دقت درباره کاربرد نام زیرگونۀ چرخریسک بزرگ تورانی
دقت درباره کاربرد نام زیرگونۀ چرخریسک بزرگ تورانی
English name of Parus major bokharensis
یکی از زیرگونههای پرندگان ایران، چرخریسک بزرگ (Parus major) با زیرگونۀ P. m. bokharensis است که گاهی به شکل گونه پنداشته میشود. به همین دلیل کاربرد نام درست آن اهمیت بیشتری پیدا میکند. متاسفانه گاهی با نام انگلیسی Turkestan Tit و نام فارسی چرخریسک تورانی نامیده میشود. در زیر درباره نادرست بودن آن و شیوۀ درست آن توضیح داده شده است.
زیرگونۀ Parus major bokharensis Lichtenstein, MHC, 1823 در کتاب پرندگان خاورمیانه (Porter & Aspinall 2010) و کتاب پرندگان دیرینشمالگان- گنجشکسانان (Shirihai & Svensson 2018) با نام انگلیسی Turkestan Tit آمده بود و به همین دلیل در فارسی نیز به شکل چرخریسک تورانی ترجمه میشود.
اما زمانی که بدانیم، گونۀ چرخریسک بزرگ دارای یک زیرگونۀ دیگر با نام علمی Parus major turkestanicus Zarudny & Loudon, 1905 است، به نادرستی کاربرد نام چرخریسک تورانی برای زیرگونۀ پیشین بیشتر پی میبریم.
بنابر این، برای پرهیز از هر گونه اشتباه در شناسایی و ثبت این دو زیرگونه، پیشنهاد میشود که برای زیرگونۀ Parus major bokharensis از نام انگلیسی Bokhara Tit و نام فارسی چرخریسک بخارا استفاده شود و نام چرخریسک تورانی Turkestan Tit تنها برای زیرگونۀ Parus major turkestanicus به کار رود.
منابع
Porter R.F. & Aspinall, S. (2010). Birds of the Middle East. Christopher Helm, London, UK, 384 pp.
Shirihai L. & Svensson L. (2018). Handbook of Western Palearctic Birds: Passerines. Bloomsbury, London, 1271 pp.
ابوالقاسم خالقیزاده
2 دی 1404
*****
