کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

ثبت ریخت کرنگ فام از عقاب خالدار بزرگ در زرآباد در آذر 1400

Record of ‘fulvescens’ morph of Greater Spotted Eagle in Zarabad in December 2021

چکیدۀ این ثبت

نوع اهمیت: ریخت کمیاب

نام: عقاب خالدار بزرگ، کُرنگ فام Clanga clanga, ‘fulvescens’ morph

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: زرآباد

استان: سیستان و بلوچستان

زمان پایش: 22 آذر 1400

پایشگران: آقای مهدی پورعابدی

Type of important: Rare morph

Name: Greater Spotted Eagle Clanga clanga, ‘fulvescens’ morph

No. of individuals: one individual

Place of observation: Zarabad

Province: Sistan & Baluchestan

Period of observation: 13 December 2021

Observers: Mehdi Pourabedi

ثبت جمعیت زیرگونه‌های مهم در ایران

Records of population of important subspecies in Iran

ثبت کاکایی (پشت سیاه) بالتیک در حسنلو در مهر 1401

Record of Baltic Gull in Hasanlu dam in September 2022

چکیدۀ این ثبت

اهمیت زیرگونه: پراکنش

نام زیرگونه: کاکایی (پشت‌سیاه) بالتیک Larus fuscus fuscus

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: سد حسنلو، نقده

استان: آذربایجان غربی

زمان پایش: 3 مهر 1401

پایشگران: آقای عزیز عذار

شناسایی‌کنندگان: حمید جباری، ابوالقاسم خالقی‌زاده، دیک نول، درنا مجاب، هومن درودی، کرامت حافظی، ریچارد پورتر، مگنوس اولمن، محسن ملاح و کلاوس مالینگ اولسن

یادداشت: نخستین ثبت این زیرگونه برای استان آذربایجان غربی

Type of important subspecies: Distribution

Subspecies: Baltic Gull Larus fuscus fuscus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Hasanlu dam, Naghadeh

Province: West Azarbaijan

Dates of observation: 25 September 2022

Birdwatchers: Aziz Ozar

Identified by: Hamid Jabbari, Abolghasem Khaleghizadeh, Dick Newell, Dorna Mojab, Houman Doroudi, Keramat Hafezi, Richard Porter, Magnus Ullman, Mohsen Mallah & Klaus Malling Olsen

Remarks: The first record of this subspecies for West Azarbaijan province

ثبت جمعیت زیرگونه‌های مهم در ایران

Records of population of important subspecies in Iran

ثبت چرخ ریسک سرسیاه کرمانی در بافت در مرداد 1402

Record of Kerman Sombre Tit in Baft in July 2023

چکیدۀ این ثبت

اهمیت زیرگونه: کمیاب

نام زیرگونه: چرخ‌ریسک سرسیاه کرمانی Poecile lugubris kirmanensis

شمار پرنده: یک فرد

محل پایش: بافت

استان: کرمان

زمان پایش: 6 مرداد 1402

پایشگران: آقای حامد تیموری

Type of important subspecies: Scarce

Subspecies: Kerman Sombre Tit Poecile lugubris kirmanensis

No. of individuals: one individual

Place of observation: Baft

Province: Kerman

Dates of observation: 28 July 2023

Observers: Hamed Teymuri

وضعیت چکچک ابلق خاوری در ایران

Status of Variable Wheatear (Eastern Pied Wheatear) in Iran

Oenanthe picata (Blyth, 1847)

Syn: Oenanthe lugubris picata, Oenanthe picata capistrata (Gould, 1865), Saxicola capistrata, Oenanthe picata opistholeuca (Strickland, 1849), Oenanthe picata evreinovi

آرایه بندی (تاکسونومی)

وضعیت سه فرم O. picata (‘picata’, ‘capistrata’ and ‘opistholeuca’) نامشخص باقی مانده است. مولفین زیادی آن­ها را زیرگونه­ای مجزا در نظر گرفته­اند اما بیشتر مولفین در سال­های اخیر، از جمله آی.او.سی. و کلمنتس (Celements 2003)، آن­ها را مورف­های رنگی و این گونه را تک سنخی می­دانند. زارودنی (Zarudny 1911- p 229) capistrata را برای جنوب خراسان، شمال بلوچستان و منطقه کوهستان (احتمالا یزد) اشاره کرد. بر اساس کابلی و همکاران (Kaboli et al. 2016)، این فرم گاهی در زمان مهاجرت در بلوچستان، سیستان و خراسان دیده شد و یک بار نیز در فصل جوجه­آوری در کوه شاه (کرمان) دیده شد. فرم opistholeuca (چکچک شکم­سیاه) در ایران کمیاب است. زارودنی (Zarudny 1911- p 228) آن را برای جنوب خراسان و پاروپامیسوس لیست کرد. بر اساس کابلی و همکاران (Kaboli et al. 2016). باید توجه داشت که در جمعیت­های شرقی O. picata، opistholeuca مشخص است، یعنی جایی که مرز این فرم با جمعیت picata مشترک است، جریان ژنی از opistholeuca به picata غلبه دارد (Panov 2005).

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی قبلی آن برگزیده شد.

