوطی
84. Jack Snipe Lymnocryptes minimus پاشلک کوچک
85. Great Snipe Gallinago media پاشلک بزرگ
86. Common Snipe Gallinago gallinago پاشلک معمولی
87. Black-tailed Godwit Limosa limosa گیلانشاه دم‌سیاه (بال‌سفید)
88. Bar-tailed Godwit Limosa lapponica گیلانشاه حنایی
89. Whimbrel Numenius phaeopus گیلانشاه ابروسفید
90. Eurasian Curlew Numenius arquata گیلانشاه بزرگ
91. Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک خالدار پاسرخ
92. Common Redshank Tringa totanus آبچلیک پاسرخ
93. Marsh Sandpiper Tringa stagnatilis آبچلیک تالابی
94. Common Greenshank Tringa nebularia آبچلیک پاسبز
95. Green Sandpiper Tringa ochropus آبچلیک تک‌زی
96. Wood Sandpiper Tringa glareola آبچلیک خالدار پاسبز
97. Terek Sandpiper Xenus cinereus آبچلیک نوک سربالا
98. Common Sandpiper Actitis hypoleucos آبچلیک آوازخوان
99. Ruddy Turnstone Arenaria interpres سنگ‌گردان
100. Sanderling Calidris alba تلیله سفید
101. Little Stint Calidris minuta تلیله کوچک
102. Temminck's Stint Calidris temminckii تلیله دم‌سفید
103. Curlew Sandpiper Calidris ferruginea تلیله بلوطی (نوک‌دراز)
104. Dunlin Calidris alpina تلیله شکم‌سیاه
105. Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellus تلیله نوک‌پهن
106. Ruff Philomachus pugnax آبچلیک شکیل
107. Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus فالاروپ (شناگر) گردن‌سرخ
108. Cream-colored Courser Cursorius cursor دودوک
109. Collared Pratincole Glareola pratincola گلاریول بال‌سرخ
110. Slender-billed Gull Chroicocephalus (Larus) genei کاکایی صورتی
111. Black-headed Gull Chroicocephalus (Larus) ridibundus کاکایی سرسیاه کوچک
112. Little Gull Hydrocoloeus (Larus) minutus کاکایی کوچک
113. Mediterranean Gull Ichthyaetus (Larus) melanocephalus کاکایی مدیترانه‌ای
114. Pallas's Gull Ichthyaetus (Larus) ichthyaetus کاکایی سرسیاه بزرگ
115. Common Gull Larus canus کاکایی نوک‌سبز
116. Caspian Gull Larus cachinnans کاکایی خزری
117. Armenian Gull Larus armenicus کاکایی ارمنی
118. Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت‌سیاه کوچک
119. Sandwich Tern Thalasseus sandvicensis پرستودریایی کاکلی تُک‌زرد (بدصدا)
120. Common Tern Sterna hirundo پرستودریایی معمولی
121. Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی تیره
122. White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی بال‌سفید
123. Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis باقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
124. Rock Dove Columba livia کبوتر چاهی
125. Stock Dove Columba oenas کبوتر کوهپایه
126. Common Wood Pigeon Columba palumbus کبوتر جنگلی
127. European Turtle Dove Streptopelia turtur قمری معمولی
128. Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم
129. Laughing Dove Spilopelia (Streptopelia) senegalensis قمری خانگی
130. Namaqua Dove Oena capensis قمری دم‌دراز (ناماکوآ)
131. Common Cuckoo Cuculus canorus کوکوی معمولی
132. Western Barn Owl Tyto alba جغد انبار
133. Eurasian Scops Owl Otus scops مرغ حق معمولی
134. Eurasian Eagle-Owl Bubo bubo شاه بوف
135. Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
136. Little Owl Athene noctua جغد کوچک
137. Long-eared Owl Asio otus جغد گوش‌دراز
138. Short-eared Owl Asio flammeus جغد تالابی
139. European Nightjar Caprimulgus europaeus شبگرد معمولی
140. Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
141. Common Swift Apus apus بادخورک معمولی
142. European Roller Coracias garrulus سبزقبای معمولی
143. Common Kingfisher Alcedo atthis ماهی‌خورک کوچک
144. Persian (Blue-cheeked) Bee-eater Merops persicus زنبورخوار گلوخرمایی (ایرانی)
145. European Bee-eater Merops apiaster زنبورخوار معمولی
146. Eurasian Hoopoe Upupa epops هدهد (شانه به سر)
147. Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای (راه‌راه)
148. Lesser Spotted Woodpecker Dendrocopos minor دارکوب خالدار کوچک
149. Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacus دارکوب سوری (باغی)
150. Great Spotted Woodpecker Dendrocopos major دارکوب خالدار بزرگ
151. European Green Woodpecker Picus viridis دارکوب سبز
152. Lesser Kestrel Falco naumanni دلیجه کوچک
153. Common Kestrel Falco tinnunculus دلیجه معمولی
154. Merlin Falco columbarius ترم‌تای معمولی
155. Eurasian Hobby Falco subbuteo لیل
156. Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چرخ)
157. Peregrine Falcon Falco peregrinus بحری
158. Barbary Falcon Falco pelegrinoides شاهین
159. Alexandrine Parakeet Psittacula eupatria شاه طوطی (طوطی اسکندر)
160. Rose-ringed Parakeet Psittacula krameri طوطی طوق‌صورتی
