شکل نوشتن نام چکاوک طرقه
شکل نوشتن نام چکاوک طرقه
How to write Persian name of Calandra Lark
یکی از گونه‌های پرندگان ایران، «چکاوک گندمزار» یا «طرقه‌چکاوک» با نام انگلیسی Calandra Lark و نام علمی Melanocorypha calandra است. این گونه نخست با نام فارسی «چکاوک گندم» در فهرست جرویس رید (1337) آمده بود. سپس اسکات و همکاران (1354) آن را «چکاوک گندمزار» نامیدند که فیروز (1379)، اسکات و ادهمی (2006)، کابلی و همکاران (1395) و خالقی‌زاده و همکاران (2017) نیز همان را پیروی کردند اما ادهمی (1384) از نام «طرقه‌چکاوک» بهره‌گیری کرد و اسکات و ادهمی (2006)، منصوری (1379، 1387، 1392) و مبصر (1395) نیز آن را اولویت دادند. در عین حال، خالقی‌زاده و همکاران (2017) نام طرقه چکاوک را به عنوان نام دوم در درون پرانتز قرار دادند. همچنین اسکات و ادهمی (2006)، منصوری (1387، 1392) و مبصر (1395)، نام گندمزار را به عنوان نام دوم در درون پرانتز آوردند.
اکنون، برای نام فارسی این گونه، نام «چکاوک گندمزار» بیشتر از «طرقه‌چکاوک» استفاده می‌شود. به هر حال، تا پیش از بازنگری نام‌های فارسی در دهۀ 1730 خورشیدی (منصوری 1379، ادهمی 1384)، نام «طُرقه‌چکاوک» در منابع فارسی دیده نشده بود. اما بررسی نام‌های محلی نشان می‌دهد که نام عامیانۀ «طُرقه» برای این گونه در میان گویش‌های مختلف رایج است. بنابر این، همچنان در فهرست‌های پرندگان ایران حفظ می‌شود.
نکته‌ای که نیاز به بررسی و دقت در چگونگی کاربرد آن وجود دارد این است که شکل درست نوشتن این نام چگونه است؟ نیاز به یادآوری است که برای نوشتن نام «طُرقه‌چکاوک»، این نام ترکیبی باید به شکل نیم‌فاصله نوشته شود چون در صورت نوشتن با فاصله، باید به شکل «طُرقۀ چکاوک» خوانده شود. به نظر می‌رسد که شکل نوشتن «چکاوک طُرقه» بهتر از شکل نوشتن «طُرقه‌چکاوک» باشد، چون در این صورت، هم مشکل پیوسته‌نویسی نام دوم یعنی «طُرقه‌چکاوک» برطرف خواهد شد که اساسا نیازی به آن وجود ندارد و هم اینکه از نظر آوایی، شباهت آوایی بین «چکاوک طرقه» و گونۀ دیگری از چکاوک‌ها به نام «چکاوک طوقی»، به یادسپاری و قرینه‌سازی این دو نام را نیز آسان‌تر خواهد کرد.
بدین ترتیب، ازین پس نام دوم این گونه در فهرست‌های پرندگان ایران به شکل «چکاوک طُرقه» نوشته می‌شود.
چکاوک گندمزار (چکاوک طُرقه)
Calandra Lark
Melanocorypha calandra
منابع
ادهمی، علی (۱۳۸۴). دانشنامه پرندگان. بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ۲۲۹ ص.
اسکات، درک، علی ادهمی میرحسینی و حسین مروج همدانی (1354). پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 404 ص.
فیروز، اسکندر (۱۳۷۹). مهره‌داران ایران. مرکز نشر دانشگاهی، ۴۹۱ ص.
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.
منصوری، جمشید (1379). راهنمای پرندگان ایران. نشر ذهن‌آویز، 490 ص.
منصوری، جمشید (1387). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 513 ص.
منصوری، جمشید (1392). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 517 ص.
Khaleghizadeh A., Roselaar C., Scott D.A. Tohidifar M., Mlikovsky J., Blair M. & Kvartalnov P. (2017). Birds of Iran: Annotated checklist of the bird species and subspecies. Iran-Shenasi Publishing, 474 pp.
Scott, D. & Adhami A. (2006). An updated checklist of the Birds of Iran. Podoces, 1(1/2): 1-16
*****
