فهرست پرندگان آزاد استان سمنان
Checklist of the wild birds of Semnan province
گردآوری: شادروان کاوه پیوندی، موسی مزینانیان و ابوالقاسم خالقی‌زاده
By: the late Kaveh Peyvandi, Musa Mazinanian & Abolghasem Khaleghizadeh
تازه‌ترین به‌روزرسانی: 16 اسفند 1401
Last updated: 7 March 2023
بر پایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 241 گونه ثبت شد. سپس یافته‌های بازدیدهای میدانی (داده‌های چاپ‌نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 315 گونه از پرندگان استان سمنان آمده است.
List of 315 bird species of Semnan province
- Greylag Goose Anser anser غاز خاکستری
- Mute Swan Cygnus olor قوی گنگ
- Common Shelduck Tadorna tadorna تنجه
- Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea آنقوت
- Gadwall Anas strepera اردک ارده‌ای
- Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
- Mallard Anas platyrhynchos اردک (مرغابی) سرسبز
- Northern Shoveler Anas clypeata اردک نوک‌پهن
- Northern Pintail Anas acuta فیلوش
- Garganey Anas querquedula خوتکای ابروسفید
- Eurasian Teal Anas crecca خوتکای جُرّه (معمولی)
- Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری
- Red-crested Pochard Netta rufina اردک تاجدار
- Common Pochard Aythya ferina اردک سرحنایی
- Ferruginous Duck Aythya nyroca اردک بلوطی
- Tufted Duck Aythya fuligula اردک سیاه‌کاکل
- Caspian Snowcock Tetraogallus caspius کبک دری
- Chukar Partridge Alectoris chukar کبک کوهپایه
- See-see Partridge Ammoperdix griseogularis تیهو
- Grey Partridge Perdix perdix کبک چیل
- Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
- European Nightjar Caprimulgus europaeus شبگرد اروپایی (معمولی)
- Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
- Common Swift Apus apus بادخورک معمولی
- Great Bustard Otis tarda میش مرغ
- Macqueen's Bustard Chlamydotis macqueenii هوبره
- Common Cuckoo Cuculus canorus کوکوی معمولی
- Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis باقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
- Crowned Sandgrouse Pterocles coronatus باقرقره (کوکر) گندمی
- Rock Dove Columba livia کبوتر چاهی
- Stock Dove Columba oenas کبوتر کوهپایه
- Common Wood Pigeon Columba palumbus کبوتر جنگلی
- European Turtle Dove Streptopelia turtur قمری اروپایی (معمولی)
- Oriental Turtle Dove Streptopelia orientalis قمری خاوری
- Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
- Laughing Dove Spilopelia senegalensis قمری خانگی
- Namaqua Dove Oena capensis قمری دم‌دراز
- Water Rail Rallus aquaticus یلوه آبی
- Little Crake Porzana parva یلوه کوچک
- Spotted Crake Porzana porzana یلوه خالدار
- Common Moorhen Gallinula chloropus چنگر نوک‌سرخ
- Eurasian Coot Fulica atra چنگر نوک‌سفید (معمولی)
- Grey-headed Swamphen Porphyrio poliocephalus طاووسک
- Common Crane Grus grus درنای خاکستری
- Little Grebe Tachybaptus ruficollis کشیم کوچک
- Great Crested Grebe Podiceps cristatus کشیم کاکلی بزرگ
- Black-necked Grebe Podiceps nigricollis کشیم گردن‌سیاه
- Greater Flamingo Phoenicopterus roseus فلامینگوی بزرگ
- Eurasian Stone-curlew Burhinus oedicnemus چاخ‌لق اوراسیایی
- Black-winged Stilt Himantopus himantopus چوب‌پا
- Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
- Northern Lapwing Vanellus vanellus خروس‌کُلی شمالی (معمولی)
- White-tailed Lapwing Vanellus leucurus خروس‌کُلی دم‌سفید
- Grey Plover Pluvialis squatarola سلیم خاکستری
- Common Ringed Plover Charadrius hiaticula سلیم طوقی بزرگ
- Little Ringed Plover Charadrius dubius سلیم طوقی کوچک
- Kentish Plover Charadrius alexandrinus سلیم پاسیاه کوچک
- Lesser Sand Plover Charadrius mongolus سلیم شنی کوچک
- Greater Sand Plover Charadrius leschenaultii سلیم شنی بزرگ
- Caspian Plover Charadrius asiaticus سلیم سینه‌بلوطی
