کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت جمعیت پلیکان سفید در تالاب سولدوز در شهریور 1398

Record of population of Great White Pelican in Solduz wetland in September 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: در حال کاهش

گونه: پلیکان سفید Pelecanus onocrotalus

تعداد پرنده: 100 فرد

محل مشاهده: تالاب سولدوز، نقده

استان: آذربایجان غربی

دوره مشاهدات: 14 و 16 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقایان علی اصغر رحیم زاده و علیرضا مفتوحی

Type of important species: Decreasing population

Species: Great White Pelican Pelecanus onocrotalus

No. of individuals: 100 individuals

Place of observation: Solduz wetland, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Period of observations: 5 & 7 September 2019

Observers: Ali-Asghar Rahimzadeh & Alireza Maftouhi

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت اکراس آفریقایی در چذابه در شهریور 1398

Record of Sacred Ibis in Chazabeh in September 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: اکراس آفریقایی Threskiornis aethiopicus

تعداد پرنده: 10 فرد

محل مشاهده: چذابه، هور العظیم

استان: خوزستان

تاریخهای مشاهده: 15 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقایان موسی مدحجی و علیرضا ریشهری

Species: Sacred Ibis Threskiornis aethiopicus

No. of individuals: 10 individuals

Place of observation: Chazabeh, Hour-al-Azeem

Province: Khuzestan

Dates of observation: 6 September 2019

Observers: Musa Modheji & Alireza Reyshahri

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت کرکس مصری (کوچک) در دزفول در مرداد 1398

Record of Egyptian Vulture in Dezful in July 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی

گونه: کرکس مصری (کوچک) Neophron percnopterus

تعداد: یک بالغ و یک جوان

مکان مشاهده: منطقه شکار ممنوع قلعه شاداب، دزفول

استان: خوزستان

تاریخ مشاهده: 3 مرداد 1398

مشاهده کنندگان: آقایان حسن بهداروندی و هادی قربانی کهنکی

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Egyptian Vulture Neophron percnopterus

No. of individuals: one adult and one juvenile

Place of observation: Ghale-Shadab No-hunting, Dezful

Province: Khuzestan

Date of observation: 25 July 2019

Observers: Hasan Behdarvandi & Hadi Ghorbani Kahnaki

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت سنقر سفید در تالاب بهشت معصومه قم در آذر 1396

Record of Pallid Harrier in Qom in November 2017

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی

گونه: سنقر سفید Circus macrourus

تعداد: یک فرد

محل مشاهده: تالاب بهشت معصومه، قم

استان: قم

تاریخهای مشاهده: 8 آذر 1396

مشاهده کنندگان: آقای حمید بصیر

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Pallid Harrier Circus macrourus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Behesht-e Masoumeh wetland, Qom

Province: Qom

Dates of observation: 29 November 2017

   Observers: Hamid Basir

ثبت گونه های جوجه آور کمیاب ایران

Records of rare breeding birds of Iran

ثبت جوجه آوری پرستودریایی نوک کاکایی در سد حسنلو در شهریور 1398

Record of breeding Gull-billed Tern at Hasanlu dam in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: پرستودریایی نوک کاکایی Gelochelidon nilotica

تعداد بالغین، آشیانه، تخم و جوجه: 10 جوجه پروازی با والدین

مکان مشاهده: سد حسنلو، نقده

استان: آذربایجان غربی

تاریخ مشاهده: 1 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای عزیز عذار

نحوه تایید گزارش جوجه آوری: مشاهده والدین به همراه جوجه

Species: Gull-billed Tern Gelochelidon nilotica

No. of adults, nests, eggs, nestlings: 10 fledglings with parents

Place of observation: Hasanlu dam, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Date of observation: 23 August 2019

Observers: Aziz Ozar

Type of confirmation: Observation of adult with nestling

افزودن باقرقره شکم سیاه شرقی به لیست پرندگان کمیاب

باقرقره شکم سیاه در ایران دارای دو زیرگونه است:

Western Black-bellied Sandgrouse

Pterocles orientalis orientalis

باقرقره شکم سیاه غربی

ویژگیهای توصیف شده برای گونه باقرقره شکم سیاه، برای این زیرگونه نمادین نیز صادق است. پراکنش جهانی این زیرگونه از جزایر قناری، جزیره ایبریا و مراکش تا غرب ایران است. پراکنش غربی در ایران تا فیروزکوه و به سمت جنوب تا شیراز است و جمعیت مناسبی در کشور دارد.

