تکمیل نام فارسی کبک دری
تکمیل نام فارسی کبک دری
Persian name of Caspian Snowcock
یکی از گونه‌های پرندگان ایران «کبک دری» با نام انگلیسی Caspian Snowcock و نام علمی Tetraogallus caspius است. نام فارسی این گونه ابتدا به شکل «کبک دره» بود (جرویس رید، 1337). سپس به شکل «کبک دری» در کتاب پرندگان ایران آمد (اسکات و همکاران 1354) و در منابع دیگر پرندگان ایران نیز نیز به همین شکل پیروی شد (فیروز 1379، ادهمی 1384، اسکات و ادهمی 2006، منصوری 1379، 1387، 1393، کابلی و همکاران 1395، مبصر 1395، خالقی‌زاده و همکاران 1396).
یادآوری می‌شود که این گونه در سردۀ Tetraogallus جای دارد که گونه‌های آن Snowcock نامیده می‌شوند و در جهان (همگی در قارۀ آسیا) دارای پنج گونۀ زیر است.
- Tibetan Snowcock Tetraogallus tibetanus
- Altai Snowcock Tetraogallus altaicus
- Caucasian Snowcock Tetraogallus caucasicus
- Caspian Snowcock Tetraogallus caspius
- Himalayan Snowcock Tetraogallus himalayensis
همان‌طور که دیده می‌شود در نام همۀ این پنج گونه واژۀ برفی (Snow) به کار رفته است که بیانگر نوع زیستگاه این گروه از پرندگان است. اکنون به نظر می‌رسد که از دیدگاه حفاظتی، کاربرد واژۀ «برفی» برای اشاره به نوع زیستگاه طبیعی این گروه، به حساسیت بیشتر و لزوم توجه روزافزون به زیستگاه این گونه نیازمندیم. همچنین با افزودن واژۀ برفی به نام این گونه، به جای نام عمومی کبک که برای چندین گونه از ماکیان‌سانان به کار می‌رود، معادل فارسی بهتری برای نام انگلیسی این گروه از پرندگان یعنی Snowcock جایگزین می‌شود.
بر این اساس، ازین پس، نام فارسی این گونه به شکل زیر تکمیل و در فهرست‌های پرندگان ایران خواهد شد.
کبک برفی دری
Tetraogallus caspius
Caspian Snowcock
همچنین این گونه، در ایران دارای دو زیرگونه است که با نام زیر نامیده می‌شوند:
- کبک برفی هیرکانی Caspian Snowcock Tetraogallus caspius caspius (Gmelin, SG, 1784)
- کبک برفی زاگرسی Zagros Snowcock Tetraogallus caspius semenowtianschanskii Zarudny, 1908
*****
منابع
ادهمی، علی (۱۳۸۴). دانشنامه پرندگان. بنیاد دانشنامۀ بزرگ فارسی، ۲۲۹ ص.
اسکات، درک، علی ادهمی میرحسینی و حسین مروج همدانی (1354). پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 404 ص.
فیروز، اسکندر (۱۳۷۹). مهره‌داران ایران. مرکز نشر دانشگاهی، ۴۹۱ ص.
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.
منصوری، جمشید (1379). راهنمای پرندگان ایران. نشر ذهن‌آویز، 490 ص.
منصوری، جمشید (1387). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 513 ص.
منصوری، جمشید (1392). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 517 ص.
Khaleghizadeh A., Roselaar C., Scott D.A. Tohidifar M., Mlikovsky J., Blair M. & Kvartalnov P. (2017). Birds of Iran: Annotated checklist of the bird species and subspecies. Iran-Shenasi Publishing, 474 pp.
Scott, D. & Adhami A. (2006). An updated checklist of the Birds of Iran. Podoces, 1(1/2): 1-16
------