- Eurasian Woodcock Scolopax rusticola ابیا
- Solitary Snipe Gallinago solitaria پاشلک تک‌زی
- Common Snipe Gallinago gallinago پاشلک معمولی
- Black-tailed Godwit Limosa limosa گیلانشاه دم‌سیاه
- Marsh Sandpiper Tringa stagnatilis آبچلیک تالابی
- Common Greenshank Tringa nebularia آبچلیک پاسبز
- Green Sandpiper Tringa ochropus آبچلیک تک‌زی (سبز)
- Wood Sandpiper Tringa glareola آبچلیک خالدار پاسبز
- Common Sandpiper Actitis hypoleucos آبچلیک آوازخوان
- Ruddy Turnstone Arenaria interpres سنگ‌گردان
- Sanderling Calidris alba تلیله سفید
- Little Stint Calidris minuta تلیله کوچک
- Temminck's Stint Calidris temminckii تلیله دم‌سفید
- Curlew Sandpiper Calidris ferruginea تلیله بلوطی
- Dunlin Calidris alpina تلیله شکم‌سیاه
- Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellus تلیله نوک‌پهن
- Ruff Calidris pugnax تلیلۀ شکیل
- Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
- Cream-colored Courser Cursorius cursor دودوک
- Collared Pratincole Glareola pratincola گلاریول بال‌سرخ
- Black-legged Kittiwake Rissa tridactylaکاکایی پاسیاه
- Slender-billed Gull Chroicocephalus genei کاکایی صورتی
- Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundus کاکایی سرسیاه کوچک
- Little Gull Hydrocoloeus minutusکاکایی کوچک
- Pallas's Gull Ichthyaetus ichthyaetus کاکایی سرسیاه بزرگ
- Common Gull Larus canus کاکایی نوک‌سبز
- Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت‌سیاه کوچک
- Steppe (Black-backed) Gull Larus fuscus barabensis کاکایی پشت‌سیاه آسیای میانه
- Caspian Tern Hydroprogne caspia پرستودریایی خزری (کاسپی)
- Sandwich Tern Thalasseus sandvicensis پرستودریایی کاکلی تُک‌زرد
- Little Tern Sternula albifrons پرستودریایی کوچک
- Common Tern Sterna hirundo پرستودریایی معمولی
- Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
- White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی (پرستوتالابی) بال‌سفید
- Black Stork Ciconia nigra لک‌لک سیاه
- White Stork Ciconia ciconia لک‌لک سفید
- Great Cormorant Phalacrocorax carbo باکلان (قره‌قار) بزرگ
- Glossy Ibis Plegadis falcinellus اکراس سیاه
- Eurasian Spoonbill Platalea leucorodia کفچه‌نوک
- Little Bittern Ixobrychus minutus بوتیمار کوچک
- Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticorax حواصیل (وِکای) شب
- Squacco Heron Ardeola ralloides حواصیل (وِکای) زرد
- Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک معمولی
- Grey Heron Ardea cinerea حواصیل (وِکای) خاکستری
- Purple Heron Ardea purpurea حواصیل (وِکای) ارغوانی
- Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
- Little Egret Egretta garzetta اگرت (قار) کوچک
- Great White Pelican Pelecanus onocrotalus پلیکان سفید
- Dalmatian Pelican Pelecanus crispus پلیکان خاکستری
- Western Osprey Pandion Haliaetus عقاب ماهیگیر
- Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
- Bearded Vulture Gypaetus barbatus هما
- Egyptian Vulture Neophron percnopterus کرکس کوچک (مصری)
- European Honey Buzzard Pernis apivorus سارگپه جنگلی (سارگپۀ عسل‌خوار) اروپایی
- Griffon Vulture Gyps fulvus دال قهوه‌ای (معمولی)
- Cinereous Vulture Aegypius monachus دال سیاه
- Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicus عقاب مارخوار
- Lesser Spotted Eagle Clanga pomarina عقاب خالدار کوچک (جنگلی)
- Booted Eagle Hieraaetus pennatus عقاب پرپا
- Steppe Eagle Aquila nipalensis عقاب صحرایی (دشتی)
- Eastern Imperial Eagle Aquila heliaca عقاب شاهی
- Golden Eagle Aquila chrysaetos عقاب طلایی
- Shikra Accipiter badius پیغوی کوچک
- Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes پیغوی بزرگ
- Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی (باشه)
- Northern Goshawk Accipiter gentilis طرلان (شهباز)
- Western Marsh Harrier Circus aeruginosus سنقر تالابی غربی