Eastern Black-bellied Sandgrouse

Pterocles orientalis arenarius

باقرقره شکم سیاه شرقی

شبیه زیرگونه نمادین ولی از آن کم رنگ تر است. در نرها حاشیه پوشپرهای بال، پرهای کتفی و پرهای روتنه زردتر هستند و دارای رنگ طلایی کمتری هستند، سینه آن دارای سبز بیشتر و رنگ اخرایی کمتر است. در ماده ها، روتنه، گلو و بالای سینه کم رنگ تر، در زیر نوار سیاه سینه، میزان سفیدی بیشتر است و به نسبت اخرایی یا نخودی هستند. پراکنش جهانی این زیرگونه از قزاقستان تا جنوب ایران و افغانستان تا شمال غرب چین است. به منظور توجه بیشتر به این زیرگونه، به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده شد.

-----

دو زیرگونه سارگپه پرپا در لیست پرندگان کمیاب

سارگپه پرپا Buteo lagopus در ایران گونه کمیاب است که خود دارای دو زیرگونه است و هر دو کمیاب هستند.

Eurasian Rough-legged Buzzard

Buteo lagopus lagopus

سارگپه پرپای اوراسیایی

ویژگیهای توصیف شده برای گونه سارگپه پرپا برای این زیرگونه نیز صدق می کند. منطقه جوجه آوری این زیرگونه در دنیا در شمال اوراسیا و منطقه زمستانگذرانی آن در مرکز اوراسیا است. در ایران تنها یک نمونه از این زیرگونه از رامسر تهیه شده بود.

Asian Rough-legged Buzzard

Buteo lagopus menzbieri

سارگپه پرپای آسیایی

به طور متوسط بزرگتر از زیرگونه نمادین است. در این زیرگونه، کل بدن به طور مشخصی کم رنگ تر است، راه راه طولی کمتری دارد، در قسمت پایین سینه رنگدانه کمتری دارد، در دم راه راه عرضی باریکتر و مشخصتر با رنگ قهوه ای قابل تفکیک است. منطقه جوجه آوری این زیرگونه در دنیا، در شمال شرق آسیا و منطقه زمستانگذرانی آن در آسیای میانه، شمال چین، و ژاپن است. در ایران در شمال شرق کشور دیده شده بود.

-----

افزودن زیرگونه قرقی سیبری به پرندگان کمیاب ایران

قرقی Accipiter nisus در ایران دارای دو زیرگونه است.

Eurasian Sparrowhawk

Accipiter nisus nisus

قرقی اوراسیایی

ویژگیهای توصیف شده برای گونه قرقی برای این زیرگونه نیز صدق می کند. منطقه جوجه آوری این زیرگونه در دنیا، از غرب اروپا تا جنوب غرب سیبری و آسیای میانه است و منطقه زمستانگذرانی آن از شمال شرق آفریقا تا جنوب غرب آسیا است. در ایران در مناطق شمال و غرب کشور دیده می شود. جمعیت آن در کشور به نسبت فراوان است.

Siberian Sparrowhawk

Accipiter nisus nisosimilis

قرقی سیبری

این زیرگونه، به سختی از زیرگونه نمادین قابل تفکیک است اما به طور متوسط در بالای بدن کم رنگ تر و در زیر بدن میزان راه راه کمتری دارد و تا حدی بزرگتر از زیرگونه نمادین است. منطقه جوجه آوری این زیرگونه در دنیا، شمال غرب سیبری تا شمال چین و ژاپن و منطقه زمستانگذرانی آن جنوب غرب، مرکز و شرق آسیا است. در ایران در مناطق شرق و بلوچستان دیده شده بود. با توجه به مشاهدات کم از این زیرگونه، به لیست پرندگان کمیاب ایران اضافه می شود.

-----

ثبت گونه های جوجه آور کمیاب ایران

Records of rare breeding birds of Iran

ثبت جوجه آوری شاه طوطی در پارک شهر در تابستان 1398

Record of breeding Alexandrine Parakeet in Park-e Shahr in summer 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: شاه طوطی Psittacula eupatria

تعداد پرنده: یک جوجه با والدین

محل مشاهده: پارک شهر، تهران

استان: تهران

دوره مشاهدات: تابستان 1398

مشاهده کنندگان: آقای سیامک درفشی

Species: Alexandrine Parakeet Psittacula eupatria

No. of individuals: one nestling with parents

Place of observation: Park-e Shahr

Province: Tehran

Period of observations: summer 2019

Observers: Siamak Derafshi

ثبت گونه های جوجه آور کمیاب ایران

Records of rare breeding birds of Iran

ثبت جوجه آوری پرستودریایی نوک کاکایی در سد حسنلو در مرداد 1397

Record of breeding Gull-billed Tern at Hasanlu dam in August 2018

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: پرستودریایی نوک کاکایی Gelochelidon nilotica

