کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

وضعیت پاشلک معمولی اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Common Snipe in Iran

Gallinago gallinago gallinago (Linnaeus, 1758)

Syn: Scolopax Gallinago L., 1758, Capella gallinago gallinago (Linnaeus), Gallinago gallinago raddei

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری در غرب، مرکز و شمال اروپا و آسیا؛

منطقه غیر جوجه آوری به سمت جنوب تا جنوب آفریقا و جنوب شرق آسیا است.

وضعیت و جمعیت در ایران

فرمی که در ایران حضور می­یابد زیرگونه نمادین (gallinago) است (Vaurie 1965). فرم دیگر در ایسلند، فارو، بریتانیا و ایرلند حضور می­یابد.

مهاجر زمستانه بسیار معمول در تالاب­های سراسر ایران تا جنوب کشور شامل خوزستان، مرکز فارس و سیستان و سواحل شمال خلیج فارس؛ در زمان مهاجرت در شمال شرق و جنوب شرق ثبت شده است.

Global range

Breeding in [west,] central and northern Europe and Asia;

Non-breeding south to [south Africa and southeast Asia]

Status in Iran

The form occurring in Iran is the nominate (Vaurie 1965). Another form occurs in Iceland, the Faroes, Britain and Ireland.

Very common winter visitor to wetlands throughout Iran south to Khuzestan, central Fars, Sistan and northern Persian Gulf coast, also recorded on passage in northeast and southeast Iran.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH, KBIN, MNHN, NMHTashkent, SMNS and ZISP.

References

Capito 1931- p 932,

Érard & Etchécopar 1970- p 44,

Hüe & Etchécopar 1970- p 284,

Schüz 1959- p 67,

Trott 1947a- p 703,

Vaurie 1965- p 431,

Zarudny 1911- p 200

-----

وضعیت پاشلک تک زی آسیای میانه در ایران

Status of Central Asian Solitary Snipe in Iran

Gallinago solitaria solitaria Hodgson, 1831

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری در مرکز آسیا؛

منطقه غیر جوجه آوری به سمت جنوب تا جنوب آسیا است.

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر (japonica) از شمال شرق چین تا شبه جزیره کامچاتکا جوجه­آوری کرده و زمستان­ها را در کره، ژاپن و شرق چین سپری می­کند.

وضعیت نامشخص، احتمالا مهاجر زمستانه کمیاب؛ چند بار در زمان مهاجرت و نیز زمستان در شرق ایران توسط زارودنی ثبت شده است (Rosleaar & Aliabadian 2009) اما از سال 1903 میلادی تنها دو گزارش موجود است: یک پرنده در نزدیکی مشهد در 25 نوامبر 1956 مورد اصابت گلوله قرار گرفت و یک پرنده نیز توسط کوروس ربیعی در کوه­های البرز واقع در مازندران در اوایل ژانویه 2013 عکاسی شد.

Global range

Breeding in central Asia;

Non-breeding south to southern Asia

Status in Iran

The nominate form is the only form likely to occur in Iran. Another form, japonica, breeds from northeastern China to Kamchatka Peninsula and winters south to Korea, Japan and eastern China.

Uncertain; probably a rare winter visitor and passage migrant. Recorded on migration and in winter in eastern Iran on a number of occasions by Zarudny (Rosleaar & Aliabadian 2009), but there have been only two reports since 1903: a bird shot near Mashad, Khorasan, on 25 November 1956 (per S Jervis Read), and a bird photographed by Koros Rabiee in the Alborz Mountains in Mazandaran in early January 2013 (per Abbas Ashoori).

Museum specimens

A few from Khorasan, Semnan, Golestan and Sistan in NMHTashkent and ZISP, all taken in October.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 286,

Schüz 1959- p 68,

Vaurie 1965- p 434

-----

وضعیت سلیم شنی کوچک پامیری در ایران

Status of Pamir Lesser Sand Plover in Iran

Charadrius mongolus pamirensis (Richmond, 1896)

آرایه بندی (تاکسونومی)

گزارش­هایی از حضور دو زیرگونه pamirensis و atrifrons وجود دارد. به نظر می­رسد که گزارش­های قبلیatrifrons اکنون متعلق به  pamirensis باشد.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی این زیرگونه برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری در کوههای قیرقیزستان و تاجیکستان تا غرب مرکزی چین؛

منطقه غیر جوجه آوری در خاورمیانه، شرق و جنوب آفریقا و غرب هند است.