161. Red-backed Shrike Lanius collurio سنگ‌چشم پشت‌سرخ
162. Isabelline Shrike Lanius isabellinus سنگ‌چشم دم‌سرخ
163. Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroides سنگ‌چشم تورانی
164. Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
165. Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ
166. Steppe Grey Shrike Lanius pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی
167. Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
168. Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolus پری شاهرخ
169. Eurasian Jay Garrulus glandarius جی‌جاق
170. Eurasian Magpie Pica pica زاغی
171. Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax کلاغ (زاغ) نوک‌سرخ
172. Alpine Chough Pyrrhocorax graculus کلاغ (زاغ) نوک‌زرد
173. Western Jackdaw Coloeus (Corvus) monedula کلاغ گردن‌بور
174. Rook Corvus frugilegus کلاغ سیاه
175. Hooded Crow Corvus cornix کلاغ ابلق
176. Northern Raven Corvus corax غراب معمولی
177. Sombre Tit Poecile (Parus) lugubris چرخ‌ریسک سرسیاه
178. Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
179. Eurasian Blue Tit Cyanistes (Parus) caeruleus چرخ‌ریسک سرآبی
180. Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinus چرخ‌ریسک پشت‌بلوطی معمولی
181. Desert Lark Ammomanes deserti چکاوک بیابانی (سنگلاخ)
182. Bar-tailed Lark Ammomanes cinctura چکاوک سردم سیاه
183. Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
184. White-winged Lark Melanocorypha leucoptera چکاوک بال‌سفید
185. Eurasian Skylark Alauda arvensis چکاوک آسمانی
186. Crested Lark Galerida cristata چکاوک کاکلی
187. Horned Lark Eremophila alpestris چکاوک شاخدار
188. Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactyla چکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
189. Calandra Lark Melanocorypha calandra چکاوک گندم‌زار (طرقه چکاوک)
190. Lesser Short-toed Lark Alaudala (Calandrella) rufescens چکاوک پنجه‌کوتاه کوچک (سینه‌خط‌دار)
191. White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
192. Sand Martin Riparia riparia چلچله رودخانه‌ای
193. Barn Swallow Hirundo rustica پرستوی معمولی
194. Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestris چلچله کوهی
195. Common House Martin Delichon urbicum چلچله دمگاه‌سفید
196. Cetti's Warbler Cettia cetti سسک دم‌پهن
197. Scrub Warbler Scotocerca inquieta سسک جنبان
198. Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
199. Common Chiffchaff Phylloscopus collybita سسک چیف‌چاف
200. Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectus سسک بیدی کوچک (کوچک)
201. Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceus سسک نیزار (تالابی) بزرگ
202. Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
203. Sedge Warbler Acrocephalus schoenobaenus سسک جگن‌زار (راه‌راه)
204. Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار (تالابی) معمولی
205. Eastern Olivaceous Warbler Iduna (Hippolais) pallida سسک درختی زیتونی
206. Eurasian Blackcap Sylvia atricapilla سسک سرسیاه
207. Garden Warbler Sylvia borin سسک باغی
208. Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک (نقابدار معمولی)
209. Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostris سسک چشم‌سفید شرقی
210. Common Whitethroat Sylvia communis سسک گلوسفید
211. Menetries's Warbler Sylvia mystacea سسک سردودی
212. Eurasian Wren Troglodytes troglodytes الیکایی
213. Eurasian Nuthatch Sitta europaea کمرکُلی جنگلی (درختی)
214. Western Rock Nuthatch Sitta neumayer کمرکُلی کوچک
215. Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronota کمرکُلی بزرگ
216. Wallcreeper Tichodroma muraria دیوارخزک
217. Eurasian Treecreeper Certhia familiaris دارخزک
218. Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی
219. Rosy Starling Pastor (Sturnus) roseus سار صورتی
220. Common Starling Sturnus vulgaris سار معمولی
221. Ring Ouzel Turdus torquatus توکای طوقی
222. Common Blackbird Turdus merula توکای سیاه
223. Black-throated Thrush Turdus atrogularis توکای گلوسیاه
224. Fieldfare Turdus pilaris توکای پشت‌بلوطی
225. Redwing Turdus iliacus توکای پهلوسرخ
226. Song Thrush Turdus philomelos توکای باغی
227. Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
228. Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas (Erythropygia) galactotes دم‌چتری
229. Spotted Flycatcher Muscicapa striata مگس‌گیر خالدار (راه‌راه)
230. European Robin Erithacus rubecula سینه‌سرخ
231. Common Nightingale Luscinia megarhynchos بلبل معمولی (هزاردستان)
