پایدارسازی نام کمرکلی جنگلی با حذف واژۀ درختی
پایدارسازی نام کمرکلی جنگلی با حذف واژۀ درختی
Stabilization of Persian name of Eurasian Nuthatch
یکی از گونه‌های پرندگان ایران «کمرکلی جنگلی (درختی)» با نام انگلیسی Eurasian Nuthach و نام علمی Sitta europaea است. نام فارسی این گونه ابتدا به شکل «مرغ سنگ اروپایی» بود (جرویس رید، 1337). سپس به شکل «کمرکلی جنگلی» در کتاب پرندگان ایران آمد (اسکات و همکاران 1354) و در کتاب‌های پرندگان ایران نیز به همین شکل پیروی شد (فیروز 1379) ولی در فهرست ادهمی (1384) و اسکات و ادهمی (2006)، به شکل «کمرکلی درختی» و در کتاب منصوری (1379) نیز به کار رفت. به هر روی، در کتاب پسین‌های، دوباره نام کمرکلی جنگلی اولویت داده شد (منصوری 1387، 1393، کابلی و همکاران 1395، مبصر 1395، خالقی‌زاده و همکاران 1396)، اگرچه برخی از آنها نام کمرکلی درختی را نیز به عنوان نام دوم در درون پرانتز آوردند (منصوری 1387، 1393، مبصر 1395، خالقی‌زاده و همکاران 1396).
یادآوری می‌شود که برای اشاره به نوع زیستگاه طبیعی برای این گونه، کاربرد واژۀ "جنگلی" نسبت به کاربرد واژۀ «درختی» در اولویت است. اکنون با توجه به رواج بیشتر نام «کمرکلی جنگلی»، می‌توان واژۀ «درختی» را از نام فارسی رسمی این گونه حذف کرد. بر این اساس، ازین پس در فهرست‌های پرندگان ایران، نام فارسی این گونه به شکل زیر نوشته خواهد شد.
کمرکلی جنگلی
Eurasian Nuthatch
Sitta europaea
-----
منابع
ادهمی، علی (۱۳۸۴). دانشنامه پرندگان. بنیاد دانشنامۀ بزرگ فارسی، ۲۲۹ ص.
اسکات، درک، علی ادهمی میرحسینی و حسین مروج همدانی (1354). پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 404 ص.
فیروز، اسکندر (۱۳۷۹). مهره‌داران ایران. مرکز نشر دانشگاهی، ۴۹۱ ص.
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.
منصوری، جمشید (1379). راهنمای پرندگان ایران. نشر ذهن‌آویز، 490 ص.
منصوری، جمشید (1387). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 513 ص.
منصوری، جمشید (1392). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 517 ص.
Khaleghizadeh A., Roselaar C., Scott D.A. Tohidifar M., Mlikovsky J., Blair M. & Kvartalnov P. (2017). Birds of Iran: Annotated checklist of the bird species and subspecies. Iran-Shenasi Publishing, 474 pp.
Scott, D. & Adhami, A. (2006). An updated checklist of the Birds of Iran. Podoces, 1(1/2): 1-16
*****