پراکنش جهانی

اوراسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

مهاجر تابستانه و عبوری معمول در سراسر شرق ایران؛ مهاجر زمستانه معمول در سواحل پست جنوب.

نمونه های موزه ای

نمونه­های زیادی در موزه تاریخ طبیعی آمریکا، موزه تاریخ طبیعی بریتانیا، موزه تاریخ طبیعی شیکاگو، انجمن تاریخ طبیعی بمبئی، موزه تاریخ طبیعی پاریس، موزه تاریخ طبیعی تاشکند، موسسه جانورشناسی سنت پترز بورگ، موزه جانورشناسی برلین، موزه جانورشناسی دانشگاه کپنهاگ و موزه جانورشناسی مونیخ وجود دارند، بیشتر این­ها مورف picata هستند یا حتی به مورف آن­ها اشاره نشده است، اما یک جفت از مورف capistrata در می 1898 در کوه­های بین رازه و ماهونیک (خراسان) جمع­آوری شدند و این پرندگان رفتاری داشتند که گویی در حال جوجه­آوری بودند (Zarudny 1901). پرنده دیگر از مورف capistrata در چاه ترش (بلوچستان) در می 1901 جمع­آوری شد (Zarudny & Härms 1926) و یکی نیز در کآود (سیستان) در مارس 1903 (Baker 1919). زارودنی (Zarudny 1903- p 445) به دو نمونه از مورف capistrata دروگاه و ماهونیک اشاره کرد و کامینگ (Cumming 1905- p 687) به یک نمونه گرفته شده در سیستان اشاره کرد. زارودنی به یک نمونه جمع­آوری شده از فرم opistholeuca در آوریل 1898 در کوروت در خراسان ارجاع می­دهد (Zarudny & Härms 1926).

Taxonomic notes

The status of the three forms of O. picata (‘picata’, ‘capistrata’ and ‘opistholeuca’) remains unclear. Many authors have treated them as subspecies, but most recent authors, including IOC and Celements (2003), consider them as colour morphs and treat the species as being monotypic. Zarudny (1911- p 229) mentioned capistrata for southern Khorasan, northern Baluchestan and Kuhestan (probably Yazd). According to Kaboli et al. (2016), this form has occasionally been noted on migration in Baluchestan, Sistan and Khorasan, and was found once in the breeding season on Kuh-e Shah (Kerman). The opistholeuca form (Black-bellied Wheatear) is rare in Iran. Zarudny (1911- p 228) listed it for southern Khorasan and Paropamisus. According to Kaboli et al. (2016- p 427), there have been only two records of this form in Iran, both in April in Khorasan. It should be noted that in eastern populations of O. picata, opistholeuca is distinct; where this form shares a boundary with picata populations, gene-flow is dominant from opistholeuca to picata (Panov 2005).

Global range

Eurasia

Status in Iran

Common summer visitor and passage migrant throughout eastern Iran, and common winter visitor to southern coastal lowlands.

Museum specimens

There are many museum specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH, MNHN, NHMTashkent, ZISP, ZMB, ZMUK and ZSM; these are largely the picata morph or are not specified to morph, but one pair of the capistrata morph was collected in May 1898 in mountains between Razeh and Makhunik (Khorasan) and these birds were behaving as if breeding (Zarudny 1901). Another bird of the capistrata morph was collected at Torosh well (Baluchestan) in May 1901 (Zarudny & Härms 1926), and one was collected at Kaod (Sistan) in March 1903 (Baker 1919). Zarudny (1903- p 445) mentioned two specimens of capistrata from Dorugah and Mahunik, and Cumming (1905- p 687) mentioned a specimen taken in Sistan. Zarudny referred to a specimen of opistholeuca form collected in April 1898 at Kurut in Khorasan (Zarudny & Härms 1926).

References

Baker (1919),

Cumming (1905- p 687),

Kaboli et al. (2016- p 427),

Panov (2005),

Zarudny (1901),

Zarudny (1903- p 445),

Zarudny (1911- p 228),

Zarudny & Härms (1926),

-----

وضعیت کورکور بال سیاه مرکزی در ایران

Status of Central Black-winged Kite in Iran

Elanus caeruleus vociferus (Latham, 1790)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس موقعیت گستره پراکنش آن نسبت به دو زیرگونه غربی (caeruleus) و شرقی (hypoleucus) برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

پاکستان تا شرق چین، شبه جزیره مالزی و هندوچین

وضعیت و جمعیت در ایران

از آنجا که اغلب رکوردهای اخیر از جنوب شرق ایران است، فرمی که حضورش در ایران محتمل است vociferus می­باشد. این تاکسون اخیرا در کویت نیز حضور یافته است و در افغانستان هم ثبت شده است. فرم caeruleus در جنوب غرب شبه جزیره ایبری، آفریقا و جنوب غرب عربستان حضور می­یابد. سومین فرم از این گونه در سونداس بزرگ و کوچک تا فیلیپین، سولاوسی و گینه نو حضور می­یابد.

جمعیت­هایی از این گونه اخیرا در ایران شکل گرفته است. نخستین بار از میناب در هرمزگان در آوریل 1998 گزارش شد و پس از آن در استان­های کرمان، فارس، خوزستان، خراسان رضوی و گلستان نیز مشاهده گردید (Khaleghizadeh et al. 2011).