تعداد بالغین، آشیانه، تخم و جوجه: یک جوجه با والدین

مکان مشاهده: سد حسنلو، نقده

استان: آذربایجان غربی

تاریخ مشاهده: 18 مرداد 1397

مشاهده کنندگان: آقای عزیز عذار

نحوه تایید گزارش جوجه آوری: مشاهده والدین به همراه جوجه

Species: Gull-billed Tern Gelochelidon nilotica

No. of adults, nests, eggs, nestlings: one nestling with parents

Place of observation: Hasanlu dam, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Date of observation: 9 August 2018

Observers: Aziz Ozar

Type of confirmation: Observation of adult with nestling

ثبت گونه های جوجه آور کمیاب ایران

Records of rare breeding birds of Iran

ثبت جوجه آوری تنجه در تالاب حسنلو در خرداد 1395

Record of breeding Common Shelduck in Seyran-Goli in May 2016

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: تنجه Tadorna tadorna

تعداد بالغین، آشیانه، تخم و جوجه: 7 جوجه با والدین

مکان مشاهده: تالاب سیران گولی، نقده

استان: آذربایجان غربی

تاریخ مشاهده: 6 خرداد 1395

مشاهده کنندگان: آقای عزیز عذار

نحوه تایید گزارش جوجه آوری: مشاهده والدین به همراه جوجه

Species: Common Shelduck Tadorna tadorna

No. of adults, nests, eggs, nestlings: 7 ducklings with parents

Place of observation: Seyran-Goli wetland, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Date of observation: 26 May 2016

Observers: Aziz Ozar

Type of confirmation: Observation of adult with duckling

ثبت گونه های جوجه آور کمیاب ایران

Records of rare breeding birds of Iran

ثبت جوجه آوری آنقوت در تالاب حسنلو در خرداد 1398

Record of breeding Ruddy Shelduck in Hasanlu in June 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: آنقوت Tadorna ferruginea

تعداد بالغین، آشیانه، تخم و جوجه: 8 جوجه با والدین

مکان مشاهده: تالاب حسنلو، نقده

استان: آذربایجان غربی

تاریخ مشاهده: 23 خرداد 1398

مشاهده کنندگان: خانمها شهرزاد فتاحی و مهسا معروفی و آقایان سیامک درفشی و عزیز عذار

نحوه تایید گزارش جوجه آوری: مشاهده والدین به همراه جوجه

Species: Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea

No. of adults, nests, eggs, nestlings: 8 ducklings with parents

Place of observation: Hasanlu wetland, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Date of observation: 13 June 2019

Observers: Shahrzad Fattahi, Mahsa Maroufi, Siamak Derafshi & Aziz Ozar

Type of confirmation: Observation of adult with duckling

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در فیروزکوه در شهریور 1398

Record of White-throated Dipper in Firuz-Kuh in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: 3 فرد

محل مشاهده: روستای لزور، ارجمند، فیروزکوه

استان: تهران

دوره مشاهدات: 8 شهریور 1398

مشاهده کننده: آقای سعید پیرانی

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: 3 individuals

Place of observation: Lezor village, Arjomand, Firuz-Kuh

Province: Tehran

Period of observations: 30 August 2019

Observers: Saeed Pirani

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت سارگپه جنگلی تاجدار در تفت در اسفند 1397

Record of Crested Honey Buzzard in Taft in March 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: سارگپه جنگلی تاجدار Pernis ptilorhynchus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: تفت

استان: یزد

تاریخهای مشاهده: اسفند 1397

مشاهده کنندگان: آقای اکبر شیریزدانی

شناسایی کنندگان: ابوالقاسم خالقی زاده و دیک فورسمن

توضیحات: گونه جدید برای استان یزد

Species: Crested Honey Buzzard Pernis ptilorhynchus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Taft

Province: Yazd

Dates of observation: March 2019

Observers: Akbar Shiryazdani

Identified by: Abolghasem Khaleghizadeh & Dick Forsman

Remarks: New species for Yazd province

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت کرکس مصری (کوچک) در نوردوز در شهریور 1398

Record of Egyptian Vulture in Norduz in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه:  لیست سرخ جهانی

گونه: کرکس مصری (کوچک) Neophron percnopterus

تعداد: 5 فرد

مکان مشاهده: نوردوز-آران، مرز ارمنستان

استان: آذربایجان شرقی

تاریخ مشاهده: 7 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای فردین نظیری

