فهرست پرندگان آزاد استان همدان
Checklist of the wild birds of Hamedan province
گردآوری: جعفر غلامی و ابوالقاسم خالقی‌زاده
By: Jafar Gholami & Abolghasem Khaleghizadeh
تازه‌ترین به‌روزرسانی: 14 تیر 1401
Last updated: 5 July 2022
بر پایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 80 گونه ثبت شد. سپس یافته‌های بازدیدهای میدانی (داده‌های چاپ‌نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 245 گونه از پرندگان استان همدان آمده است.
List of 245 bird species of Hamedan province
- Greylag Goose Anser anser غاز خاکستری
- Greater White-fronted Goose Anser albifrons غاز پیشانی‌سفید بزرگ
- Lesser White-fronted Goose Anser erythropus غاز پیشانی‌سفید کوچک
- Red-breasted Goose Branta ruficollis عروس غاز
- Tundra Swan Cygnus columbianus قوی کوچک
- Common Shelduck Tadorna tadorna تنجه
- Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea آنقوت
- Gadwall Anas strepera اردک ارده‌ای
- Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
- Mallard Anas platyrhynchos اردک (مرغابی) سرسبز
- Northern Shoveler Anas clypeata اردک نوک‌پهن
- Northern Pintail Anas acuta فیلوش
- Garganey Anas querquedula خوتکای ابروسفید
- Eurasian Teal Anas crecca خوتکای جُرّه (معمولی)
- Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری
- Red-crested Pochard Netta rufina اردک تاجدار
- Common Pochard Aythya ferina اردک سرحنایی
- Ferruginous Duck Aythya nyroca اردک بلوطی
- Tufted Duck Aythya fuligula اردک سیاه‌کاکل
- Greater Scaup Aythya marila اردک سرسیاه
- White-headed Duck Oxyura leucocephala اردک سرسفید
- Chukar Partridge Alectoris chukar کبک کوهپایه
- Grey Partridge Perdix perdix کبک چیل
- Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
- European Nightjar Caprimulgus europaeus شبگرد اروپایی (معمولی)
- Common Swift Apus apus بادخورک معمولی
- Great Bustard Otis tarda میش مرغ
- Great Spotted Cuckoo Clamator glandarius کوکوی خالدار
- Common Cuckoo Cuculus canorus کوکوی معمولی
- Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis باقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
- Rock Dove Columba livia کبوتر چاهی
- Common Wood Pigeon Columba palumbus کبوتر جنگلی
- European Turtle Dove Streptopelia turtur قمری اروپایی (معمولی)
- Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
- Laughing Dove Spilopelia senegalensis قمری خانگی
- Water Rail Rallus aquaticus یلوه آبی
- Corn Crake Crex crex یلوه حنایی
- Little Crake Porzana parva یلوه کوچک
- Spotted Crake Porzana porzana یلوه خالدار
- Common Moorhen Gallinula chloropus چنگر نوک‌سرخ
- Eurasian Coot Fulica atra چنگر نوک‌سفید (معمولی)
- Common Crane Grus grus درنای خاکستری
- Little Grebe Tachybaptus ruficollis کشیم کوچک
- Great Crested Grebe Podiceps cristatus کشیم کاکلی بزرگ
- Black-necked Grebe Podiceps nigricollis کشیم گردن‌سیاه
- Greater Flamingo Phoenicopterus roseus فلامینگوی بزرگ
- Eurasian Stone-curlew Burhinus oedicnemus چاخ‌لق اوراسیایی
- Black-winged Stilt Himantopus himantopus چوب‌پا
- Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
- Northern Lapwing Vanellus vanellus خروس کُلی شمالی (معمولی)
- Spur-winged Lapwing Vanellus spinosus خروس کُلی سینه‌سیاه
- White-tailed Lapwing Vanellus leucurus خروس کُلی دم‌سفید
- Common Ringed Plover Charadrius hiaticula سلیم طوقی بزرگ
- Little Ringed Plover Charadrius dubius سلیم طوقی کوچک
- Kentish Plover Charadrius alexandrinus سلیم پاسیاه کوچک
- Greater Sand Plover Charadrius leschenaultii سلیم شنی بزرگ
- Eurasian Woodcock Scolopax rusticola ابیا
- Common Snipe Gallinago gallinago پاشلک معمولی
- Black-tailed Godwit Limosa limosa گیلانشاه دم‌سیاه