Global range

Pakistan to eastern China, Malay Peninsula and Indochina

Status in Iran

As most of the recent records in Iran are from southeastern Iran, it is likely that the form occurring in Iran is vociferus. The taxon vociferus has also occurred recently in Kuwait (KORC), and has been recorded in Afghanistan. The nominate form occurs in southwestern Iberian Peninsula, Africa and southwestern Arabia. The third form of this species occurs from the Greater and Lesser Sundas to the Philippines, Sulawesi and New Guinea.

A recent colonist, first recorded in Iran near Minab, Hormozgan, in April 1998, and since then found in Kerman, Khuzestan, Khorasan-e Razavi and Golestan (Khaleghizadeh et al. 2011).

Museum specimens

Not available.

References

Vaurie 1965- p 146

-----

وضعیت غاز گردن سیاه شکم سفید در ایران

Status of Light-bellied Brent Goose in Iran

Branta bernicla hrota (Müller, OF, 1776)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه براساس نام انگلیسی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در شمال شرق کانادا، گرینلند، اسپیتزبرگ؛

غیرجوجه آوری در شمال شرق ایالات متحده و غرب اروپا

وضعیت و جمعیت در ایران

سرگردان؛ یک بار یک قطعه توسط اسپیر در ساحل خزر نزدیک بابلسر در 29 اکتبر 1960 ثبت شده است (Nielsen & Speyer 1967). این رکورد توسط اسکات (Scott 2008) رد شد اما بعدا توسط رزلار و علی آبادیان (Roselaar & Aliabadian 2009) مورد تایید قرار گرفت.

Global range

Breeding in northeastern Canada, Greenland, Spitzbergen;

Non-breeding in northeastern USA and western Europe

Status in Iran

Vagrant; once a single bird was reported by H.J. Speyer on the Caspian beach near Bablosar, Mazandaran, on 29 October 1960 (Nielsen & Speyer 1967). This record was rejected by Scott (2008), but later accepted by Roselaar & Aliabadian (2009).

Museum specimens

Not available.

References

Firouz & Ferguson 1968- p 185,

Nielsen & Speyer 1967- p 34,

Roselaar & Aliabadian 2009,

Savage & Firouz 1968- p 118,

Scott 2008

-----

وضعیت خوتکای اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Teal in Iran

Anas crecca crecca Linnaeus, 1758

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در شمال و مرکز اروپا و آسیا؛

غیر جوجه آوری در مرکز و جنوب اروپا، شمال آفریقا، جنوب و شرق آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها این فرم حضورش در ایران محتمل است. فرم دیگر (nimia) به جزایر آلئوتیان در شمال اقیانوس آرام محدود شده است.

مهاجر زمستانه و عبوری فراوان در تالاب­های سراسر ایران، جوجه­آور غیرمعمول در تالاب زریبار، کردستان و احتمالا جوجه­آور کمیاب در ناحیه آذربایجان.

Global range

Breeding in northern and central Europe and Asia;

Non-breeding in central and southern Europe, northern Africa, central, southern and eastern Asia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. The only other form nimia is confined to the Aleutian Islands in the North Pacific.

Abundant winter visitor and passage migrant at wetlands throughout Iran; scarce breeding bird at Lake Zaribar, Kordestan and possibly rare breeding bird in Azarbaijan.

Museum specimens

There are specimens in AMNH, BMNH, Bombay NHS, FMNH, UMMZ, ZISP, ZMUK and ZSMünchen.

References

Buxton 1921- p 875,

Diesselhorst 1962- p 2,

Hüe & Etchécopar 1970- p 111,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 51,

Trott 1947a- p 702,

Vaurie 1965- p 113

-----

وضعیت کاکایی (وگای) مغولی در ایران

Status of Mongolian Gull in Iran

Larus vegae mongolicus Sushkin, 1925

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی و انگلیسی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در شرق قزاقستان تا مغولستان؛

غیر جوجه آوری در جنوب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر (vegae) در شمال شرق سیبری جوجه آوری دارد و در چین زمستان­گذرانی می­کند.

Global range

Breeding in eastern Kazakhstan to Mongolia;

Non-breeding in south Asia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form breeds in northeast Siberia and winters in China.

Museum specimens

Not available.

References

Not available.

-----

وضعیت اگرت میانی جنوب آسیا در ایران

Status of South Asian Intermediate Egret in Iran

Ardea intermedia intermedia Wagler, 1829

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از ژاپن تا جنوب هند و سونداس بزرگ

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم­های دیگر از شرق اندونزی تا استرالیا و نیز در آفریقا حضور می­یابند.

Global range

Japan to s India and Greater Sundas

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Other forms occur from eastern Indonesia to Australia and Africa.

Museum specimens

Not available.

References

Not available.

-----

وضعیت طوطی طوق صورتی آسیایی در ایران

Status of Asian Rose-ringed Parakeet in Iran

Psittacula krameri borealis (Neumann, 1915)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از شمال غرب پاکستان تا جنوب شرق چین و مرکز میانمار

وضعیت و جمعیت در ایران

براساس نظر هیو و اچکوپار (Hüe & Etchécopar 1970) این فرمی است که در تهران و عراق معرفی شده است. گستره طبیعی این گونه تا جنوب شرق بلوچستان در پاکستان رسیده و بنابراین احتمال دارد که پرندگان ثبت شده در منتهی الیه جنوب شرق بلوچستان ایران منشاء طبیعی داشته باشند. دو زیرگونه از طوطی طوق صورتی در آفریقا و یک زیرگونه دیگر (manillensis) در جنوب هند و سریلانکا وجود دارد.

