کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در حله در اسفند 1398

Record of Greater Spotted Eagle in Helleh in March 2020

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: 5 فرد

محل پایش: تالاب حلّه

استان: بوشهر

زمان پایش: اسفند 1398

پایشگران: آقای احسان فهیم

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Helleh wetland

Province: Bushehr

Period of observations: March 2020

Observers: Ehsan Fahim

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در گندمان در بهمن 1399

Record of Greater Spotted Eagle in Gandoman in February 2021

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: 2 فرد

مکان پایش: تالاب گندمان

استان: چهارمحال و بختیاری

زمان پایش: 26 بهمن 1399

پایشگران: آقای مجید پورهمدانی

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Gandoman wetland

Province: Chahar-Mahal & Bakhtiari

Period of observations: 14 February 2021

Observers: Majid Pourhamedani

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در گندمان در آبان 1399

Record of Greater Spotted Eagle in Gandoman in November 2020

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: 5 فرد

مکان پایش: تالاب گندمان

استان: چهارمحال و بختیاری

زمان پایش: 16 آبان 1399

پایشگران: مجید پورهمدانی و محبوبه مرادعلیزاده

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Gandoman wetland

Province: Chahar-Mahal & Bakhtiari

Period of observations: 6 November 2020

Observers: Majid Pourhamedani & Mahbubeh MoradAlizadeh

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در گندمان در آبان 1397

Record of Greater Spotted Eagle in Gandoman in October 2018

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

مکان پایش: تالاب گندمان

استان: چهارمحال و بختیاری

زمان پایش: آبان 1397

پایشگران: فاطمه موسوی، مجید پورهمدانی، مهیار کهکش و سعید حیدری

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: one individual

Place of observation: Gandoman wetland

Province: Chahar-Mahal & Bakhtiari

Period of observations: late October 2018

Observers: Fatemeh Musavi, Majid Pourhamedani, Mahyar Kahkesh & Saeed Heidari

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بوشهر در مهر 1402

Record of Greater Spotted Eagle in Bushehr in October 2023

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بوشهر

استان: بوشهر

زمان پایش: 21 مهر 1402

پایشگران: آقای کوروش خلیلی

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: 4 individuals

Place of observation: Bushehr

Province: Bushehr

Period of observations: 13 October 2023

Observers: Kourosh Khalili

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بوشهر در دی 1398

Record of Greater Spotted Eagle in Bushehr in January 2020

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بوشهر

استان: بوشهر

زمان پایش: 28 دی 1398

پایشگران: آقای امین نیّری

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: one individual

Place of observation: Bushehr

Province: Bushehr

Period of observations: 18 January 2020

Observers: Amin Nayyeri

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بندر عباس در بهمن 1402

Record of Greater Spotted Eagle in Bandar Abbas in February 2024

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بندر عباس

استان: هرمزگان

زمان پایش: 19 بهمن 1402

پایشگران: بانوان الهام شنیتی و ساره مسعودی و آقایان هومن درودی و حسین محمودیان

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: one individual

Place of observation: Bandar Abbas

Province: Hormozgan

Period of observations: 8 February 2024

Observers: Elham Shaniti, sareh Masoudi, Houman Doroudi & Hossein Mahmoudian

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بندر انزلی در اسفند 1399

Record of Greater Spotted Eagle in Bandar Anzali in March 2021

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بشمن، بندر انزلی

استان: گیلان

زمان پایش: 20 اسفند 1399

پایشگران: بانو پانته‌آ گلزاری

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: one individual

Place of observation: Beshman, Bandar Anzali

Province: Gilan

Period of observations: 10 March 2021

Observers: Pantea Golzari

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بندر انزلی در آذر 1396

Record of Greater Spotted Eagle in Bandar Anzali in December 2017

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بندر انزلی

استان: گیلان

زمان پایش: 13 آذر 1396

پایشگران: بانو پانته‌آ گلزاری

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: one individual

Place of observation: Bandar Anzali

Province: Gilan

Period of observations: 4 December 2017

Observers: Pantea Golzari

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت عقاب خالدار بزرگ در بهمنشیر در آبان 1399