وضعیت و جمعیت در ایران

هیرشفلد و همکاران (Hirschfeld et al. 2000) و دلانی و همکاران (Delany et al. 2009) معتقد هستند پرندگانی که در خلیج فارس و سواحل مکران حضور می­یابند، به این نژاد تعلق دارند. گستره جوجه­آوری این تاکسون به ایران نزدیک­تر است. اِرارد و اچکوپار (Érard & Etchécopar 1970) گزارشاتی از مشاهده تعداد کمی از زیرگونه هیمالیایی atrifrons نزدیک بندرعباس در آوریل 1967 داشته­اند اما به نظر می­رسد که این نویسندگان شناختی از زیرگونه pamirensis نداشته­اند.

مهاجر عبوری و زمستان­گذران معمول در سواحل جنوب از خوزستان تا مرز پاکستان؛ در جنوب شرق خزر به صورت سرگردان.

Taxonomic notes

There are reports of occurrence of two subspecies, pamirensis and atrifrons. It seems that previus reports of atrifrons now refer to pamirensis.

Global range

Breeding in mountains of Kyrgyzstan and Tajikistan to west-central China;

Non-breeding in the Middle East, eastern and southern Africa and western India

Status in Iran

Hirschfeld et al. (2000) and Delany et al. (2009) believe that birds occurring in the Persian Gulf and along the Mekran coast belong to this race, the taxon breeding nearest to Iran. Érard & Etchécopar (1970) reported seeing small numbers of C. mongolus atrifrons near Bandar Abbas in April 1967, but these authors do not appear to have recognised pamirensis.

Common passage migrant and winter visitor on south coast from Khuzestan to Pakistan border; vagrant to southeast Caspian coast.

Museum specimens

Not available.

References

Érard & Etchécopar 1970- p 40,

Hirschfeld et al. 2000- p 165, 182, 187,

Hüe & Etchécopar 1970- p 269,

Porter & Aspinall 2010,

Ticehurst 1923- p 72,

Ticehurst et al. 1925- p 729,

Vaurie 1965- p 379

-----

وضعیت سلیم طوقی پاسیاه اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Kentish Plover in Iran

Charadrius alexandrinus alexandrinus Linnaeus, 1758

Syn: Aegialites cantianus (Lath.), Eudromias cantianus Lath., Leucopolius alexandrinus alexandrinus (L.)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری در غرب اروپا، جزایر آتلانتیک و شمال آفریقا تا شمال چین؛

منطقه غیر جوجه آوری به سمت جنوب تا شمال آفریقا و جنوب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

این نژاد در ایران حضور می­یابد (Hüe & Etchécopar 1970, Vaurie 1965).

جوجه­آور، مهاجر عبوری و زمستان­گذران معمول در سواحل جنوب خزر، خلیج فارس و بلوچستان و نیز در اغلب تالاب­های لب شور تا شور کشور؛ مهاجر تابستانه در نواحی آذربایجان.

Global range

Breeding in western Europe, Atlantic Islands and northern Africa to northern China,

Non-breeding south to northern Africa and southern Asia

Status in Iran

The race occuring in Iran is the nominate (Hüe & Etchécopar 1970, Vaurie 1965).

Common breeding bird, passage migrant and winter visitor along coasts of south Caspian, Persian Gulf and Baluchestan and at brackish to saline wetlands almost throughout Iran, although only a summer visitor to Azarbaijan.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, MNHN, NHMTashkent, ROM, SMNS, USNM, ZISP, ZMUK and ZSM.

References

Berlioz 1958- p 452,

Blanford 1876- p 279,

Diesselhorst 1962- p 4,

Érard & Etchécopar 1970- p 40,

Hüe & Etchécopar 1970- p 267,

Løppenthin 1951- p 606,

Missone 1953- p 123,

Nikolsky 1886,

Paludan 1938- p 634,

Paludan 1940- p 17, 52,

Roselaar 1995,

Schalow 1876- p 187,

Schüz 1959- p 66,

Stresemann 1928- p 408,

Ticehurst et al. 1925- p 726, 729,

Trott 1947a- p 702,

Vaurie 1965- p 377,

Zarudny 1903- p 62,

Zarudny 1911- p 201

-----

وضعیت سلیم طوقی بزرگ توندرایی در ایران

Status of Tundra Common Ringed Plover in Iran

Charadrius hiaticula tundrae (Lowe, 1915)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