- Whimbrel Numenius phaeopus گیلانشاه ابروسفید
- Eurasian Curlew Numenius arquata گیلانشاه بزرگ
- Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک پاسرخ خالدار
- Common Redshank Tringa totanus آبچلیک پاسرخ معمولی
- Marsh Sandpiper Tringa stagnatilis آبچلیک تالابی
- Common Greenshank Tringa nebularia آبچلیک پاسبز
- Green Sandpiper Tringa ochropus آبچلیک تک‌زی (سبز)
- Wood Sandpiper Tringa glareola آبچلیک خالدار پاسبز
- Common Sandpiper Actitis hypoleucos آبچلیک آوازخوان
- Sanderling Calidris alba تلیله سفید
- Little Stint Calidris minuta تلیله کوچک
- Curlew Sandpiper Calidris ferruginea تلیله بلوطی
- Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellus تلیله نوک‌پهن
- Ruff Calidris pugnax تلیلۀ شکیل
- Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
- Red Phalarope Phalaropus fulicarius شناگر (فالاروپ) بلوطی
- Collared Pratincole Glareola pratincola گلاریول بال‌سرخ
- Black-winged Pratincole Glareola nordmanni گلاریول بال‌سیاه
- Slender-billed Gull Chroicocephalus genei کاکایی صورتی
- Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundus کاکایی سرسیاه کوچک
- Caspian Gull Larus cachinnans کاکایی خزری (کاسپی)
- Armenian Gull Larus armenicus کاکایی ارمنی
- Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت‌سیاه کوچک
- Heuglin’s (Siberian) Gull Larus fuscus heuglini زیرگونه کاکایی {پشت‌سیاه} سیبری
- Gull-billed Tern Gelochelidon nilotica پرستودریایی نوک‌کاکایی
- Common Tern Sterna hirundo پرستودریایی معمولی
- Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
- White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی (پرستوتالابی) بال‌سفید
- Black-throated Loon Gavia arctica غواص (شیرجه رو) گلوسیاه
- Black Stork Ciconia nigra لک‌لک سیاه
- White Stork Ciconia ciconia لک‌لک سفید
- Great Cormorant Phalacrocorax carbo باکلان (قره‌قار) بزرگ
- Glossy Ibis Plegadis falcinellus اکراس سیاه
- Eurasian Spoonbill Platalea leucorodia کفچه‌نوک
- Eurasian Bittern Botaurus stellaris بوتیمار بزرگ
- Little Bittern Ixobrychus minutus بوتیمار کوچک
- Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticorax حواصیل (وِکای) شب
- Squacco Heron Ardeola ralloides حواصیل (وِکای) زرد
- Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک معمولی
- Grey Heron Ardea cinerea حواصیل (وِکای) خاکستری
- Purple Heron Ardea purpurea حواصیل (وِکای) ارغوانی
- Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
- Little Egret Egretta garzetta اگرت (قار) کوچک
- Great White Pelican Pelecanus onocrotalus پلیکان سفید
- Dalmatian Pelican Pelecanus crispus پلیکان خاکستری
Western Osprey Pandion haliaetus عقاب ماهی‌گیر
- Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
- Egyptian Vulture Neophron percnopterus کرکس کوچک (مصری)
- European Honey Buzzard Pernis apivorus سارگپه جنگلی (سارگپۀ عسل‌خوار) اروپایی
- Griffon Vulture Gyps fulvus دال قهوه‌ای (معمولی)
- Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicus عقاب مارخوار
- Steppe Eagle Aquila nipalensis عقاب صحرایی (دشتی)
- Greater Spotted Eagle Clanga clanga عقاب خالدار بزرگ
- Eastern Imperial Eagle Aquila heliaca عقاب شاهی
- Golden Eagle Aquila chrysaetos عقاب طلایی
- Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes پیغوی بزرگ
- Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی (باشه)
- Western Marsh Harrier Circus aeruginosus سنقر تالابی غربی
- Northern Harrier Circus cyaneus سنقر خاکستری
- Pallid Harrier Circus macrourus سنقر سفید
- Montagu's Harrier Circus pygargus سنقر گندمزار
- Black Kite Milvus migrans کورکور سیاه
- White-tailed Eagle Haliaeetus leucoryphus عقاب دریایی دم‌سفید
- Long-legged Buzzard Buteo rufinus سارگپه پابلند
- Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی
- Steppe (Common) Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} دشتی
- Pallid Scops Owl Otus brucei مرغ حق جنوبی
- Eurasian Scops Owl Otus scops مرغ حق اوراسیایی
- Eurasian Eagle-Owl Bubo bubo شا بوف اوراسیایی
- Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
- Little Owl Athene noctua جغد کوچک
- Long-eared Owl Asio otus جغد گوش‌دراز
- European Roller Coracias garrulus سبزقبای اروپایی (معمولی)
- Common Kingfisher Alcedo atthis ماهی‌خورک معمولی (کوچک)
- Pied Kingfisher Ceryle rudis ماهی‌خورک ابلق
- Persian (Blue-cheeked) Bee-eater Merops persicus زنبورخوار ایرانی (گلوخرمایی)
- European Bee-eater Merops apiaster زنبورخوار اروپایی (معمولی)
- Eurasian Hoopoe Upupa epops هدهد (شانه‌به‌سر)
- Middle Spotted Woodpecker Dendrocoptes medius دارکوب سرسرخ
- Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacus دارکوب باغی
- Common Kestrel Falco tinnunculus دلیجۀ معمولی
- Merlin Falco columbarius ترم‌تای
- Eurasian Hobby Falco subbuteo لیل
- Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
- Peregrine Falcon Falco peregrinus شاهین (بَحری)
- Arabian Falcon (Barbary Falcon) Falco (peregrinus) pelegrinoides شاهین عربی
- Red-backed Shrike Lanius collurio سنگ‌چشم پشت‌سرخ
- Isabelline Shrike Lanius isabellinus سنگ‌چشم دُم‌سرخ
- Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroides سنگ‌چشم تورانی
- Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
- Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ
- Ukraine (Homeyer’s) Grey Shrike Lanius excubitor homeyeri سنگ‌چشم خاکستری اوکراینی (هومیری)
- [Steppe] Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی
- Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
- Masked Shrike Lanius nubicus سنگ‌چشم پیشانی‌سفید
- Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolus پری‌شاهرخ اوراسیایی
- Eurasian Magpie Pica pica زاغی
- Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
- Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
- Western Jackdaw Coloeus monedula کلاغ گردن‌بور
- Rook Corvus frugilegus کلاغ سیاه
- Hooded Crow Corvus cornix کلاغ ابلق
- Northern (Common) Raven Corvus corax غراب سیاه (معمولی)
- Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
- Eurasian Blue Tit Cyanistes caeruleus چرخ‌ریسک سرآبی
- Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinus چرخ‌ریسک بلوطی سرخاکستری
- Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
- Eurasian Skylark Alauda arvensis چکاوک آسمانی بزرگ
- Crested Lark Galerida cristata چکاوک کاکلی
- Horned Lark Eremophila alpestris چکاوک شاخدار
- Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactyla چکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
- Bimaculated Lark Melanocorypha bimaculata چکاوک طوقی
- Calandra Lark Melanocorypha calandra چکاوک گندمزار (طرقه چکاوک)
- White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
- Sand Martin Riparia riparia چلچله رودخانه‌ای
- Barn Swallow Hirundo rustica پرستوی خانگی
- Cetti's Warbler Cettia cetti سسک دم‌پهن
- Scrub Warbler Scotocerca inquieta سسک جنبان
- Long-tailed Tit Aegithalos caudatus چرخ‌ریسک دم‌دراز
- Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
- Common Chiffchaff Phylloscopus collybita سسک چیف‌چاف معمولی
- Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceus سسک نیزار بزرگ
- Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
- Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار اوراسیایی
- Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallida سسک درختی زیتونی
- Eurasian Blackcap Sylvia atricapilla سسک سرسیاه