232. White-throated Robin Irania gutturalis سینه‌سرخ ایرانی
233. Semicollared Flycatcher Ficedula semitorquata مگس‌گیر نیم‌طوق (طوق‌سفید)
234. Red-breasted Flycatcher Ficedula parva مگس‌گیر سینه‌سرخ
235. Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
236. Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
237. Common Redstart Phoenicurus phoenicurus دم‌سرخ معمولی
238. Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilis طرقه کوهی
239. Blue Rock Thrush Monticola solitarius طرقه کبود (بنفش)
240. Whinchat Saxicola rubetra چک بوته‌ای
241. European Stonechat Saxicola rubicola چک اروپایی
242. Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina چکچک دشتی
243. Northern Wheatear Oenanthe oenanthe چکچک کوهی
244. Persian Wheatear (Red-tailed Wheatear) Oenanthe chrysopygia چکچک ایرانی (دم‌سرخ)
245. Black-eared Wheatear Oenanthe hispanica چکچک گوش‌سیاه
246. Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
247. Mourning Wheatear Oenanthe lugens چکچک ابلق جنوبی
248. Finsch's Wheatear Oenanthe finschii چکچک پشت‌سفید
249. White-throated Dipper Cinclus cinclus زیرآبروک
250. House Sparrow Passer domesticus گنجشک خانگی
251. Spanish Sparrow Passer hispaniolensis گنجشک سینه‌سیاه
252. Eurasian Tree Sparrow Passer montanus گنجشک درختی
253. Pale Rockfinch Carpospiza brachydactyla گنجشک خاکی
254. Rock Sparrow Petronia petronia گنجشک کوهی
255. White-winged Snowfinch Montifringilla nivalis گنجشک برفی
256. Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
257. Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
258. Black-throated Accentor Prunella atrogularis صعوه گلوسیاه
259. Dunnock Prunella modularis صعوه جنگلی (باغی)
260. Western Yellow Wagtail Motacilla flava دم‌جنبانک شکم‌زرد
261. Citrine Wagtail Motacilla citreola دم‌جنبانک سرزرد
262. Grey Wagtail Motacilla cinerea دم‌جنبانک خاکستری
263. White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
264. Tawny Pipit Anthus campestris پیپت خاکی (دشتی)
265. Meadow Pipit Anthus pratensis پیپت صحرایی
266. Tree Pipit Anthus trivialis پیپت درختی
267. Red-throated Pipit Anthus cervinus پیپت گلوسرخ
268. Water Pipit Anthus spinoletta پیپت تالابی
269. Common Chaffinch Fringilla coelebs سهره جنگلی
270. Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
271. Hawfinch Coccothraustes coccothraustes سهره نوک‌بزرگ
272. Eurasian Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguineus سهره بال‌سرخ
273. Trumpeter Finch Bucanetes githagineus سهره صورتی
274. Common Rosefinch Carpodacus erythrinus سهره گلی (سرخ)
275. European Greenfinch Chloris (Carduelis) chloris سهره سبز
276. Desert Finch Rhodospiza (Rhodopechys) obsoleta سهره خاکی
277. Twite Linaria (Carduelis) flavirostris سهره کوهی
278. Common Linnet Linaria (Carduelis) cannabina سهره سینه‌سرخ
279. European Goldfinch Carduelis carduelis سهره طلایی
280. Red-fronted Serin Serinus pusillus سهره پیشانی‌سرخ
281. Eurasian Siskin Spinus (Carduelis) spinus سهره زرد (زرد سرسیاه)
282. Corn Bunting Emberiza (Miliaria) calandra زردپره مزرعه
283. Yellowhammer Emberiza citrinella زردپره لیمویی
284. Pine Bunting Emberiza leucocephalos زردپره گونه‌سفید
285. Rock Bunting Emberiza cia زردپره کوهی
286. Grey-necked Bunting Emberiza buchanani زردپره سرخاکستری
287. Ortolan Bunting Emberiza hortulana زردپره سرزیتونی (گلوزرد)
288. Rustic Bunting Emberiza rustica زردپره حنایی
289. Black-headed Bunting Emberiza melanocephala زردپره سرسیاه
290. Common Reed Bunting Emberiza schoeniclus زردپره تالابی
----------
References
Ferguson D.A. 1970. Improvement of Gharpuzabad Marsh. Internal Report, Iran Game and Fish Department, Tehran. 9 pp.
Khaleghizadeh A., Scott D.A., Tohidifar M., Sehhatisabet M.E., Bakhtiari P., Hashemi A.R., & Cheraghi S. 2010. Checklist of the birds of Tehran Province during the past half century. Balaban 2: 4–40. [In Persian with English summary and tables]
Meiklejohn M.F.M. 1948. Summer notes on birds of Teheran and the Elburz Mountain. Ibis 90: 76–86.
Nielsen B.P. 1969. Further spring observations on the birds of Gilan, northern Iran. Danks Orn. Foren. Tidsskar 63: 50–73.
Osaei A. & Jamadi M. 2008. The first and second records of Namaqua Dove Oena capensis in Iran. Podoces 3(1/2): 103–104.
Passburg R.E. 1959. Bird notes from Northern Iran. Ibis 101: 153–169.
Scott D.A. 2007. A review of the status of the breeding waterbirds in Iran in the 1970s. Podoces 2(1): 1–21.
----------
آرش