Record of Greater Spotted Eagle in Bahmanshir in November 2020

چکیدۀ این ثبت:

اهمیت گونه: فهرست سرخ جهانی (آسیب‌پذیر)

نام گونه: عقاب خالدار بزرگ (تالابی) Clanga clanga

شمار پرنده: 5 فرد

محل پایش: رودخانه بهمنشیر، آبادان

استان: خوزستان

زمان پایش: 13 آبان 1399

پایشگران: آقای علی سجاد جلالی

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Greater Spotted Eagle Clanga clanga

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Bahmanshir river, Abadan

Province: Khuzestan

Period of observations: 3 November 2020

Observers: Ali-Sajjad Jalali

افزودن نام عقاب خالدار بزرگ به پرندگان کمیاب ایران

Adding Greater Spotted Eagle to Scarce Birds of Iran

همان طور که می‌دانیم، اکنون 19 گونه از پرندگان ایران در رده آسیب‌پذیر در فهرست سرخ جهانی (IUCN) قرار دارند که پنج گونه از آنها از پرندگان مهم جمعیتی هستند ولی در فهرست پرندگان نایاب و کمیاب ایران قرار ندارند:

• اردک سرحنایی Aythya ferina
• هوبره آسیایی Chlamydotis macqueenii
• قمری اروپایی Streptopelia turtur
• عقاب شاهی Aquila heliaca و
• عقاب خالدار بزرگ  Clanga clanga

بر پایه ارزیابی‌های انجام‌شده و با توجه به رخ دادن خشکی پی‌درپی در تالاب‌های کشور، جمعیت گونۀ عقاب خالدار بزرگ در ایران دارای روند کاهشی است. به همین دلیل پیشنهاد شد که برای جمع‌آوری گزارش‌های پراکنده و ثبت دقیق‌تر رکوردهای این گونه، نام این گونه عقاب به فهرست پرندگان کمیاب ایران افزوده شود که مورد توافق اعضای کمیته ثبت پرندگان ایران قرار گرفت.

بر این اساس، نام گونه عقاب خالدار بزرگ به فهرست گونه‌های کمیاب ایران افزودن شد و ازین پس، همۀ رکوردهای آن در کشور ثبت و اعلام خواهد شد.

عقاب خالدار بزرگ

Greater Spotted Eagle

Clanga clanga

*****

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

دهمین رکورد کشوری پیپت پشت زیتونی در تهران در آذر 1402

Tenth national record of Olive-backed Pipit in Tehran in December 2023

چکیده این ثبت:

نام گونه: پیپت پشت‌زیتونی Anthus hodgsoni

شمار پرنده: یک فرد

مکان پایش: پارک پلیس، تهران

استان: تهران

زمان پایش: 30 آذر 1402

پایشگر: آقای هومن درودی

شناسایی‌کنندگان: آقایان هومن درودی و ابوالقاسم خالقی‌زاده

یادداشت: دهمین رکورد این گونه در ایران و نخستین رکورد این گونه در استان تهران

Species: Olive-backed Pipit Anthus hodgsoni

No. of individuals: one individual

Place of observation: Police park, Tehran

Province: Tehran

Dates of observation: 21 December 2023

Observers: Houman Doroudi

Identified by: Houman Doroudi & Abolghasem Khaleghizadeh

Remarks: The tenth record of this species for Iran and the first record for Tehran province

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

نخستین رکورد کشوری پری شاهرخ چینی در قشم در آذر 1398

First national record of Black-naped Oriole in Qeshm in December 2019

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: پری‌شاهرخ چینی Oriolus chinensis

شمار پرنده: یک فرد نابالغ

محل پایش: جزیره قشم

استان: هرمزگان

زمان پایش: 25 آذر 1398

پایشگران: آقایان لیندر خیل و مارتین سوانجک

شناسایی‌کنندگان: ابوالقاسم خالقی‌زاده و عبدالرحمن السرحان

یادداشت: نخستین رکورد این گونه برای ایران و استان هرمزگان. این گونه در بهمن 1401 در بندر عباس دیده شد و به عنوان نخستین رکورد کشوری ثبت شده بود. با دریافت گزارش جدید و ثبت آن، رکورد بندر عباس به عنوان دومین رکورد این گونه اصلاح می‌شود.