شمال اوراسیا، جنوب اروپا، آفریقا و جنوب غرب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

فرمی که در ایران و جنوب غرب آسیا حضور می­یابد به نظر همین زیرگونه است (IOC). به علت گستره شناخته شده زیرگونه­های tundrae و hiaticula و دشواری تمایز بین این دو در زمستان (Hüe & Etchécopar 1970)، به نظر می­رسد گزارشات قدیمی از زیر گونه hiaticula در ایران متعلق به زیرگونه tundrae است.

مهاجر عبوری و زمستانه معمول در جنوب خزر و سراسر سواحل جنوبی از خوزستان تا مرز پاکستان؛ حضورش در زمان مهاجرت در داخل ایران به خصوص در بهار غیرمعمول است اما به تعداد اندک در تالاب­های اصلی کشور ثبت شده است.

Global range

Northern Eurasia, southern Europe, Africa, southwestern Asia

Status in Iran

The form occurring in Iran and elsewhere in southwest Asia is generally thought to be tundrae (IOC). Given the known global range of the nominate form and tundrae (IOC), and difficulty in differentiation between C. h. hiaticula and C. h. tundrae in winter (Hüe & Etchécopar 1970), it seems likely that old records of the nominate in Iran relate to tundrae.

Common passage migrant and winter visitor in south Caspian region and on entire south coast from Khuzestan to Pakistan border; uncommon on migration inland, especially in spring, but recorded in small numbers in all major wetlands.

Museum specimens

There are specimens from Bandar Abbas and Dorud in FMNH and from Khorasan in ZISP.

References

Harrison 1972- p 287,

Hüe & Etchécopar 1970- p 264,

Løppenthin 1951- p 608

-----

وضعیت سلیم خاکستری اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Grey Plover in Iran

Pluvialis squatarola squatarola (Linnaeus, 1758)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری در شمال اوراسیا و آلاسکا؛

منطقه غیر جوجه آوری در غرب و جنوب اروپا، آفریقا، جنوب و شرق آسیا، اقیانوسیه و غرب آمریکا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم­های دیگر در جزایر رانگل (شمال شرق سیبری) و نیز شمال کانادا حضور می­یابد، فرم اخیر در نواحی ساحلی شمال و جنوب قاره امریکا زمستان­گذرانی دارد.

مهاجر زمستانه و عبوری معمول در جنوب خزر و سراسر سواحل جنوبی از خوزستان تا مرز پاکستان؛ در زمان مهاجرت به ندرت در داخل کشور دیده می­شود اگرچه رکوردهایی از نواحی آذربایجان، تهران، مرکز فارس و سیستان وجود دارد.

Global range

Breeding in northern Eurasia and Alaska;

Non-breeding in western and southern Europe, Africa, southern and eastern Asia, Australasia and western Americas

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Other forms breed on Wrangel Island (northeastern Siberia) and in northern Canada, the latter wintering in coastal North and South America.

Common winter visitor and passage migrant in south Caspian and on entire south coast from Khuzestan to Pakistan border; rarely seen on migration inland, although there are records from Azarbaijan, Tehran, central Fars and Sistan.

Museum specimens

A few specimens in NHMTashkent and ZISP.

References

Not available.

-----

وضعیت دیدومک غرب آسیا در ایران

Status of West Asian Red-wattled Lapwing in Iran

Vanellus indicus aigneri (Laubmann, 1913)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن در مقایسه با سایر زیرگونه ها برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب شرق ترکیه تا پاکستان

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها فرمی است که ممکن است در ایران حضور داشته باشد. سه فرم دیگر در شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا حضور دارند.

مقیم گسترده و به نسبت معمول در مناطق پست جنوب از کرمانشاه و لرستان و نیز از خوزستان به سمت شرق شامل بوشهر، جنوب فارس، هرمزگان و جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان و همچنین در امتداد رود تجن و ناحیه سرخس در شمال شرق کشور.

Global range

Southeastern Turkey to Pakistan

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Three other forms occur in the Indian subcontinent and southeast Asia.