مقیم به نسبت معمول در پارک­ها و باغ­های بیشتر شهرهای بزرگ کشور به خصوص تهران؛ تمام جمعیت­های از پرندگان رها شده از قفس منشاء گرفته­اند. ]باید اشاره شود که در زمان روم باستان، پراکنش این گونه تا قفقاز ادامه داشته است. تصاویر آن در کف­پوش­های موزاییکی خرابه­های باستانی در ترکیه، سوریه و قبرس مشاهده شده است.[

Global range

Northwestern Pakistan to southeastern China and central Burma

Status in Iran

According to Hüe & Etchécopar (1970), this is the form that was introduced in Tehran and also in Iraq, Its natural range extends as far west as southeastern Baluchestan in Pakistan, and it is therefore possible that birds recorded in extreme southeastern Persian Baluchestan are of natural origin.

Fairly common resident in parks and gardens in many of larger towns and cities throughout Iran, and especially in Tehran; all populations are thought to have been derived from escaped cage-birds. [It should be noted that in Roman times, the distribution of this species may have extended to the Caucasus. It is illustrated in many mosaic floors in Roman ruins from Turkey, Syria and Cyprus.]

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 399

-----

وضعیت شاه طوطی نپالی در ایران

Status of Nepal Alexandrine Parakeet in Iran

* The subspecies occurring in Iran is unknown

Psittacula eupatria nipalensis (Hodgson, 1836)

or Psittacula eupatria eupatria (Linnaeus, 1766)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

زیرگونه nipalensis در شرق افغانستان تا بنگلادش؛

زیرگونه eupatria در جنوب هند و سریلانکا

وضعیت و جمعیت در ایران

فرمی که در ایران حضور دارد، مشخص نیست و بستگی به محلی دارد که پرندگان در اسارت از آنجا آورده شدند. اگر از طریق کشتی از بمبئی آمده باشند، متعلق به زیرگونه eupatria هستند، اما اگر از راه خشکی از شمال هند، پاکستان یا شرق افغانستان باشند، به زیرگونه nipalensis تعلق دارند. سایر فرم­ها در جنوب آسیا حضور دارند.

مقیم معمول در باغ­ها و پارک­های منطقه تهران که در حدود سال 1960 معرفی شده است. در جزیره خارک، زاهدان و چابهار نیز ثبت شده است.

Global range

nipalensis in eastern Afghanistan to Bangladesh;

eupatria in southern India, Sri Lanka

Status in Iran

The form occurring in Iran is unknown.

It depends where the captive birds came from. If by ship for Mumbai, then they are probably nominate eupatria, but if overland from northern India, Pakistan or eastern Afghanistan, then they would be nipalensis. Other forms occur farther east in southern Asia.

Common resident in gardens in Tehran, said to have been introduced around 1960; also recorded (presumably as escaped cage-birds) on Khark Island, Bushehr, and in Zahedan and Chahbahar, Baluchestan.

Museum specimens

Not available.

References

Not available.

-----

وضعیت لاچین دریای سیاه در ایران

Status of Black Sea Lanner Falcon in Iran

Falco biarmicus feldeggii Schlegel, 1843

آرایه بندی (تاکسونومی)

لاچین بخشی از یک فراگونه جوان است و قوش­بازان به آسانی آن­ها را تلقیح می­دهند. بنابر این تنوع زیاد شبه­زیرگونه­ای، بخشی از پایداری "شکل­پذیری پلاستیک" بوده و بینابین همه فرم­های درون آن فراگونه هستند.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

ایتالیا تا ترکیه، جمعموری آذربایجان و شمال غرب ایران

وضعیت و جمعیت در ایران

با احتمال، تنها حضور این فرم در شمال غرب ایران وجود دارد. فرم دیگر (tanypterus) از شمال شرق آفریقا تا عربستان، فلسطین اشغالی و عراق حضور یافته و سه فرم دیگر در مناطق دیگر قاره آفریقا دیده می­شوند.

در گذشته جوجه­آور کمیاب نواحی آذربایجان که در جزایر دریاچه ارومیه آشیان­سازی داشته و احتمالا مقیم بوده است (Scott 2008). پس از سال 1974 در تالاب کانی­برازان در آذربایجان غربی در نوامبر 2008 ثبت شد (Khaleghizadeh et al. 2011). این گونه همچنین در قوری گل (آذربایجان شرقی)، جاسک (هرمزگان) و پناهگاه حیات وحش عباس­آباد و منطقه شکارممنوع کلاته (هر دو در استان اصفهان) در دوره سال­های 2011-2015 ثبت شد.

Taxonomic notes

The Lanner Falcon is part of a young superspecies; and falconers can easily cross-breed them. The various subspecies likewise are of 'plastic' stability and so apparent intermediates are likely in all forms within that superspecies.