- Northern Harrier Circus cyaneus سنقر خاکستری
- Pallid Harrier Circus macrourus سنقر سفید
- Montagu's Harrier Circus pygargus سنقر گندمزار
- Black Kite Milvus migrans کورکور سیاه
- White-tailed Eagle Haliaeetus albicilla عقاب دریایی دم‌سفید
- Long-legged Buzzard Buteo rufinus سارگپه پابلند
- Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی
- Steppe Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} دشتی
- Western Barn Owl Tyto alba جغد انبار
- Boreal Owl Aegolius funereus جغد شمالی
- Little Owl Athene noctua جغد کوچک
- Pallid Scops Owl Otus brucei مرغ حق جنوبی
- Eurasian Scops Owl Otus scops مرغ حق اوراسیایی
- Eurasian Eagle-Owl Bubo bubo شاه‌بوف اوراسیایی
- Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
- Long-eared Owl Asio otus جغد گوش‌دراز
- European Roller Coracias garrulus سبزقبای اروپایی (معمولی)
- Common Kingfisher Alcedo atthis ماهی‌خورک معمولی (کوچک)
- Persian (Blue-cheeked) Bee-eater Merops persicus زنبورخوار ایرانی (گلوخرمایی)
- European Bee-eater Merops apiaster زنبورخوار اروپایی (معمولی)
- Eurasian Hoopoe Upupa epops هدهد (شانه‌به‌سر)
- Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای (راه‌راه)
- Lesser Spotted Woodpecker Dendrocopos minor دارکوب خالدار کوچک
- Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacus دارکوب باغی
- Great Spotted Woodpecker Dendrocopos major دارکوب خالدار بزرگ
- Black Woodpecker Dryocopus martius دارکوب سیاه
- European Green Woodpecker Picus viridis دارکوب سبز اروپایی
- Lesser Kestrel Falco naumanni دلیجۀ کوچک
- Common Kestrel Falco tinnunculus دلیجۀ معمولی
- Merlin Falco columbarius تُرم‌تای
- Eurasian Hobby Falco subbuteo لیل
- Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
- Peregrine Falcon Falco peregrinus شاهین (بَحری)
- Barbary Falcon Falco peregrinus pelegrinoides شاهین معمولی
- Red-backed Shrike Lanius collurio سنگ‌چشم پشت‌سرخ
- Isabelline Shrike Lanius isabellinus سنگ‌چشم دم‌سرخ
- Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroides سنگ‌چشم تورانی
- Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
- Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ
- Ukraine (Homeyer’s) Grey Shrike Lanius excubitor homeyeri سنگ‌چشم خاکستری اوکراینی (هومیری)
- Steppe Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی
- Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
- Masked Shrike Lanius nubicus سنگ‌چشم پیشانی‌سفید
- Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolus پری‌شاهرخ
- Eurasian Jay Garrulus glandarius جی‌جاق
- Eurasian Magpie Pica pica زاغی
- Iranian (Pleske's) Ground Jay Podoces pleskei زاغ بور ایرانی
گونه بومزاد (Endemic)
- Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
- Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
- Western Jackdaw Coloeus monedula کلاغ گردن‌بور
- Rook Corvus frugilegus کلاغ سیاه
- Hooded Crow Corvus cornix کلاغ ابلق
- Northern (Common) Raven Corvus corax غراب سیاه (معمولی)
- Bohemian Waxwing Bombycilla garrulus بال لاکی
- Hyrcanian (Caspian) Tit Poecile hyrcanus چرخ‌ریسک هیرکانی
گونه نزدیک بومزاد (Nearly endemic species)
- Coal Tit Periparus ater چرخ‌ریسک پس‌سر سفید
- Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
- Eurasian Blue Tit Cyanistes caeruleus چرخ‌ریسک سرآبی
- Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinus چرخ‌ریسک بلوطی سرخاکستری
- Greater Hoopoe-Lark Alaemon alaudipes چکاوک هدهدی
- Desert Lark Ammomanes deserti چکاوک بیابانی
- Bar-tailed Lark Ammomanes cinctura چکاوک سردم سیاه
- Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
- Oriental Skylark Alauda gulgula چکاوک آسمانی کوچک
- Eurasian Skylark Alauda arvensis چکاوک آسمانی بزرگ