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Egyptian Vulture Neophron percnopterus

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Norduz-Aran, Iran-Armenia border

Province: East Azaerbaijan

Date of observation: 29 August 2019

Observers: Fardin Naziri

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت خروس کولی سینه سیاه در چذابه در شهریور 1398

Record of Spur-winged Lapwing in Chazabeh in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: در حال افزایش

گونه: خروس کولی سینه سیاه Vanellus spinosus

تعداد پرنده: 5 فرد

محل مشاهده: چذابه

استان: خوزستان

تاریخ مشاهده: 9 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای علیرضا ریشهری و علی آگهی

Type of important species: Increasing

Species: Spur-winged Lapwing Vanellus spinosus

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Chazabeh

Province: Khuzestan

Date of observation: 31 August 2019

Observers: Alireza Reyshahri & Ali Agahi

ثبت جمعیت گونه های مهم درایران

Records of population of important in Iran

ثبت باکلان کوچک در سیران گولی در شهریور 1398

Records of Pygmy Cormorant in Seyran-Goli in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت :

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: باکلان کوچک Phalacrocorax pygmeus

تعداد: یک فرد

محل مشاهده: تالاب سیران گولی، نقده

استان:آذربایجان غربی

دوره مشاهده: 1 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای عزیز عذار

Type of important species: Population

Species: Pygmy Cormorant Phalacrocorax pygmeus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Seyran-Goli wetland, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Period of observations: 23 August 2019

Observers: Aziz Ozar

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در صحنه در آذر 1397

Record of White-throated Dipper in Sahneh in November 2018

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: صحنه

استان: کردستان

دوره مشاهدات: 7 آذر 1397

مشاهده کنندگان: آقای محمدجواد رستمی احمدوندی

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Sahneh

Province: Kordestan

Period of observations: 28 November 2018

Observers: Mohammad-Javad Rostami-Ahmadvandi

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در سه هزار در بهمن 1397

Record of White-throated Dipper in Seh-Hezar in February 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: سه هزار، تنکابن

استان: مازندران

دوره مشاهدات: 21 بهمن 1397

مشاهده کنندگان: آقایان محسن ملاح و مجید پورهمدانی و خانم بهاره مالکی

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Seh-Hezar, Tonekabon

Province: Mazandaran

Period of observations: 10 February 2019

Observers: Mohsen Mallah, Majid Pourhamedani & Bahareh Maleki

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در برغان در آبان 1396

Record of White-throated Dipper in Baraghan in November 2017

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: برغان

استان: البرز

دوره مشاهدات: 12 آبان 1396

مشاهده کنندگان: آقای محمود نوربخش و شهرام سلطانی

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Baraghan

Province: Alborz

Period of observations: 3 November 2017

Observers: Mahmoud Nourbakhsh & Shahram Soltani

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در چناران در اسفند 1394

Record of White-throated Dipper in Chenaran in March 2016

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: اخلمد، چناران

استان: خراسان رضوی

دوره مشاهدات: 14 اسفند 1394

مشاهده کننده: خانم حمیده دلیری و آقای حسین محمودیان

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Akhlamad, Chenaran

Province: Khorasan-e Razavi

Period of observations: 4 March 2016

Observers: Hamideh Daliri & Hossein Mahmoudian

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در لتیان در آذر 1394

Record of White-throated Dipper in Latian in November 2015

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: سد لتیان، جاجرود

استان: تهران

دوره مشاهدات: 4 آذر 1394

مشاهده کننده: آقای حسین محمودیان

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Latian dam, Jajerud

Province: Tehran

Period of observations: 25 November 2015

Observers: Hossein Mahmoudian

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت زیرآبروک در پیرانشهر در اردیبهشت 1394

Record of White-throated Dipper in Piranshahr in May 2015

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: زیرآبروک Cinclus cinclus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: دره افشین، پیرانشهر

استان: آذربایجان غربی

دوره مشاهدات: 29 اردیبهشت 1394

مشاهده کننده: آقای عزیز عذار

Type of important species: Population

Species: White-throated Dipper Cinclus cinclus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Afshin valley, Piranshahr

Province: West Azarbaijan

Period of observations: 19 May 2015

Observers: Aziz Ozar

مشاهده گونه ها در استانها

Observations of species in provinces

مشاهده دودوک در استان لرستان

Observation of Cream-coloured Coursor in Lorestan province

خلاصه اطلاعات این مشاهده:

گونه: دودوک Cursorius cursor

تعداد: 3 فرد

مکان مشاهده: کوه مله، رومشکان

استان: لرستان

تاریخ مشاهده: 10 مرداد 1398

مشاهده کنندگان: آقایان قربان تیموری، اکبر امرایی و نادر امرایی

توضیحات: گونه جدید برای استان لرستان

Species: Cream-coloured Coursor Cursorius cursor

No. of individuals: 3 individuals

Place of observation: Maleh mount, Romeshkan

Province: Lorestan

Date of observation: 31 July 2019

Observers: Ghorban Teymouri, Akbar Amraei & Nader Amraei

    Remarks: New species for Lorestan province

مشاهده گونه ها در استانها

Observations of species in provinces

مشاهده سهره بال سرخ در استان خوزستان

Observation of Crimson-winged Finch in Khuzestan province

خلاصه اطلاعات این مشاهده:

گونه: سهره بال سرخ Rhodopechys sanguinea

تعداد: 2 فرد

مکان مشاهده: منطقه حفاظت شده شیمبار، اندیکا

استان: خوزستان

تاریخ مشاهده: 16 خرداد 1396

مشاهده کنندگان: آقای منصور صابری

توضیحات: گونه جدید برای استان خوزستان

Species: Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguinea

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Shimbar P.A., Andika

Province: Khuzestan

Date of observation: 6 June 2017

Observers: Mansour Saberi

Remarks: New species for Khuzestan province

افزودن اگرت بزرگ شرقی به لیست پرندگان کمیاب

اگرت بزرگ در ایران دارای دو زیرگونه است:

Western Great Egret

Ardea alba alba

اگرت بزرگ غربی

در زیرگونه اگرت بزرگ غربی Ardea alba alba در زمان نمایشات جنسی، ساق پا (تیبیا) و بالای قلم پا (تارسوس) و نیز قسمت مرکزی و قاعده منقار قرمز رنگ اما انتهای منقار تیره است. ناحیه بین منقار و چشمها سبزرنگ است. در فصل جوجه آوری بخشهای قرمز رنگ به رنگ زرد تبدیل می شوند. در فصل غیرجوجه آوری مشابه زیرگونه شرقی دارای منقار زرد و ناحیه ران ترکیبی از صورتی و تیره است. پراکنش جهانی این زیرگونه غرب پاله آرکتیک است. این زیرگونه در اکثر نقاط کشور پراکنش دارد و فراوان است.

Eastern Great Egret

Ardea alba modesta

اگرت بزرگ شرقی

در زمان نمایشات جنسی ناحیه قلم پا (تارسوس) و بخش بدون پر در ساق پا (تیبیا) قرمزرنگ هستند اما در منقار رنگ قرمز دیده نمی شود بلکه به رنگ سیاه و ناحیه بین منقار و چشمها سبزرنگ است. در فصل جوجه آوری، پاها کاملا به رنگ سیاه اما بخش پایه منقار شبیه زیرگونه غربی به رنگ زرد می گراید. در فصل غیرجوجه آوری مشابه زیرگونه غربی دارای منقار زرد و ناحیه ران ترکیبی از صورتی و تیره است. پراکنش جهانی این زیرگونه جنوب و شرق آسیا تا اندونزی و استرالیا است و مقیم معمول در منطقه خلیج فارس است. به منظور توجه بیشتر به این زیرگونه، به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده شد.

-----

افزودن لک لک سفید آسیایی به لیست پرندگان کمیاب

لک لک سفید در ایران دارای دو زیرگونه است: زیرگونه Ciconia ciconia ciconia که در اکثر نقاط کشور پراکنش دارد و زیرگونه Ciconia ciconia asiatica کمیاب است.

Asian (Eastern) White Stork

Ciconia ciconia asiatica

لک لک سفید آسیایی

این زیرگونه بزرگتر از زیرگونه نمادین C. c. ciconia و از لحاظ اندازه منقار برجسته است (طول بال به طور متوسط 610 میلیمتر نسبت به 580 میلیمتر، طول منقار 215 نسبت به 189 میلیمتر، ارتفاع منقار 36.9 نسبت به 33.6 میلیمتر). از لحاظ پراکنش جهانی، این زیرگونه در آسیای میانه جوجه آوری و در کشورهای ایران و هند زمستانگذرانی دارد. در گذشته یک نمونه از زاهدان به دست آمد. با توجه به تعداد رکورد کم، این زیرگونه به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده شد.