Global range

Italy to Turkey, Azerbaijan and northwestern Iran

Status in Iran

This is the only form likely to occur in northwestern Iran. Another form, tanypterus, occurs from northeastern Africa to Arabia, Israel and Iraq and three other forms occur elsewhere in Africa.

Formerly a rare breeding bird in Azarbaijan, nesting on islands in Lake Urumiyeh, where perhaps mainly resident (Scott 2008); since 1974 a bird was recorded at Kani-Borazan, West Azarbaijan, in November 2008 (Khaleghizadeh et al. 2011). It has also been recorded in Ghori Gol (East Azarbaijan), Jask (Hormozgan) and Abbas-Abad Wildlife Refuge and Kalateh No-hunting Area (Esfahan) during the period 2011–2015.

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 195,

Porter & Aspinall 2010,

Vaurie 1965- p 214

-----

وضعیت شاهین (ترمتای) سرحنایی آسیایی در ایران

Status of Asian Red-headed Merlin in Iran

Falco chicquera chicquera Daudin, 1800

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از جنوب شرق ایران از طریق هند تا بنگلادش؛

{احتمالا در ایران منقرض شده است.}

وضعیت و جمعیت در ایران

زارودنی (Zarudny 1901) یک نمونه را از بزمان بلوچستان در جولای 1898 به دست آورد و پیشنهاد کرد که این گونه ممکن است در نواحی اطراف جوجه­آوری داشته باشد (Roselaar & Aliabadian 2009) اما پس از این تاریخ رکوردی از ایران موجود نیست.

احتمالا در گذشته مقیم کمیاب بلوچستان بود؛ اگرچه تنها یک بار ثبت شده که مربوط به صید یک نر از این گونه در 11 ژولای 1898 از بزمان بوده است (Roselaar & Aliabadian 2009). اکنون احتمالا در ایران منقرض شده است.

Global range

From southeastern Iran through India to Bangladesh[, but probably now extinct in Iran]

Status in Iran

Zarudny (1901) collected a specimen at Bazman in Baluchestan in July 1898 and suggested that it might be breeding in the surrounding area (Roselaar & Aliabadian 2009), but there have been no records since then.

Perhaps formerly a rare resident in Baluchestan, but recorded only once, a male collected at Bazman on 11 July 1898 (Roselaar & Aliabadian 2009); now probably extinct in Iran

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 203,

Vaurie 1965- p 232,

Zarudny 1901

-----

وضعیت لیل اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Hobby in Iran

Falco subbuteo subbuteo Linnaeus, 1758

Syn: Falco subbuteo centralasiae

آرایه بندی (تاکسونومی)

از زمان پترز و همکاران (Peters et al. 1931–1987) زیرگونه F. s. centralasiae همنام با F. s. subbuteo است.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری از اروپا به سمت شرق از عرض آسیا تا شمال هند، مرکز چین و ژاپن؛

غیر جوجه آوری در آفریقا و جنوب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر در جنوب شرق آسیا حضور دارد.

مهاجر تابستانه معمول در شمال و غرب ایران به سمت جنوب شرق از طریق زاگرس تا مرکز فارس، همچنین مهاجر عبوری گسترده در کشور.

Taxonomic notes

F. s. centralasiae has been included within F. s. subbuteo since Peters et al. (1931–1987).

Global range

Breeding [from Europe east across Asia to northern India, central China and Japan];

Non-breeding in Africa and southern Asia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs in southeast Asia.

Common summer visitor to northern and western Iran, occurring southeast through Zagros to central Fars; also a widespread passage migrant.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH, KBIN, NHMTashkent, ROM, SMNS, ZISP, ZMB, ZMUK and ZSM.

References

Buxton 1921- p 872,

Érard & Etchécopar 1970- p 35,

Hüe & Etchécopar 1970- p 193,

Paludan 1938- p 627,

Paludan 1940- p 50,

Roselaar 1995,

Schüz 1957b- p 23,

Stresemann 1928- p 400,

Trott 1947a- p 700,

Vaurie 1961b- p 10,

Vaurie 1965- p 225

-----

وضعیت دلیجه معمولی اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Common Kestrel in Iran

Falco tinnunculus tinnunculus Linnaeus, 1758

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در اروپا و شمال غرب آفریقا تا سیبری؛

غیر جوجه آوری تا شرق آفریقا و جنوب آسیا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است.

مقیم معمول و گسترده؛ در نواحی کوهستانی و تپه ماهوری سراسر کشور (به استثنای جنوب بلوچستان) جوجه­آوری دارد. مهاجر زمستانه معمول در سراسر ایران به استثنای نواحی بیابانی کاملا خشک.

Global range

Breeding in Europe and northwestern Africa to Siberia;

Non-breeding to eastern Africa and southern Asia

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran.

Common and widespread resident, breeding in hilly and mountainous regions throughout Iran except in southern Baluchestan; also common winter visitor almost throughout the country, absent only from the most arid desert regions.

Museum specimens

There are many specimens in BMNH, BNHS, FMNH, KBIN, MCZ, MNHN, NHMTashkent, ROM, SMNS, ZISP, ZMB, ZMUK, and ZSM.