Fairly common and widespread resident throughout southern lowlands from Kermanshah and Lorestan east through Khuzestan, Bushehr, southern Fars, Hormozgan and southern Kerman to Sistan and Baluchestan; also along the Tejen River and Sarakhs area in northeastern Iran

Museum specimens

There are many specimens in BMNH, BNHS, FMNH, MCZ, MNHN, NHMTashkent, SMNS, UMMZ, ZISP and ZMUK.

References

Baker 1923- p 71,

Diesselhorst 1962- p 4,

Érard & Etchécopar 1970- p 41,

Hüe & Etchécopar 1970- p 279,

Paludan 1938- p 634,

Roselaar 1995,

Ticehurst et al. 1925- p 726,

Vaurie 1965- p 390

-----

وضعیت صدف خوار شرق اروپا در ایران

Status of East European Oystercatcher in Iran

Haematopus ostralegus longipes Buturlin, 1910

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن در مقایسه با سایر زیرگونه ها برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری از اوکراین و ترکیه تا مرکز روسیه و غرب سیبری؛

منطقه غیرجوجه آوری در شرق آفریقا

وضعیت و جمعیت در ایران

گونه فوق جوجه­آور کمیاب حوزه آبخیز ارومیه در آذربایجان است و به صورت مهاجر عبوری به نسبت معمول در ناحیه خزر بوده و به صورت مهاجر زمستانه بسیار معمول در سواحل جنوب است. به نظر می­رسد که اغلب آن­ها به زیرگونه longipes تعلق دارند اما ممکن است دو فرم دیگر شامل ostralegus و buturlini به صورت مهاجر و نیز زمستان­گذران حضور یابند. تایپ لوکالیتی زیرگونه longipes شامل منطقه لنکران در جمهوری آذربایجان است.

جوجه­آور محلی و غیرمعمول رودهای اصلی حوزه ارومیه که تنها به صورت مهاجر زمستانه دیده می­شود.؛

مهاجر عبوری به نسبت معمول در نواحی جنوبی خزر که تعداد اندکی زمستان گذرانی نیز دارند؛ مهاجر زمستانه بسیار معمول در سراسر سواحل جنوبی خلیج فارس و مکران.

Global range

Breeding from Ukraine and Turkey to central Russia and Western Siberia,

Non-breeding in eastern Africa

Status in Iran

Most birds occurring in Iran are assumed to be longipes, but it is possible that two other forms, nominate ostralegus and buturlini, occur on passage and in winter. The type locality of longipes includes Lenkoran, Azerbaijan Republic, southwestern Caspian.

Uncommon and local breeding bird along major rivers in Urumiyeh basin, Azarbaijan, where only a summer visitor;

Fairly common passage migrant in south Caspian region, wintering in small numbers in Mazandaran, and very common winter visitor to entire south coast, especially in southern Persian Gulf and Baluchestan.

Museum specimens

One specimen taken in December 1939 at Bandar Abbas in FMNH, another in March 1901 from Chabahar in Zarudny collection (present whereabouts unknown).

References

Buturlin, 1910- p 36,

Hüe & Etchécopar 1970- p 260,

Løppenthin 1951- p 608,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 64,

Ticehurst et al. 1925- p 726,

Vaurie 1965- p 369

-----

وضعیت بلدرچین بوته ای میانماری در ایران

Status of Myanmar Common Buttonquail in Iran

Turnix sylvaticus dussumier (Temminck, [in Temminck & Laugier] 1828)

Syn: Turnix dussumieri

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره جغرافیایی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از شرق ایران تا میانمار (برمه)

وضعیت و جمعیت در ایران

واری (Vaurie 1965) و هیو و اچکوپار (Hüe & Etchécopar 1970) شرق ایران را برای گستره حضور این گونه در نظر گرفتند. این اظهار نظر به دنبال فهرست زارودنی (Zarudny 1911) بود که این پرنده را جوجه­آور کمیاب جنوب بلوچستان و به صورت سرگردان در منطقه پاروپامیسوس در شمال شرق کشور برشمرد. با این وجود، رزلار و علی آبادیان (Roselaar & Aliabadian 2009) این ادعا را مشکوک شمردند.

وضعیت نامشخص، احتمالا مقیم کمیاب جنوب شرق بلوچستان؛ تنها رکورد تایید شده متعلق به دره رود سرباز در 21 اکتبر 1975 است (Scott 2008).