-----

افزودن کشیم کوچک عراقی به لیست پرندگان کمیاب

کشیم کوچک در ایران دارای دو زیرگونه است: زیرگونه Podiceps ruficollis ruficollis که در اکثر نقاط کشور پراکنش دارد و زیرگونه Podiceps ruficollios iraquensis کمیاب است.

Iraqi Little Grebe

Podiceps ruficollios iraquensis

کشیم کوچک عراقی

این زیرگونه از لحاظ سفیدی روی شاهپرهای بال، بینابین دو زیرگونه نمادین P. r. ruficollis و زیرگونه P. r. capensis را دارد. زیرگونه دوم (همراه با زیرگونه P. r. albescens) دارای شاهپرهای ثانویه سفیدتر و در شاهپرهای اولیه، پایه پرها و بخش داخلی پرها سفیدتر هستند. طول بال در زیرگونه عراقی، از زیرگونه نمادین کوچکتر ولی طول منقار از آن بزرگتر است. طول بال در این دو زیرگونه برای نرها از میانگین ۱۰۱ به ۹۳ میلیمتر و برای ماده ها از ۹۹.۲ به ۸۷.۳ مبلیمتر کاهش پیدا می کند ولی طول منقار در این دو زیرگونه، برای نرها از ۲۶.۲ به ۲۷.۶ و برای ماده ها از ۲۴.۷ به ۲۵.۷ میلیمتر افزایش پیدا می کند.

پراکنش جهانی این زیرگونه در عراق و جنوب غرب ایران است. در ایران، نمونه های زیرگونه عراقی کشیم کوچک تاکنون فقط از برم شور فارس و بیشه دالان به دست آمده است. با توجه به تعداد رکورد کم، این زیرگونه به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده شد.

-----

افزودن دو زیرگونه قرقاول به لیست پرندگان کمیاب ایران

قرقاول (تورِنگ) (Phasianus colchicus) در ایران دارای چهار زیرگونه است:

Southern Caucasian Pheasant

Phasianus colchicus colchicus

قرقاول جنوب قفقازی

در جنس نر این زیرگونه، پهلوها دارای خالهای کوچک در زمینه نارنجی رنگ هستند. پراکنش جهانی این زیرگونه منطقه قفقاز (گرجستان، ارمنستان و آذربایجان) است. در ایران، این زیرگونه در شمال غرب کشور و از جنگلهای کلیبر ارسباران گزارش شده است و رکوردهای آن بسیار اندک است. بنابر این، به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده می شود.

Talysh Pheasant

Phasianus colchicus talischensis

قرقاول تالشی

در جنس نر این زیرگونه، لکه پوستی قرمزرنگ به صورت دو نیم دایره هستند با خط ناصاف از رویش پرهای تیره که از کنار منقار و زیر چشم عبور می کند از هم جدا می شوند. پرهای بدن قرمز تیره هستند. در پهلوها، خالهای تیره در زمینه نارنجی تیره دیده می شوند. پراکنش جهانی این زیرگونه کشور آذربایجان و منطقه جنوب غرب دریای خزر است که تا ناحیه ساری امتداد دارد. متاسفانه به دلیل استقرار گونه غیربومی راکون و از بین رفتن تخم این گونه، جمعیت این زیرگونه در منطقه تالش و آستارا با کاهش شدیدی روبرو شده است.

Persian Pheasant

Phasianus colchicus persicus

قرقاول ایرانی

در جنس نر این زیرگونه، لکه پوستی قرمزرنگ در نیم دایره پایینی بزرگتر از زیرگونه تالشی است. پرهای چینه دان باریکتر با خطوط آبی متمایل به بنفش است. پوشپرهای بال علاوه بر نارنجی، به طور مشخصی دارای رنگ نخودی هستند. در بخشهای جبه، دو طرف پایین گردن، بالای سینه و پهلوها رنگ طلایی دیده می شود. در پهلوها، خالهای تیره متوسط در زمینه نارنجی دیده می شوند. پراکنش جهانی این زیرگونه شمال ایران و جنوب غرب ترکمنستان و جنوب شرق دریای خزر است. اگرچه به دلیل از بین رفتن تدریجی جنگلهای پست هیرکانی، جمعیت این زیرگونه نسبت به دهه های گذشته، کاهش چشمگیری داشته است، هنوز جمعیت مناسبی از این زیرگونه وجود دارد.