- Crested Lark Galerida cristata چکاوک کاکلی
- Horned Lark Eremophila alpestris چکاوک شاخدار
- Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactyla چکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
- Bimaculated Lark Melanocorypha bimaculata چکاوک طوقی
- Calandra Lark Melanocorypha calandra چکاوک گندمزار (طرقه چکاوک)
- Turkestan Short-toed Lark Alaudala heinei چکاوک پنجه‌کوتاه تورانی (کوچک)
- White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
- Sand Martin Riparia riparia چلچله رودخانه‌ای
- Barn Swallow Hirundo rustica پرستوی خانگی
- Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestris چلچله کوهی
- Pale Crag Martin Ptyonoprogne obsoleta چلچله بیابانی
- Common House Martin Delichon urbicum چلچله دمگاه‌سفید
- Cetti's Warbler Cettia cetti سسک دم‌پهن
- Scrub Warbler Scotocerca inquieta سسک جنبان
- Long-tailed Tit Aegithalos caudatus چرخ‌ریسک دم‌دراز
- Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
- Common Chiffchaff Phylloscopus collybita سسک چیف‌چاف معمولی
- Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectus سسک برگی کوچک
- Wood Warbler Phylloscopus sibilatrix سسک جنگلی
- Yellow-browed Warbler Phylloscopus inornatus سسک ابروزرد
- Green Warbler Phylloscopus nitidus سسک سبز بیدی
- Clamorous Reed Warbler Acrocephalus stentoreus سسک نیزار پرصدا
- Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
- Blyth's Reed Warbler Acrocephalus dumetorum سسک نیزار خاوری
- Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار اوراسیایی
- Booted Warbler Iduna caligata سسک درختی کوچک
- Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallida سسک درختی زیتونی
- Upcher's Warbler Hippolais languida سسک درختی بزرگ
- Icterine Warbler Hippolais icterina سسک درختی لیمویی
- Common Grasshopper Warbler Locustella naevia سسک ملخی
- Eurasian Blackcap Sylvia atricapilla سسک سرسیاه
- Garden Warbler Sylvia borin سسک باغی
- Barred Warbler Sylvia nisoria سسک سینه‌راه‌راه (نواری)
- Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
- Hume's Whitethroat Sylvia althaea سسک گلوسفید هیوم
- Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostris سسک چشم‌سفید شرقی
- Asian Desert Warbler Sylvia nana سسک بیابانی آسیایی
- Common Whitethroat Sylvia communis سسک گلوسفید بزرگ
- Menetries's Warbler Sylvia mystacea سسک سردودی
- Eurasian Wren Troglodytes troglodytes الیکایی
- Eurasian Nuthatch Sitta europaea کمرکُلی جنگلی (درختی)
- Western Rock Nuthatch Sitta neumayer کمرکُلی کوچک
- Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronota کمرکُلی بزرگ
- Wallcreeper Tichodroma muraria دیوارخزک
- Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی (هندی)
- Rosy Starling Pastor roseus سار صورتی
- Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
- Ring Ouzel Turdus torquatus توکای طوقی
- Common Blackbird Turdus merula توکای سیاه
- Black-throated Thrush Turdus atrogularis توکای گلوسیاه
- Red-throated Thrush Turdus ruficollis توکای گلوسرخ
- Fieldfare Turdus pilaris توکای پشت‌بلوطی
- Redwing Turdus iliacus توکای پهلوسرخ
- Song Thrush Turdus philomelos توکای باغی
- Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
- Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotes دم‌چتری
- Spotted Flycatcher Muscicapa striata مگس‌گیر خالدار
- European Robin Erithacus rubecula سینه‌سرخ اروپایی
- Bluethroat Luscinia svecica گلوآبی
- Thrush Nightingale Luscinia luscinia بلبل خالدار
- Common Nightingale Luscinia megarhynchos بلبل هزاردستان
- White-throated Robin Irania gutturalis سینه‌سرخ ایرانی
- Semicollared Flycatcher Ficedula semitorquata مگس‌گیر نیم‌طوق
- Red-breasted Flycatcher Ficedula parva مگس‌گیر سینه‌سرخ
- Ultramarine Flycatcher Ficedula superciliaris مگس‌گیر ابروسفید هیمالیایی
- Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
- Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
- Common Redstart Phoenicurus phoenicurus دم‌سرخ معمولی
- Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilis طرقه کوهی
- Blue Rock Thrush Monticola solitarius طرقه کبود (بنفش)
- Whinchat Saxicola rubetra چک بوته‌ای
- European Stonechat Saxicola rubicola چک اروپایی
- Siberian Stonechat Saxicola maurus چک سیبری
- Pied Bush Chat Saxicola caprata چک ابلق
- Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina چکچک دشتی
- Northern Wheatear Oenanthe oenanthe چکچک کوهی
- Persian (Red-tailed) Wheatear Oenanthe chrysopygia چکچک ایرانی (دم‌سرخ)
- Pied Wheatear Oenanthe pleschanka چکچک ابلق {معمولی}
- Eastern Black-eared Wheatear Oenanthe melanoleuca چکچک گوش‌سیاه شرقی
- Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
- Mourning Wheatear Oenanthe lugens چکچک ابلق جنوبی
- Finsch's Wheatear Oenanthe finschii چکچک پشت‌سفید
- Variable Wheatear Oenanthe picata چکچک ابلق خاوری
- Hume's Wheatear Oenanthe albonigra چکچک سیاه شکم‌سفید
- Hooded Wheatear Oenanthe monacha چکچک ابلق دم‌سفید
- White-throated Dipper Cinclus cinclus زیرآبروک
- House Sparrow Passer domesticus گنجشک خانگی
- Spanish Sparrow Passer hispaniolensis گنجشک سینه‌سیاه
- Eurasian Tree Sparrow Passer montanus گنجشک درختی
- Pale Rockfinch Carpospiza brachydactyla گنجشک خاکی
- Rock Sparrow Petronia petronia گنجشک کوهی
- White-winged Snowfinch Montifringilla nivalis گنجشک برفی
- Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
- Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
- Dunnock Prunella modularis صعوه جنگلی (باغی)
- Western Yellow Wagtail Motacilla flava دم‌جنبانک شکم‌زرد
- Citrine Wagtail Motacilla citreola دم‌جنبانک لیمویی
- Grey Wagtail Motacilla cinerea دم‌جنبانک خاکستری
- White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
- Masked Wagtail Motacilla alba personata دم‌جنبانک {ابلق} نقابدار
- Richard's Pipit Anthus richardi پیپت بزرگ (پادراز)
- Tawny Pipit Anthus campestris پیپت خاکی
- Meadow Pipit Anthus pratensis پیپت چمنزار
- Tree Pipit Anthus trivialis پیپت درختی
- Red-throated Pipit Anthus cervinus پیپت گلوسرخ
- Water Pipit Anthus spinoletta پیپت تالابی
- Common Chaffinch Fringilla coelebs سهره جنگلی
- Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
- White-winged Grosbeak Mycerobas carnipes سهره سیاه بال‌سفید
- Hawfinch Coccothraustes coccothraustes سهره نوک‌بزرگ
- Eurasian Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguineus سهره بال‌سرخ
- Trumpeter Finch Bucanetes githagineus سهره صورتی
- Mongolian Finch Bucanetes mongolicus سهره مغولی
- Common Rosefinch Carpodacus erythrinus سهره گلی
- European Greenfinch Chloris chloris سهره سبز
- Desert Finch Rhodospiza obsoleta سهره خاکی
- Twite Linaria flavirostris سهره کوهی
- Common Linnet Linaria cannabina سهره سینه‌سرخ
- European Goldfinch Carduelis carduelis سهره طلایی
- Red-fronted Serin Serinus pusillus سهره پیشانی‌سرخ
- Eurasian Siskin Spinus spinus سهره زرد سرسیاه
- Corn Bunting Emberiza calandra زردپره مزرعه
- Yellowhammer Emberiza citrinella زردپره لیمویی
- Rock Bunting Emberiza cia زردپره کوهی
- Grey-necked Bunting Emberiza buchanani زردپره سرخاکستری
- Ortolan Bunting Emberiza hortulana زردپره سرزیتونی
- Black-headed Bunting Emberiza melanocephala زردپره سرسیاه
- Red-headed Bunting Emberiza bruniceps زردپره سرسرخ
- Common Reed Bunting Emberiza schoeniclus زردپره نیزار (تالابی)
-----
منابع
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
*****
سلام پرنده در کوههای گرمسار دیدم که از گنجشک کمی بزرگتر و سیاه بود و زیر سینه تا دم سفید. اسم این پرنده چیه