کلیدهای شناسایی: بیرون‌زدگی شاهپراولی‌ها کوتاه و تا میانه شاهپرهای دم (ویژگی مشترک پری‌شاهرخ‌‌های هندی و چینی) که در پری‌شاهرخ اوراسیایی به لبه شاهپرهای دم می‌رسد. پوشپرهای بال زرد تا زرد سبزفام که در پری‌شاهرخ‌های اوراسیایی و هندی تیره تا سیاه هستند. لبه شاهپرهای بال زرد نیست (همانند پری‌شاهرخ اوراسیایی)، در حالی‌که در هندی لبه شاهپرهای بال زرد است. پنجره بالی دیده نمی‌شود، درحالی‌که در پری‌شاهرخ‌های اوراسیایی و هندی پنجره بالی زرد دیده می‌شود.

Species: Black-naped Oriole Oriolus chinensis

No. of individuals: one juvenile

Place of observation: Qeshm Island

Province: Hormozgan

Date of observation: 16 December 2019

Observers: Leander Khil & Martin Suanjak

Identified by: Abolghasem Khaleghizadeh & Abdulrahman Al-Sirhan

Remarks: The first record of this species for Iran and Hormozgan province

مقایسه پری‌شاهرخ‌های اوراسیایی، هندی و چینی

Comparison of Eurasian, Indian & Black-naped Orioles

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی‌زاده

زمان تنظیم: 25 بهمن 1402

جدول زیر برای بازشناسی بهترسه گونه پری‌شاهرخ‌های اوراسیایی، هندی و چینی تهیه شده است.

منابع

Porter, R. & Aspinall, S. (2010). Birds of the Middle East. Christopher Helm, London.

Shirihai, H. & Svensson, L. (2018). Handbook of Western Palearctic Birds: Passerines (2-Volume Set). Helm Blumsbery Publishing Plc, London, UK.

-----

ثبت همه رکوردهای زیرگونه‌های کمیاب ایران

All records of rare subspecies of Iran

ثبت زیرگونه دم جنبانک نقابدار در بندر عباس در بهمن 1402

Record of Motacilla alba personata in Bandar Abbas in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام زیرگونه: دم‌جنبانک نقابدار Motacilla alba personata

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بندر عباس

استان: هرمزگان

زمان پایش: 22 بهمن 1402

پایشگران: بانوان الهام شنیتی و ساره مسعودی

یادداشت: نخستین ثبت این زیرگونه از استان هرمزگان. از ویژگی‌های این زیرگونه: آغاز سیاهی از چاک دهان، سفیدی ناودان‌مانند در زیر چشم‌ها، سیاهی گونه‌ها و پیوستگی سیاهی در جلو و پشت گردن

Subspecies: Masked Wagtail Motacilla alba personata

No. of individuals: One individual

Place of observation: Bandar Abbas

Province: Hormozgan

Date of observation: 11 February 2024

Observers: Elham Shaniti & Sareh Masoudi

Remarks: The first record of this subspecies from Hormozgan province.

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت سسک چشم سفید هندی در جاسک در بهمن 1402

Record of Indian Whiteeye in Jask in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: سسک چشم‌سفید هندی Zosterops palpebrosus

شمار پرنده: 5 فرد

مکان پایش: جاسک

استان: هرمزگان

زمان پایش: 20 بهمن 1402

پایشگران: بانو الهام شنیتی و آقایان حسین محمودیان، هومن درودی و حسین بارآزرده

Species: Indian Whiteeye Zosterops palpebrosus

No. of individuals: 5 individuals

Place of observation: Jask

Province: Hormozgan

Dates of observation: 9 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Hossein Mahmoudian, Houman Doroudi & Hoseein BarAzordeh