Global range

Eastern Iran to Burma

Status in Iran

Vaurie (1965) and Hüe & Etchécopar (1970) included eastern Iran in the range of the species, following Zarudny (1911) who listed it as a rare breeding bird in southern Baluchestan and a vagrant in the Paropamisus in northeastern Iran. However, Roselaar & Aliabadian (2009) cast doubt on Zarudny’s claims.

Uncertain; possibly a rare resident in southeast Baluchestan; the only confirmed record is of a bird seen in the Sarbarz Valley, Baluchestan, on 21 October 1975 (Scott 2008).

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 233,

Vaurie 1965- p 362,

Zarudny 1911- p 203

-----

مقایسه گلاریولهای ایران

Comparison of Iranian pratincoles

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی زاده

تاریخ تنظیم: 30 دی 1398

جدول زیر برای تفکیک بهتر گلاریولهای ایران تهیه شده است.

منابع

مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.

Porter, R. & Aspinall, S. (2010). Birds of the Middle East. Christopher Helm, London.

-----

وضعیت طاووسک سینه سفید جنوب آسیا در ایران

Status of South Asian White-breasted Waterhen in Iran

Amaurornis phoenicurus phoenicurus (Pennant, 1769)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب آسیا، شبه جزیره مالزی و فیلیپین

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم­های دیگر از آندامان و جزایر نیکوبار تا سولاوسی، مولوکاس غربی و سونداس کوچک حضور می­یابند.

سرگردان؛ سه رکورد موجود است: یک فرد در منطقه باهوکلات، بلوچستان در 11 دسامبر 2010 (Stalling et al. 2015)، یک پرنده مرده از باهوکلات در تاریخ 27 دسامبر 2013 (توسط علی سنگچولی)، پرنده­ای دیگر در چابهار در نوامبر 2015 (توسط اشرفعلی حسینی) و یک پرنده در بندر لنگه در آگوست 2016 (توسط سیدعلی محترمی).

Global range

Southern Asia, Malay Archipelago and Philippines

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Other forms occur from Andaman and Nicobar Islands to Sulawesi, western Moluccas, and Lesser Sundas.

Vagrant; there have been three records: a bird seen in Bahu Kalat Protected Area, Baluchestan, on 11 December 2010 (Stalling et al. 2015), a dead bird on 27 December 2013 in Bahu Kalat (per A. Sangchooli), another bird caught in Chabahar in November 2015 (per A.A. Hosseini) and one individual in Bandar-e Lengeh in August 2016 (S.A. Mohtarami).

Museum specimens

Not available.

References

Not available.

-----

وضعیت چنگر نوک سرخ اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Moorhen in Iran

Gallinula chloropus chloropus (Linnaeus, 1758)

Syn: Gallinula chloropus parvifrons (= G. c. indica)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

اروپا و شمال آفریقا تا ژاپن و جنوب شرق آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

فرم مذکور به طور گسترده­ای در ایران دیده می­شود (Hüe & Etchécopar 1970, Vaurie 1965).

جوجه­آور به نسبت معمول در اغلب تالاب­های کشور؛ عمدتا مقیم اما احتمالا در نواحی آذربایجان تنها به شکل زمستان­گذران؛ احتمالا به صورت زمستان­گذران در جنوب شرق بلوچستان.

Global range

Europe and northern Africa to Japan and southeastern Asia

Status in Iran

The form widely known from Iran is the nominate (Hüe & Etchécopar 1970, Vaurie 1965).

Fairly common breeding bird at wetlands almost throughout Iran; mainly resident, but probably only a summer visitor to Azarbaijan; possibly only a winter visitor to southeast Persian Baluchestan.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH and SMNS.

References

Baker 1919 - p 121,

Dementyev 1948- p 179,

Érard & Etchécopar 1970- p 39,

Hüe & Etchécopar 1970- p 247,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 63,

Vaurie 1965- p 355

-----

وضعیت چنگر معمولی اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Coot in Iran

Fulica atra atra Linnaeus, 1758

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

اروپا و شمال آفریقا تا ژاپن، هند، جنوب شرق آسیا، فیلیپین و برنئو

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم­های دیگر در جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه حضور می­یابند.