References

Capito 1931- p 929,

Diesselhorst 1962- p 2,

Érard & Etchécopar 1970- p 36,

Hüe & Etchécopar 1970- p 206,

Paludan 1938- p 628,

Roselaar 1995,

Schüz 1957b- p 18,

Schüz 1959- p 43,

Stresemann 1928- p 401,

Ticehurst et al. 1925- p 729,

Trott 1947a- p 700,

Vaurie 1961b- p 18,

Vaurie 1965- p 237

-----

وضعیت باقرقره گندمی عربی در ایران

Status of Arabian Crowned Sandgrouse in Iran

Pterocles coronatus atratus Hartert, 1902

Type locality: the holotype is from Kaskin, 40 km north of Bampur (Baluchestan), paratypes from Nehbandan, Tiz Ab and Langar (Khorasan), Shur-ab valley, Kuh-e Birg, Esposafar, and Bahu Kalat (Baluchestan)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب شبه جزیره عربستان تا جنوب افغانستان

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها فرمی که در ایران حضور دارد. فرم­های دیگر در مناطق دیگر خاورمیانه و در شمال آفریقا و پاکستان حضور دارند.

پراکندگی در کشور به صورت لکه­ای است. به طور محلی مقیم معمول بیابان­های مرکزی و جنوبی کشور از دشت کویر و جنوب خراسان به سمت جنوب تا جنوب بلوچستان، هرمزگان و تا شرق زاگرس؛ عموما عرصه­های صخره­ای را ترجیح می­دهد.

Global range

Arabian Peninsula to southern Afghanistan

Status in Iran

The only form known to occur in Iran. Other forms occur elsewhere in the Middle East and in North Africa and Pakistan.

Patchily distributed but locally common resident in central and southern deserts of Iran, from Dasht-e Kavir and southern Khorasan south to eastern Zagros, Hormozgan and southern Baluchestan, generally favouring rocky terrain.

Museum specimens

Several specimens in AMNH, BMNH, NHMTashkent and ZISP.

References

Érard & Etchécopar 1970- p 53,

Hartert, 1902- p 48,

Hüe & Etchécopar 1970- p 375,

Paludan 1938- p 634,

Porter & Aspinall 2010,

Vaurie 1965- p 532,

Zarudny 1911- p 204

-----

وضعیت باقرقره شکم سفید جنوبی در ایران

Status of Southern Pin-tailed Sandgrouse in Iran

Pterocles alchata caudacutus (Gmelin, SG, 1774)

Syn: Pterocles alchata bogdanowi Zarudny & Loudon, 1906, Pterocles alchata severtzowi Bgdn.

Type locality: Bandar Anzali, northern Iran [Gilan]; synonym P. a. bogdanowi Zarduny & Loudon, 1906 from lower Karun River (Khuzestan)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام انگلیسی و موقعیت گستره آن نسبت به زیرگونه دیگر برگزیده شد (Fotolulu, 2018).

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در شمال آفریقا از طریق خاورمیانه تا جنوب قزاقستان و پاکستان؛

غیر جوجه آوری در شبه جزیره عربستان

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم alchata محدود به شبه جزیره ایبری و جنوب فرانسه است.

به طور محلی مقیم معمول مناطق پست جنوب غرب از قصر شیرین، ایلام، رود مند )بوشهر(؛ به طور محلی مهاجر زمستانه در ترکمن صحرا در استان گلستان و گاهی مهاجر زمستانه در جنوب شرق خزر، شمال خراسان و مرکز فارس.

Global range

Breeding in northern Africa through the Middle East to southern Kazakhstan and Pakistan;

Non-breeding in [Arabia]

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. The nominate form is confined to the Iberian Peninsula and southern France.

Locally common resident in southwest lowlands from region of Qasr-e Shirin, Ilam, to Mond River valley, Bushehr, and locally abundant winter visitor to Turkoman Steppes, Golestan; also occasional winter visitor to southeast Caspian, northern Khorasan and central Fars.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, CM, FMNH, NHMTashkent, UMMZ and ZISP.

References

Capito 1931- p 934,

Dementyev 1948- p 179,

Érard & Etchécopar 1970- p 53,

Gmelin SG 1774,

Hüe & Etchécopar 1970- p 370,

Paludan 1938- p 633,

Roselaar 1995,

Shestoperov 1927- p 371,

Schüz 1959- p 80,

Vaurie 1965- p 530,

Zarudny 1903- p 83,

Zarudny [Sarudny] & Loudon 1906a- p 133,

Zarudny 1911- p 205

-----

وضعیت باقرقره شکم بلوطی هندوستان در ایران

Status of Hindu Chestnut-bellied Sandgrouse in Iran

Pterocles exustus hindustan Meinertzhagen, R, 1923

نامگذاری

نام فارسی بر اساس نام علمی  و انگلیسی برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب شرق ایران، پاکستان و هند

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها این فرم حضورش در ایران محتمل است. فرم­های دیگر در آفریقا و شبه جزیره عربستان حضور می­یابند.

مقیم به نسبت معمول در مناطق پست نزدیک ساحل از منطقه بندرعباس و جزیره قشم تا جنوب بلوچستان و تا مرز پاکستان.

Global range

Southeastern Iran, Pakistan, India

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Several other forms occur in Africa and the Arabian Peninsula.