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت کاکایی دودی در جاسک در بهمن 1402

Record of Sooty Gull in Jask in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: کاکایی دودی Ichthyaetus hemprichii

شمار پرنده: 3 فرد

محل پایش: جاسک

استان: هرمزگان

زمان پایش: 20 بهمن 1402

پایشگران: بانو الهام شنیتی و آقایان حسین محمودیان، هومن درودی و حسین بارآزرده

Species: Sooty Gull Ichthyaetus hemprichii

No. of individuals: 3 individuals

Place of observation: Jask

Province: Hormozgan

Date of observation: 9 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Hossein Mahmoudian, Houman Doroudi & Hoseein BarAzordeh

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت غول حواصیل در خور شهرنو، جاسک در بهمن 1402

Record of Goliath Heron in Jask in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: غول حواصیل Ardea goliath

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: خور شهرنو، جاسک

استان: هرمزگان

زمان پایش: 20 بهمن 1402

پایشگران: بانو الهام شنیتی و آقایان حسین محمودیان، هومن درودی و حسین بارآزرده

Species: Goliath Heron Ardea goliath

No. of individuals: one individual

Place of observation: Khour-e Shahr-e Now, Jask

Province: Hormozgan

Date of observation: 9 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Hossein Mahmoudian, Houman Doroudi & Hoseein BarAzordeh

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت کبوتردریایی ایرانی در بهمن 1402

Record of Persian Shearwater in Jask in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: کبوتردریایی ایرانی Puffinus persicus

شمار پرنده: 4 فرد

مکان پایش: جاسک

استان: هرمزگان

زمان پایش: 20 بهمن 1402

پایشگران: بانو الهام شنیتی و آقایان حسین محمودیان، هومن درودی و حسین بارآزرده

Species: Persian Shearwater Puffinus persicus

No. of individuals: 4 individuals

Place of observation: Jask

Province: Hormozgan

Date of observation: 9 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Hossein Mahmoudian, Houman Doroudi & Hossein BarAzordeh

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

دومین رکورد کشوری دم جنبانک جنگلی در بندر عباس در بهمن 1402

Second national record of Forest Wagtail in Bandar Abbas in February 2024

چکیده این ثبت:

نام گونه: دم جنبانک جنگلی Dendronanthus indicus

شمار پرنده: یک فرد

مکان پایش: پارک جهاد، بندر عباس

استان: هرمزگان

زمان پایش: 19 بهمن 1402

پایشگران: بانوان الهام شنیتی و ساره مسعودی و آقایان هومن درودی و حسین محمودیان

یادداشت: دومین رکورد این گونه برای ایران و استان هرمزگان

Species: Forest Wagtail Dendronanthus indicus

No. of individuals: One individual

Place of observation: Jihad Park, Bandar Abbas

Province: Hormozgan

Dates of observation: 8 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Sareh Masoudi, Houmad Doroudi & Hossein Mahmoudian

Remarks: The second record of this species for Iran and Hormozgan Province

سومین رکورد کشوری مگس گیر بهشتی هندی در میناب در بهمن 1402

Third national record of Indian Paradise Flycatcher in Minab in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: مگس‌گیر بهشتی هندی Terpsiphone paradisi

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: پارک ملت، میناب

استان: هرمزگان

زمان پایش: 19 و 21 بهمن 1402

پایشگران: بانو الهام شنیتی و آقایان هومن درودی و حسین محمودیان

یادداشت: سومین رکورد این گونه برای ایران و استان هرمزگان

Species: Indian Paradise Flycatcher Terpsiphone paradisi

No. of individuals: one individual

Place of observation: Mellat park, Minab

Province: Hormozgan

Date of observation: 8 and 10 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Houmad Doroudi & Hossein Mahmoudian

Remarks: The third record of this species for Iran and Hormozgan province

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت سارگپه چشم سفید در بندر عباس در بهمن 1402

Record of White-eyed Buzzard in Bandar Abbas in February 2024

چکیده این ثبت:

نام گونه: سارگپۀ چشم‌سفید Butastus teesa

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: پارک جهاد، بندر عباس

استان: هرمزگان

زمان پایش: 19 بهمن 1402

پایشگران: بانوان الهام شنیتی و ساره مسعودی و آقایان هومن درودی و حسین محمودیان

نکته: ششمین رکورد کشوری این گونه از سال 1980 میلادی در ایران

Species: White-eyed Buzzard Butastus teesa

No. of individuals: one individual

Place of observation: Jihad park, Bandar Abbas

Province: Hormozgan

Dates of observation: 8 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Sareh Masoudi, Houmad Doroudi & Hossein Mahmoudian

Remark: The sixth record of this species since 1980 in Iran.

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت بوچانگای سیاه در بندر عباس در بهمن 1402

Record of Black Drongo in Bandar Abbas in February 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: بوچانگای سیاه Dicrurus macrocercus

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بندر عباس

استان: هرمزگان

زمان پایش: 19 بهمن 1402

پایشگران: بانوان الهام شنیتی و ساره مسعودی و آقایان هومن درودی و حسین محمودیان

شناسایی‌کنندگان: درنا مجاب و ابوالقاسم خالقی‌زاده

Species: Black Drongo Dicrurus macrocercus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Bandar Abbas

Province: Hormozgan

Dates of observation: 8 February 2024

Observers: Elham Shaniti, Sareh Masoudi, Houmad Doroudi & Hossein Mahmoudian

Identified by: Dorna Mojab, Abolghasem Khaleghizadeh & Saeed Nosrati

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

ثبت سارگپه چشم سفید در کرخه در آذر 1402

Record of White-eyed Buzzard in Karkheh in December 2023

چکیده این ثبت:

نام گونه: سارگپۀ چشم‌سفید Butastus teesa

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: کرخه

استان: خوزستان

زمان پایش: آذر 1402

گزارشگران: آقایان محمد الوندی، نعیم سلیمی، سعید شاهی و خضیر اسماعیلی

شناسایی‌کنندگان: آقای احسان طالبی

نکته: چهارمین رکورد کشوری این گونه از سال 1980 میلادی در ایران و نخستین ثبت این گونه برای استان خوزستان. این پرنده در کنار دکل برق پیدا شد و قوی‌ترین احتمال زمینگیری این پرنده براثر خورد با کابل برق بوده است. آثاری از تیرخوردگی و زخم نداشت و اکنون در پارک ملی کرخه تحت درمان است.

Species: White-eyed Buzzard Butastus teesa

No. of individuals: one individual

Place of observation: Karkheh

Province: Khuzestan

Dates of observation: early December 2023

Reporters: Mohammad Alvandi, Na’im Salimi, Saeed Shahi & Khazir Esmaeili

Identified by: Ehsan Talebi

Remark: The fourth record of this species since 1980 in Iran and the first record for Khuzestan province. This bird was found near a power pole but had no sign of shooting and wound. It is now under treatment.

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت سسک ابروزرد هیوم در شهر زاهدان در بهمن 1402

Record of Hume's Leaf Warbler in Zahedan in January 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: سسک ابروزرد هیوم Phylloscopus humei

شمار پرنده: 3 فرد

مکان پایش: دانشگاه سیستان و بلوچستان، شهر زاهدان

استان: سیستان و بلوچستان

زمان پایش: 5 بهمن 1402

پایشگران: آقای محمدامین آتش‌پنجه

شناسایی‌کنندگان: آقایان سید مهدی نقیبی و ابوالقاسم خالقی‌زاده

یادداشت: صدای آن ضبط شد.

Species: Hume's Leaf Warbler Phylloscopus humei

No. of individuals: 3 individuals

Place of observation: Sistan & Baluchestan University, Zahedan city

Province: Sistan & Baluchestan

Dates of observation: 25 January 2024

Observers: MohammadAmin AtashPanjeh

Identified by: Seyed Mahdi Naghibi & Abolghasem Khaleghizadeh

Remarks: Its call was recorded.