- Garden Warbler Sylvia borin سسک باغی
- Barred Warbler Sylvia nisoria سسک سینه‌راه‌راه (نواری)
- Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
- Common Whitethroat Sylvia communis سسک گلوسفید بزرگ
- Goldcrest Regulus regulus سسک تاج‌طلایی
- Eurasian Wren Troglodytes troglodytes الیکایی
- Eurasian Nuthatch Sitta europaea کمرکُلی جنگلی (درختی)
- Western Rock Nuthatch Sitta neumayer کمرکُلی کوچک
- Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronota کمرکُلی بزرگ
- Wallcreeper Tichodroma muraria دیوارخزک
- Rosy Starling Pastor roseus سار صورتی
- Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
- Common Blackbird Turdus merula توکای سیاه
- Song Thrush Turdus philomelos توکای باغی
- Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
- Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotes دم‌چتری
- Spotted Flycatcher Muscicapa striata مگس‌گیر خالدار
- European Robin Erithacus rubecula سینه‌سرخ اروپایی
- Bluethroat Luscinia svecica گلوآبی
- Common Nightingale Luscinia megarhynchos بلبل هزاردستان
- White-throated Robin Irania gutturalis سینه‌سرخ ایرانی
- Red-breasted Flycatcher Ficedula parva مگس‌گیر سینه‌سرخ
- Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
- Common Redstart Phoenicurus phoenicurus دم‌سرخ معمولی
- Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilis طرقه کوهی
- Blue Rock Thrush Monticola solitarius طرقه کبود (بنفش)
- Whinchat Saxicola rubetra چک بوته‌ای
- European Stonechat Saxicola rubicola چک اروپایی
- Siberian Stonechat Saxicola maurus چک سیبری
- Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina چکچک دشتی
- Northern Wheatear Oenanthe oenanthe چکچک کوهی
- Eastern Black-eared Wheatear Oenanthe melanoleuca چکچک گوش‌سیاه شرقی
- Finsch's Wheatear Oenanthe finschii چکچک پشت‌سفید
- Hume's Wheatear Oenanthe albonigra چکچک سیاه شکم‌سفید
- White-throated Dipper Cinclus cinclus زیرآبروک
- House Sparrow Passer domesticus گنجشک خانگی
- Spanish Sparrow Passer hispaniolensis گنجشک سینه‌سیاه
- Eurasian Tree Sparrow Passer montanus گنجشک درختی
- Rock Sparrow Petronia petronia گنجشک کوهی
- Pale Rockfinch Carpospiza brachydactyla گنجشک خاکی
- White-winged Snowfinch Montifringilla nivalis گنجشک برفی
- Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
- Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
- Dunnock Prunella modularis صعوه جنگلی (باغی)
- Western Yellow Wagtail Motacilla flava دم‌جنبانک شکم‌زرد
- Grey Wagtail Motacilla cinerea دم‌جنبانک خاکستری
- White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
- Tree Pipit Anthus trivialis پیپت درختی
- Water Pipit Anthus spinoletta پیپت تالابی
- Common Chaffinch Fringilla coelebs سهره جنگلی
- Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
- Trumpeter Finch Bucanetes githagineus سهره صورتی
- Common Rosefinch Carpodacus erythrinus سهره گلی
- European Greenfinch Chloris chloris سهره سبز
- Desert Finch Rhodospiza obsoleta سهره خاکی
- Twite Linaria flavirostris سهره کوهی
- Common Linnet Linaria cannabina سهره سینه‌سرخ
- European Goldfinch Carduelis carduelis سهره طلایی
- Red-fronted Serin Serinus pusillus سهره پیشانی‌سرخ
- Corn Bunting Emberiza calandra زردپره مزرعه
- Yellowhammer Emberiza citrinella زردپره لیمویی
- Rock Bunting Emberiza cia زردپره کوهی
- Grey-necked Bunting Emberiza buchanani زردپره سرخاکستری
- Ortolan Bunting Emberiza hortulana زردپره سرزیتونی
- Black-headed Bunting Emberiza melanocephala زردپره سرسیاه
- Common Reed Bunting Emberiza schoeniclus زردپره نیزار (تالابی)
-----
منابع
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
*****