Fairly common resident in coastal lowlands from region of Bandar Abbas and Qeshm Island, Hormozgan, through southern Baluchestan to Pakistan border.

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 374,

Vaurie 1965- p 534

-----

وضعیت باقرقره راه راه عربی در ایران

Status of Arabian (Close-barred) Lichtenstein’s Sandgrouse in Iran

Pterocles lichtensteinii arabicus Neumann, 1909

آرایه بندی (تاکسونومی)

زارودنی (Zarudny 1911)، فرم واقع در ایران را Pterocles lichtensteinii arabicus لیست کرد اما بر اساس واری (Vaurie 1965) arabicus نژاد معتبری نیست. اگر چنین باشد، تنها فرم نمادین Pterocles lichtensteinii lichtensteinii در ایران حضور دارد. اِرارد و اچکوپار (Érard & Etchécopar 1970) و هیو و اچکوپار (Hüe & Etchécopar 1970) به طور مشابه arabicus را نپذیرفتند و فرمی که در ایران حضور دارد را زیرگونه نمادین lichtensteinii می­دانند. تاکسون arabicus کاملا شبیه یک زیرگونه از گونه باقرقره رنگین P. indicus است که در پاکستان می­باشد و بنابر این توسط برخی از صاحب­نظران این چنین پذیرفته شده است، اما برخی دیگر آن را یک گونه تک سنخی، یعنی Close-barred Sandgrouse می­دانند که حوزه پراکنش آن در شرق و شمال افغانستان است. علی و ریپلی (Ali & Ripley 1968)، اگرچه آگاه بودند که هیچ یک از این عقاید محکم نبودند، ولی باز هم انتخاب قبلی خود را لیست کردند (یعنی وابسته دانستن فرم arabicus به گونه P. indicus)، چون این اصلاح در زمان چاپ نهایی در نظر گرفته نشده بود. واری در سال 1965 هنوز نشنیده بود که arabicus یکی از زیرگونه­های P. lichtensteinii است، به همین دلیل است که چرا او این نظر را داشت که arabicus یک زیرگونه معتبر نیست که در آن، این نام قبلا در P. indicus استفاده شده بود. آی.او.سی. arabicus را بر اساس دیکینسون و رمسن (Dickinson & Remsen 2013) یک زیرگونه معتبر از P. lichtensteinii می­داند. دو جوانا و کِروان (De Juana & Kirwan 2016) نیز این فرم را پذیرفتند و چک لیست­های کورنل/کلمنتس باور دارند که این فرم به اندازه کافی متمایز است تا بتوان خود آن را یک گروه زیرگونه­ای در نظر گرفت.

نامگذاری

نام فارسی بر اساس نام علمی برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب شبه جزیره عربستان از طریق جنوب ایران و افغانستان تا پاکستان

وضعیت و جمعیت در ایران

بر اساس نظر واری (Vaurie 1965)، به تعداد کم در زمستان­ها در خوزستان حضور می­یابد اما رکوردی از جنوب غرب ایران حداقل از دهه 1960 موجود نیست.

Taxonomic notes

Zarudny (1911) listed the form occurring in Iran as Pterocles lichtensteinii arabicus Neumann, 1909, but according to Vaurie (1965) arabicus is not a valid race. If so, only the nominate form Pterocles lichtensteinii lichtensteinii Temminck, 1825 occurs in Iran. Érard & Etchécopar (1970) and Hüe & Etchécopar (1970) similarly did not recognise arabicus and listed the form occurring in Iran as nominate lichtensteinii. The taxon arabicus quite closely resembles a subspecies of the extralimital Painted Sandgrouse P. indicus of Pakistan and so was treated by some authorities as such, but by others as a separate monotypic species, Close-barred Sandgrouse: as such it occupied a range within east and north Afghanistan. Ali & Ripley (1968), though aware that neither option was well-supported, still listed it as the former option because the correction was overlooked in the proofs of their book. Vaurie in 1965 had not yet heard of arabicus being proven as a subspecies of P. lichtensteinii, which is why he took the stance that it was not a valid subspecies (also on priority grounds) in that the name was already used in P. indicus. IOC recognize arabicus as a valid subspecies of P. lichtensteinii, based on Dickinson & Remsen (2013). De Juana & Kirwan (2016) also recognise this form and the Cornell/Clements checklist considers it distinct enough to justify its own subspecies group.

Global range

Southern Arabian Peninsula through southern Iran and Afghanistan to Pakistan

Status in Iran

According to Vaurie (1965), said to occur in small numbers in winter in Khuzestan, but there have been no records from southwestern Iran since at least the 1960s.

Museum specimens

There is one specimen from Bergen Rud near Bahu Kalat in NHMTashkent, and two from between Takht-e Malek and Kheyr-Abad, all in southeastern Baluchestan; these are considered to be of the form arabicus.