ثبت چک سیبری در استان کرمان

Record of Siberian Stonechat in Kerman province

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: چک سیبری Saxicola maurus

شمار پرنده: دو فرد

مکان پایش: شهداد

استان: کرمان

زمان پایش: دی و بهمن 1402

پایشگران: آقای حامد تیموری

شناسایی‌کنندگان: ابوالقاسم خالقی‌زاده

یدداشت: نخستین ثبت این گونه برای استان کرمان

Species: Siberian Stonechat Saxicola maurus

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Shahdad

Province: Kerman

Date of observation: January 2024

Observers: Hamed Teymouri

Identified by: Abolghasem Khaleghizadeh

Remarks: The first record of this species for Kerman province

توضیحی دربارۀ نام فارسی گیلانشاه

Persian name of Godwits and Curlews

یکی از نام‌های فارسی پرندگان ایران، «گیلانشاه» است.

از دیدگاه ساخت واژگان، این نام فارسی، خود از واژۀ «گیلان» و «شاه» ساخته شده است. در حقیقت، این نام‌واژۀ ترکیبی به معنی «شاهِ گیلان» است. همانند ساخت برخی واژه‌های ترکیبی، برای ایجاد یک واژۀ ترکیبی جای این دو واژه مضاف و مضاف الیه، عوض شده و به شکل یک واژۀ ترکیبی بدون کسره نوشته و خوانده می‌شود که مکث در خوانش این نام‌واژۀ خاص با نیم‌فاصله نشان داده می‌شود. 

نیاز به یادآوری است که این نام‌واژۀ خاص در استان گیلان برای گونه‌هایی مانند گیلانشاه دم‌سیاه (بال‌سفید) و گیلانشاه بزرگ، به کار می‌رود که همین شیوۀ معنایی برای نام فارسی پرندگان ایران نیز گسترش یافت.

از زمان چاپ کتاب پرندگان ایران (اسکات و دیگران، 1354) نام گیلانشاه برای دو گروه از پرندگان ایران که در نام انگلیسی آنها از واژۀ Godwit یا Curlew به همراه Whimbrel استفاده شده بود، به کار می‌رود که دو سردۀ Limosa و Numenius را دربر می‌گیرد.

این نام عمومی، در کتاب‌ها و فهرست‌های پرندگان به همین شکل نوشته شده، برای گونه‌های جدید از پرندگان دو سردۀ یادشده نیز، به همین شکل رایج ادامه می‌یابد.

نام فارسی گیلانشاه در نام شش گونه از پرندگان ایران دیده می‌شود که در زیر آمده‌اند:

گیلانشاه دم‌سیاه

Black-tailed Godwit

گیلانشاه حنایی

Bar-tailed Godwit

گیلانشاه ابروسفید

Whimbrel

گیلانشاه خال‌دار

Slender-biled Curlew

گیلانشاه بزرگ

Eurasian Curlew

گیلانشاه خاور دور

Far Eastern Curlew

*****

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت زردپره گونه سفید در فیروزکوه در دی 1402

Record of Pine Bunting in Firuzkuh in January 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: زردپره گونه سفید Emberiza leucocephalos

شمار پرنده: 3 نر و 2 ماده

مکان پایش: سد سله بن، فیروزکوه

استان: تهران

زمان پایش: 14 دی 1402

پایشگران: آقای هومن درودی

Species: Pine Bunting Emberiza leucocephalos

No. of individuals: 3 males and 2 females

Place of observation: Sele Bon dam, Firuzkuh

Province: Tehran

Dates of observation: 4 January 2024

Observers: Houman Doroudi

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت زردپره گونه سفید در دماوند در اسفند 1399

Record of Pine Bunting in Damavand in February 2021

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: زردپره گونه سفید Emberiza leucocephalos

شمار پرنده: 2 فرد

مکان پایش: آرو، دماوند

استان: تهران

نخستین بازدید: 1 اسفند 1399 توسط محمدرضا کشفی، احسان طالبی، حمید جباری، یاشار صدف‌زاده، پرستو هدایت‌زاده، پدرام خلیلی و ابوالقاسم خالقی‌زاده