Prince of Wales's Pheasant

Phasianus colchicus principalis

قرقاول خراسانی

در جنس نر این زیرگونه، لکه پوستی قرمزرنگ بزرگتر و آویزان است. پرهای گلو به رنگ بنفش، پرهای سینه و شکم به میزان زیادی دارای پرهای سبزرنگ هستند، دو طرف سینه دارای خالهای بزرگ در زمینه نارنجی است، در جبه رنگ طلایی بیشتر و در دمگاه ته مایه رنگ سبز دیده می شود. پراکنش جهانی این زیرگونه جنوب شرق ترکمنستان، شمال غرب افغانستان و شمال شرق ایران است. در ایران، این زیرگونه در منطقه  سرخس حضور دارد و رکوردهای آن بسیار اندک است. بنابر این، به لیست پرندگان کمیاب ایران افزوده می شود.

-----

دو زیرگونه غاز پازرد در لیست پرندگان کمیاب

غاز پازرد Anser fabalis در ایران گونه کمیاب است که خود دارای دو زیرگونه است که هر دو کمیاب هستند.

West Siberian (Johansen’s) Bean Goose

Anser fabalis johanseni

غاز پازرد غرب سیبری (یوهانسن)

شبیه زیرگونه نمادین است اما به طور متوسط اندگی بزرگتر از آن است و پایه منقار بالایی سیاه رنگ است. ویژگیهای بینابین زیرگونه نمادین و زیرگونه A. f. middendorffii را دارد. تعداد رکورد بسیار کمی از این زیرگونه از ایران گزارش شده است.

East Siberian (Middendorf’s) Bean Goose

Anser fabalis middendorffii

غاز پازرد شرق سیبری (میدن دورف)

از زیرگونه یوهانسن و نمادین بزرگتر است و سیاهی منقار بیشتر است. تنها یک رکورد موثق از یک نمونه از یل بند خراسان رضوی وجود دارد.

-----

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت عقاب مارخور در طالقان در شهریور 1398

Record of Short-toed Eagle in Taleghan in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: عقاب مارخور Circaetus gallicus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: طالقان

استان: البرز

دوره مشاهدات: اوایل شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای احمد جعفری مهر

Type of important species: Population

Species: Short-toed Eagle Circaetus gallicus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Taleghan

Province: Alborz

Period of observations: late August 2019

Observers: Ahmad Jafarimehr

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت عقاب پرپا در چناران در شهریور 1398

Record of Booted Eagle in Chenaran in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: عقاب پرپا Hieraaetus pennatus

تعداد پرنده: 2 فرد

محل مشاهده: چناران

استان: خراسان رضوی

دوره مشاهدات: 8 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای موسی مزینانیان

Type of important species: Population

Species: Booted Eagle Hieraaetus pennatus

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Chenaran

Province: Khorasan-e Razavi

Period of observations: 30 August 2019

Observers: Musa Mazinanian

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت طوطی طوق صورتی در دزفول در شهریور 1398

Record of Rose-ringed Parakeet in Dezful in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: در حال افزایش

گونه: طوطی طوق صورتی Psittacula krameri

تعداد پرنده: 2 فرد

محل مشاهده: پایگاه هوایی دزفول

استان: خوزستان

دوره مشاهدات: 6 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای عبدالحسین بهرامی پور، علی بهرامی پور و امین بهرامی پور

Type of important species: increasing

Species: Rose-ringed Parakeet Psittacula krameri

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Dezful Airforce site

Province: Khuzestan

Period of observations: 28 August 2019

   Observers: Abdolhossein Bahramipour, Ali Bahramipour & Amin Bahramipour

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت کورکور بال سیاه در دزفول در شهریور 1398

Record of Black-winged Kite in Dezful in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: در حال افزایش

گونه: کورکور بال سیاه Elanus caeruleus

تعداد پرنده: 2 فرد

محل مشاهده: دزفول

استان: خوزستان

دوره مشاهدات: 1 شهریور 1398

مشاهده کنندگان: آقای عبدالحسین بهرامی پور، علی بهرامی پور و امین بهرامی پور

Type of important species: Increasing

Species: Black-winged Kite Elanus caeruleus

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Dezful

Province: Khuzestan

Period of observations: 23 August 2019

Observers: Abdolhossein Bahramipour, Ali Bahramipour & Amin Bahramipour

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت عقاب طلایی در جنگل ابر در مرداد 1398

Record of Golden Eagle in Abr forest in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: عقاب طلایی Aquila chrysaetos

تعداد: 2 فرد

مکان مشاهده: جنگل ابر، شاهرود

استان: سمنان

دوره مشاهدات: 31 مرداد 1398

مشاهده کنندگان: آقای مهدی پورعابدی

Type of important species: Population

Species: Golden Eagle Aquila chrysaetos

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Abr forest, Shahrud

Province: Semnan

Period of observations: 22 August 2019

Observers: Mehdi Pourabedi

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت عقاب مارخور در نیشابور در مرداد 1398