جوجه­آور به نسبت معمول در تالاب­های آب شیرین خوزستان، مرکز فارس و سیستان؛ مهاجر زمستانه فراوان در اغلب تالاب­های کشور.

Global range

Europe and northern Africa to Japan, India, southeastern Asia, Philippines and Borneo

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Other forms occur in southeast Asia and Australasia.

Fairly common breeding bird in freshwater wetlands south to Khuzestan, central Fars and Sistan, and abundant winter visitor to wetlands almost throughout Iran.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH and ZISP.

References

Baker 1919- p 128,

Capito 1931- p 933,

Érard & Etchécopar 1970- p 39,

Hüe & Etchécopar 1970- p 252,

Missone 1953- p 125,

Paludan 1938- p 636,

Paludan 1940- p 20,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 63,

Trott 1947a- p 703,

Vaurie 1965- p 359

-----

وضعیت میش مرغ اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Great Bustard in Iran

Otis tarda tarda Linnaeus, 1758

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب غرب و مرکز اروپا و شمال غرب آفریقا تا جنوب غرب سیبری و مرکز مغولستان

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر از مغولستان تا شرق سیبری و شمال شرق چین حضور می­یابد.

از جمعیت­های جوجه­آور و مقیم غیرمعمول در استپ­های مرتفع آذربایجان، کردستان. کرمانشاه و همدان، اکنون تنها جمعیت جوجه­آور کوچکی در ناحیه بوکان (آذربایجان غربی) باقی مانده است؛ به طور محلی مهاجر زمستانه در شمال خراسان و مهاجر عبوری کمیاب در نواحی جنوب شرق خزر.

Global range

Southwestern and central Europe and northwestern Africa to southwestern Siberia and central Mongolia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs from Mongolia to eastern Siberia and northeastern China.

Formerly an uncommon breeding bird in upland areas of Azarbaijan, Kordestan, Kermanshah and Hamedan, now restricted to a small breeding population in the Bukan area (West Azarbaijan); also formerly a locally common winter visitor to northern Khorasan and rare passage migrant in southeast Caspian region.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, FMNH and UMMZ.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 254,

Missone 1953- p 124,

Paludan 1938- p 635,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 60,

Vaurie 1965- p 337

-----

وضعیت سارگپه پابلند شمالی در ایران

Status of Northern Long-legged Buzzard in Iran

Buteo rufinus rufinus (Cretzschmar, 1829)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی و گستره پراکنش آن برگزیده شد (www.hbw.com). زیرگونه دیگر از موریتانی تا شبه جزیره عربستان پراکنش دارد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در مرکز اروپا تا مرکز آسیا؛

غیر جوجه آوری در شمال آفریقا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر در شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان حضور می­یابد.

مقیم معمول و گسترده در نواحی کوهستانی سراسر ایران، در خارج از زمان تولید مثل مهاجر زمستانه معمول در نواحی پست کشور مانند جنوب شرق خزر، خوزستان، سواحل خلیج فارس و مکران.

Global range

Breeding in central Europe to central Asia;

Non-breeding in northern Africa

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs in northern Africa and the Arabian peninsula.

Common and widespread resident, breeding in mountainous regions throughout Iran; also common winter visitor to lowland areas outside the breeding range, e.g. southeast Caspian, Khuzestan, Persian Gulf coast and southern Baluchestan.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH, MNHN, NHMTashkent UMMZ, and ZISP.

References

Capito 1931- p 930,

Dementyev 1948- p 181,

Érard & Etchécopar 1970- p 32,

Hüe & Etchécopar 1970- p 161,

Paludan 1938- p 629,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 36,

Trott 1947a- p 700,

Vaurie 1965- p 174

-----

وضعیت عقاب دریایی دم سفید اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian White-tailed Eagle in Iran

Haliaeetus albicilla albicilla (Linnaeus, 1758)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

اروپا، شمال آسیا تا هند و چین

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. دمنتیف (Dementyev 1948) نمونه­ای را از بندر ترکمن ذکر می­کند. فرم دیگر به گرین­لند محدوده شده است.

مقیم غیرمعمول در نواحی جلگه­ای جنوب خزر. مهاجر زمستانه معمول در نواحی جنوبی خزر و مهاجر زمستانه غیرمعمول در مرکز فارس، خوزستان، سیستان و سواحل خلیج فارس و مکران.