دومین بازدید: 11 اسفند 1399 توسط محمدرضا کشفی، پگاه میرزایی، بشیر شریف‌نیا و حمید جباری

Species: Pine Bunting Emberiza leucocephalos

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Aroo, Damavand

Province: Tehran

First observation: 19 February 2021 by Mohammad-Reza Kashfi, Ehsan Talebi, Hamid Jabbari, Yashar Sadafzadeh, Parastoo Hedayatzadeh, Pedram Khalili & Abolghasem Khaleghizadeh

Second observation: 1 March 2021 by Mohammad-Reza Kashfi, Pegah Mirzaei, Bashir Sharifnia & Hamid Jabbari

افزودن گونه زردپره گونه سفید به پرندگان کمیاب ایران

Adding Pine Bunting to Scarce Birds of Iran

به‌روزرسانی: 7 بهمن 1402

Last updated: 27 January 2024

به آگاهی می‌رساند که با توجه به شمار اندک رکوردهای

زردپره گونه‌سفید

Pine Bunting

Emberiza leucocephalos

در سال‌های گذشته در ایران،

این گونه به فهرست "پرندگان کمیاب ایران" افزوده می‌شود.

بنابر این، پس از گنجاندن گونۀ "زردپره گونه‌سفید" در فهرست گونه‌های کمیاب، رکوردهای آن اعلام خواهد شد.

*****

ثبت همه رکوردهای پرندگان نایاب ایران

All records of rare birds of Iran

پنجمین رکورد کشوری سسک گل (پالاس) در مشهد در بهمن 1402

Fifth national record of Pallas's Leaf Warbler in Mashhad in January 2024

چکیده این ثبت:

نام گونه: سسک گل (پالاس) Phylloscopus proregulus

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: مشهد

استان: خراسان رضوی

زمان پایش: 2 بهمن 1402

پایشگران: آقای بابک قویدل نامانلو و بانو نگین رحیمی

یادداشت: پنجمین رکورد این گونه برای ایران و دومین رکورد برای استان خراسان رضوی

Species: Pallas's Leaf Warbler Phylloscopus proregulus

No. of individuals: One individual

Place of observation: Mashhad

Province: Khorasan-e Razavi

Date of observation: 22 January 2024

Observers: Babak Ghavidel-Namanlu

Remarks: The fifth record of this species for Iran and the second record for Khorasan-e Razavi province

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت چکاوک سهره ای شکم سیاه در شیدور در دی 1402

Record of Black-crowned Sparrow-Lark in Sheedvar in January 2024

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: چکاوک سهره‌ای شکم‌سیاه Eremopterix nigriceps

شمار پرنده: یک فرد

مکان پایش: جزیره مارو، شیدور

استان: هرمزگان

زمان پایش: دی 1402

پایشگران: آقای علی ارجمندی

Species: Black-crowned Sparrow-Lark Eremopterix nigriceps

No. of individuals: one individual

Place of observation: Maru Island, Sheedvar

Province: Hormozgan

Dates of observation: January 2024

Observers: Ali Arjmandi

ثبت همه رکوردهای پرندگان کمیاب ایران

All records of scarce birds of Iran

ثبت سارگپه پرپا در گنبد در آذر 1402

Record of Rough-legged Buzzard in Gonbad in December 2023

چکیدۀ این ثبت

نام گونه: سارگپۀ پرپا Buteo lagopus

شمار پرنده: یک فرد

مکان پایش: روستای عوض حاجی، گنبد

استان: گلستان

زمان پایش: 24 آذر 1402

پایشگر: بانو سودابه سراوانی

شناسایی‌کنندگان: احسان طالبی، درنا مجاب و ابوالقاسم خالقی‌زاده

Species: Rough-legged Buzzard Buteo lagopus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Avaz-Haji village, Gonbad

Province: Golestan

Date of observation: 15 December 2023

Observers: Sudabeh Saravani

Identified by: Ehsan Talebi, Dorna Mojab & Abolghasem Khaleghizadeh