وضعیت شاهین (بحری) سیبری در ایران
وضعیت شاهین (بحری) سیبری در ایران
Status of Siberian Falcon in Iran
Falco peregrinus calidus Latham, 1790
Syn: Falco peregrinus leucogenys Brehm, Falco leucogenys Brehm
نامگذاری
نام فارسی معادل نام انگلیسی رایج آن در نظر گرفته شده است. با توجه به ادغام دو گونه شاهین و بحری و انتخاب نام فارسی شاهین نسبت به نام عربی بحری، و قرار دادن نام قبلی بحری در داخل پرانتز، نام "شاهین (بحری) سیبری" برای این زیرگونه در نظر گرفته شد.
این زیرگونه در ایران به صورت غیررسمی به سینه سفید یا قشقایی معروف است.
ویژگیها
در این زیرگونه، زیرتنه به رنگ سفید است.
پراکنش جهانی
منطقه جوجه آوری آن از لاپلند و شمال بخش اروپایی روسیه تا شمال شرق سیبری است. منطقه زمستانگذرانی آن از جنوب اروپا، آفریقا و جنوب و شرق آسیا است.
وضعیت در ایران
این فرم در ناحیه جنوبی خزر به صورت معمول به صورت مهاجر و زمستانگذران بوده و به تعداد کم زمستان را در خوزستان به سمت سواحل خلیج فارس و سیستان و بلوچستان سپری میکنند (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970, Kaboli et al. 2016). زارودنی (Zarudny 1903) برای برخی نقاط ایران فرم leucogenys را گزارش نمود [که همنام با زیرگونه calidus است] اما نمونهای را به دست نیاورد. دمنتیف (Dementyev 1948)، رکوردی از فرم calidus را از گنبد کاووس ذکر کرده و شستوپروف (Shestoperv 1927) یک نمونه را از استرآباد [گرگان] یافته بود. به علت اهمیت این زیرگونه، در لیست پرندگان مهم قرار دارد.
Global range
[breeding from Lapland and north European Russia east to northeastern Siberia; non-breeding south to southern Europe, Africa and south and east Asia]
Status in Iran
This form occurs commonly on passage and in winter in the south Caspian region and winters in small numbers in Khuzestan and along the coast of the Persian Gulf and Sistan & Baluchestan (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970, Kaboli et al. 2016), Zarudny (1903) referred to some Iranian localities for F. p. leucogenys but did not mention any specimens. Dementyev (1948) mentions a record of calidus from Gonbad-e Kavus, and Shestoperv (1927) found one in Astarabad.
Museum specimens: There are several specimens from Sistan and Gilan in AMNH and ZMB.
References
Dementyev 1948- p 182,
Hüe & Etchécopar 1970- p 191,
Kaboli et al. 2016- p 167,
Shestoperv (1927)
Vaurie 1965- p 219,
Zarudny 1903- p 114,
Zarudny 1911- p 208
-----