Global range

Europe, northern Asia to India and China

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Dementyev (1948) mentioned a specimen from Bandar Turkmen. The only other form is confined to Greenland.

Uncommon resident in south Caspian lowlands; common winter visitor to south Caspian region and uncommon winter visitor to central Fars, Khuzestan, Sistan and coast of Persian Gulf and Baluchestan.

Museum specimens

Two specimens from Sistan are in AMNH.

References

Dementyev 1948- p 180,

Paludan 1940- p 50,

Schüz 1959- p 38

-----

وضعیت کورکور حنایی اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Red Kite in Iran

Milvus milvus milvus (Linnaeus, 1758)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از اروپا و شمال غرب آفریقا تا خاورمیانه

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها این فرم حضورش در ایران محتمل است. فرم دیگر در جزایر کیپ ورد حضور می­یابد.

مهاجر غیرجوجه­آور کمیاب در نواحی جنوبی خزر در پاییز و زمستان؛ در جنوب البرز به صورت سرگردان دیده می­شود.

Global range

Europe and northwestern Africa to the Middle East

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs in the Cape Verde Islands.

Rare non-breeding visitor to south Caspian region in autumn and winter; vagrant south of Alborz.

Museum specimens

Not available.

References

Dementyev 1948- p 180,

Hüe & Etchécopar 1970- p 171,

Paludan 1940- p 50,

Schüz 1957b- p 23,

Schüz 1959- p 37,

Stresemann 1928- p 403,

Vaurie 1965- p 150

-----

وضعیت سنقر تالابی اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Marsh Harrier in Iran

Circus aeruginosus aeruginosus (Linnaeus, 1758)

Syn: Circus rufus Gm.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

منطقه جوجه آوری از اروپا و خاورمیانه به سمت شرق تا آسیای میانه؛

منطقه غیرجوجه آوری در جنوب اروپا، آفریقا و جنوب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر در شمال غرب آفریقا حضور می­یابد.

جوجه­آور معمول در تمامی تالاب­های اصلی کشور، عمدتا مهاجر تابستانه در شمال غرب و غرب اما در نواحی خزری، خوزستان، مرکز فارس و سیستان در تمام طول سال حضور دارد و نیز مهاجر زمستانه معمول در مناطق ذکر شده اخیر؛ گاهی در زمان مهاجرت در مناطق دیگر ایران نیز دیده می­شود.

Global range

Breeding from Europe and the Middle East east to central Asia;

Non-breeding in southern Europe, Africa and southern Asia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs in northwest Africa.

Common breeding bird in all main wetland areas; mainly a summer visitor in northwest and west, but present year round in south Caspian region, Khuzestan, central Fars and Sistan, where also a common winter visitor; occasionally recorded on passage elsewhere.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH, KBIN, and ZISP.

References

Érard & Etchécopar 1970- p 35,

Hüe & Etchécopar 1970- p 181,

Missone 1953- p 117,

Nikolsky 1886,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 40,

Stresemann 1928- p 402,

Vaurie 1965- p 206,

Zarudny 1889- p 751,

Zarudny 1892- p 119

-----

وضعیت طرلان (شهباز) مدیترانه ای در ایران

Status of Mediterranean Goshawk in Iran

Accipiter gentilis marginatus (Piller & Mitterpacher, 1783)

Syn: Accipiter gentilis caucasicus Kleinschmidt

آرایه بندی (تاکسونومی)

از آنجا که زیر گونه gentilis در برخی مواقع شامل زیرگونه A. g. marginatus بوده است (Hüe & Etchécopar 1970- p 169, Vaurie 1965- p 160)، به نظر بسیار محتمل است که زیرگونه A. g. gentilis در منابع قدیمی متعلق به فرم marginatus بود.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد. برای نام انگلیسی، نامهای بالکان، مدیترانه و غرب اروپا اشاره شده اند که با توجه به پراکنش این زیرگونه، از بین آنها مدیترانه مناسبتر تشخیص داده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

ایتالیا و بالکان تا قفقاز و شمال ایران

وضعیت و جمعیت در ایران

این تاکسون در خاورمیانه و قفقاز حضور می­یابد (Roselaar 1995). به نظر می­رسد که پرندگانی که در ایران حضور می­یابند، از همین تاکسون بوده و از زیرگونه gentilis یا schvedowi نیستند. این دو تاکسون اخیرا به عنوان زیرگونه­های مشکوک ایران آمده­اند.