Record of Short-toed Eagle in Neyshabour in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: جمعیت

گونه: عقاب مارخور Circaetus gallicus

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: نیشابور

استان: خراسان رضوی

دوره مشاهدات: 30 مرداد 1398

مشاهده کنندگان: آقای مهدی پورعابدی

Type of important species: Population

Species: Short-toed Eagle Circaetus gallicus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Neyshabour

Province: Khorasan-e Razavi

Period of observations: 21 August 2019

Observers: Mehdi Pourabedi

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of population of important species in Iran

ثبت سار صورتی در مشهد در مرداد 1398

Record of Rosy Starling in Mashahd in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: مهاجرت

گونه: سار صورتی Pastor (Sturnus) roseus

تعداد پرنده: 50 نابالغ

محل مشاهده: روستای شورک ملکی، مشهد

استان: خراسان رضوی

دوره مشاهدات: 28 مرداد 1398

مشاهده کنندگان: آقای مهدی پورعابدی

Type of important species: Migration

Species: Rosy Starling Pastor (Sturnus) roseus

No. of individuals: 50 juveniles

Place of observation: Shourak Maleki village, Mashhad

Province: Khorasan-e Razavi

Period of observations: 19 August 2019

Observers: Mehdi Porabedi

ثبت جمعیت گونه های مهم در ایران

Records of populationof important speciesin Iran

ثبت لک لک سیاه در انگوران در تیر 1397

Record of Black Stork in Angouran in July 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: در حال کاهش

گونه: لک لک سیاه Ciconia nigra

تعداد پرنده: یک فرد

محل مشاهده: انگوران

استان: زنجان

دوره مشاهدات: 27 تیر 1397

مشاهده کنندگان: آقای محمدجواد رستمی احمدوندی

Type of important species: Decreasing population

Species: Black Stork Ciconia nigra

No. of individuals: one individual

Place of observation: Angouran

Province: Zanjan

Period of observations: 18 July 2018

Observers: Mohammad-Javad Rostami-Ahmadvandi

گنجشک رودخانه ای سیستانی در لیست پرندگان کمیاب ایران

گنجشک رودخانه ای (Passer moabiticus) در ایران دو زیرگونه دارد:

Mesopotamian Scrub Sparrow

Passer moabiticus mesopotamicus

گنجشک رودخانه ای خاورمیانه ای

در این زیرگونه، فقط در دو طرف گردن، لکه زردرنگ دیده می شود. زیرگونه فراوان از گنجشک رودخانه ای که در کشورهای ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین اشغالی، اردن، کویت، عراق و جنوب غرب ایران پراکنش دارد. جمعیت این زیرگونه در لیست پرندگان مهم (جمعیتی) ایران قرار دارد.

Sistan (Afghan/Yate’s) Scrub Sparrow

Passer moabiticus yatii

گنجشک رودخانه ای سیستانی

در این زیرگونه، علاوه بر دو طرف گردن، سینه و شکم نیز به رنگ زرد دیده می شود.

با توجه به پراکنش جهانی این زیرگونه که تنها در منطقه سیستان ایران و افغانستان پراکنش دارد و جمعیت آن نیز کاهش شدیدی داشته است، از سالهای گذشته در لیست پرندگان کمیاب ایران قرار داشت.

-----

زیرگونه غاز خاکستری اروپایی

European Greylag Goose

Anser anser anser

غاز خاکستری اروپایی

غاز خاکستری در ایران دارای دو زیرگونه است:

زیرگونه سیبری غاز خاکستری Anser anser rubrirostris که منقار آن متمایل به صورتی و بدن بیشتر به رنگ خاکستری است و کم رنگی لبه پوشپرهای بال در این زیرگونه پهنتر است. این زیرگونه در ایران فراوان است.

زیرگونه اروپایی یعنی Anser anser anser که تاکنون در ایران به طور موثق ثبت نشده است. منقار آن مایل به نارنجی است و بدن به رنگ قهوه ای خاکستری است.

-----

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت سسک خوزی در خرمشهر در شهریور 1398

Record of Basra Reed Warbler in Khorram-Shahr in August 2019

خلاصه اطلاعات این ثبت:

گونه: سسک خوزی Acrocephalus griseldis

تعداد پرنده: 2 فرد

محل مشاهده: روستای رحمانیه، خرمشهر

استان: خوزستان