مهاجر زمستانه غیرمعمول عمدتا در نواحی جنوبی خزر و کوه­های البرز، اما در مناطق جنوبی تا سواحل خلیج فارس و مرکز بلوچستان نیز ثبت شده است. ممکن است در کوه­های کلیبر [ارسباران] در شمال آذربایجان جوجه­آوری داشته باشد.

Taxonomic notes

As the nominate gentilis for some time included A. g. marginatus (Hüe & Etchécopar 1970- p 169, Vaurie 1965- p 160), it would seem most likely that old references to A. g. gentilis in Iran relate to marginatus.

Global range

Italy and the Balkans to Caucasus and northern Iran

Status in Iran

This taxon occurs in the Middle East and the Caucasus (Roselaar 1995). Birds occurring Iran refer to this taxon, and not to the nominate or schvedowi, both of which are considered as doubtful: Appendix II.

Uncommon winter visitor, mainly to south Caspian region and Alborz Mountains, but recorded south to the northern Persian Gulf coast and central Baluchestan; may breed in Kalibar Mountains in northern Azarbaijan.

Museum specimens

One specimen from Karaj is kept in FMNH, and one from Mashhad in ZISP.

References

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 37

-----

وضعیت پیغوی کوچک شمالی در ایران

Status of Northern Shikra in Iran

Accipiter badius cenchroides (Severtzov, 1873)

Syn: Astur cenchroides Severtzov, 1872, Accipiter badius chorassanicus

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی و گستره پراکنش آن برگزیده شد. شمالی ترین زیرگونه در میان زیرگونه های پیغوی کوچک است.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از قفقاز تا مرکز آسیا و شمال غرب هند

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است (Hüe & Etchécopar 1970, Porter & Aspinall 2010, Vaurie 1965). سایر فرم­ها در آفریقا، شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا حضور می­یابند.

مهاجر تابستانه به نسبت معمول و مهاجر عبوری شمال شرق ایران (جوجه­آوری آن در پارک­ها و باغ­های نواحی تهران، کرج و بندرعباس و جنگل­های مینودشت در استان گلستان مشاهده شده است)، و مهاجر عبوری و زمستان­گذران معمول در جنوب شرق کشور.

Global range

Caucasus to central Asia and northwestern India

Status in Iran

The only form known to occur in Iran (Hüe & Etchécopar 1970, Porter & Aspinall 2010, Vaurie 1965). Other forms occur in Africa, the Indian Subcontinent and southeast Asia.

Fairly common summer visitor and passage migrant in northeastern Iran west to Golestan, found breeding in parks and gardens in Tehran and Karaj, and also in the Bandar Abbas area in Hormozgan; a fairly common passage migrant and winter visitor in southeastern Iran.

Museum specimens

There are many specimens in AMNH, FMNH, MMUM, SMNS, NHMT, ZISP, and ZMB.

References

Dementyev 1948- p 181,

Dubois et al. 2000,

Érard & Etchécopar 1970- p 32,

Genanger & Genanger 1968- p 62, 66,

Heinrich 1928- p 287,

Hüe & Etchécopar 1970- p 166,

Porter & Aspinall 2010,

Schüz 1957b- p 22,

Schüz 1957c- p 78,

Schüz 1959- p 37,

Shestoperov 1927- p 377,

Stresemann 1928- p 403,

Vaurie 1961c- p 2,3,

Witherby 1903- p 562,

Vaurie 1965- p 164,

Zarudny 1903- p 129-141,

Zarudny 1911- p 207

-----

مقایسه اسکوآهای نابالغ ایران

Comparison of Iranian Skuas- immatures

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی زاده

تاریخ تنظیم: 28 دی 1398

جدول زیر برای تفکیک بهتر اسکوآهای نابالغ ایران تهیه شده است.

منابع

Porter, R. & Aspinall, S. (2010). Birds of the Middle East. Christopher Helm, London.

Svensson, L. (1999). Collins Bird Guide. HarperCollins Publishers Ltd, London.

-----

مقایسه اسکوآهای بالغ ایران

Comparison of Iranian Skuas- adults

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی زاده

تاریخ تنظیم: 28 دی 1398

جدول زیر برای تفکیک بهتر اسکوآهای بالغ ایران تهیه شده است.