References

Érard & Etchécopar 1970- p 52,

Hüe & Etchécopar 1970- p 376,

Vaurie 1965- p 528,

Zarudny 1911- p 205

-----

وضعیت دارکوب سبز راه راه خراسانی در ایران

Status of Khorasan Scaly-bellied Woodpecker in Iran

Picus squamatus flavirostris (Menzbier, 1886)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

شرق ایران و جنوب ترکمنستان تا غرب پاکستان

وضعیت و جمعیت در ایران

بر اساس منبع زاودنی (Zarudny 1903, 1911)، گستره حضور این فرم در ایران شامل شرق خراسان (منطقه پاروپامیسوس)، سیستان و شمال بلوچستان است که وی یک نمونه نر از هریرود در شمال شرق خراسان (Zarudny 1903) و یک نمونه از رود کلاغان نزدیک قلعه عیبی در بلوچستان (Zarudny 1916) به دست آورد. هرچند، رکورد دیگری از این پرنده در ایران پس از این تاریخ در دست نیست.

احتمالا قبلا به صورت مقیم کمیاب در شرق ایران بوده است اما رکوردی از حدود سال 1900 میلادی موجود نیست. احتمال دارد که این گونه در ایران منقرض شده باشد.

Global range

Eastern Iran and southern Turkmenistan to western Pakistan

Status in Iran

According to Zarudny (1903, 1911), the range of this form in Iran includes eastern Khorasan (Paropamisus), Sistan and northern Baluchestan, He obtained a specimen of a male from Hari-Rud, northeastern Khorasan (Zarudny 1903) and a specimen from Rud-e Kalagan near Qaleh-Eibi, Baluchestan (Zarudny 1916). However, there have been no records of this species in Iran since then.

Perhaps formerly a rare resident in eastern Iran, but not recorded since c.1900; and probably now extinct in Iran

Museum specimens

Not available.

References

Hüe & Etchécopar 1970- p 451,

Vaurie 1965- p 690,

Zarudny 1903- p 159,

Zarudny 1911- p 209

-----

وضعیت دارکوب سیاه اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Black Woodpecker in Iran

Dryocopus martius martius (Linnaeus, 1758)

Syn: Dryocopus martius pinetorum

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از غرب اروپا به سمت شرق از عرض شمال آسیا تا کامچاتکا و ژاپن

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها فرم محتمل برای حضور در ایران است. فرم دیگر در چین حضور دارد.

مقیم غیرمعمول در جنگل­های خزری در گیلان، مازندران و گلستان.

Global range

From western Europe [east across northern Asia] to Kamchatka and Japan

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Another form occurs in China.

Uncommon resident in forests of south Caspian region in Gilan, Mazandaran and Golestan.

Museum specimens

There are several specimens in BMNH, MCZ, NHMTashkent, and ZMB.

References

Dementyev 1948- p 183,

Hüe & Etchécopar 1970- p 452,

Roselaar 1995,

Schüz 1957b- p 24,

Schüz 1959- p 88,

Stresemann 1928- p 397,

Vaurie 1959a- p 19,

Vaurie 1965- p 696

-----

وضعیت دارکوب خالدار بزرگ هیرکانی در ایران

Status of Hyrcanian Great Spotted Woodpecker in Iran

Dendrocopos major poelzami (Bogdanov, 1879)

Syn: Picus Poelzami Bogdanov, 1879, Dryobates major poelzami (Bogdanow)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب شرق جمهوری آذربایجان، شمال ایران و جنوب غرب ترکمنستان

وضعیت و جمعیت در ایران

فرمی که در جنگل­های کلیبر [ارسباران] شمال آذربایجان حضور دارد، مشخص نبوده اما می­تواند  tenuirostrisباشد که در قفقاز و ماوراء قفقاز دیده می­شود. براساس نظر واری (Vaurie 1965)، فرم tenuirostris در جنوب شرق ماوراء قفقاز به فرم poelzami تبدیل می­شود.

مقیم معمول در جنگل­های نواحی جنوب خزر در گیلان، مازندران و گلستان و همچنین در جنگل­های شمال آذربایجان [ارسباران].

Global range

Southeastern Azerbaijan, northern Iran and southwestern Turkmenistan

Status in Iran

The form occurring in the forests in the Kalibar Mountains in northern Azarbaijan is unknown, but could be tenuirostris which occurs in the Caucasus and Transcaucasia. According to Vaurie (1965), tenuirostris intergrades with poelzami in southeastern Transcaucasia.

Common resident in forests of south Caspian region in Gilan, Mazandaran and Golestan, and also in forests of northern Azarbaijan.

Museum specimens

There are many specimens in AMNH, BMNH, FMNH, MCZ, MNHN, NHMTashkent, SMNS, UMMZ, USNM, ZISP, ZMB and ZMUK.

References

Berlioz 1958- p 453,

Buxton 1921- p 871,

Dementyev 1948- p 184,

Dubois et al. 2000,

Érard & Etchécopar 1970- p 63,

Heinrich 1928- p 249, 309,

Hüe & Etchécopar 1970- p 454,

Missone 1953- p 116,

Nikolsky 1886,

Paludan 1940- p 49,

Porter & Aspinall 2010,

Schüz 1957b- p 24,

Schüz 1959- p 88,

Shestoperov 1927- p 372,

Stresemann 1928- p 396,

Vaurie 1965- p 704,

Witherby 1910- p 494,

Zarudny 1892- p 123,

Zarudny 1911- p 210,

Zarudny [Zarudnyj] & Bil’kevich 1913a- p 21

-----

وضعیت دارکوب قهوه ای اروپایی در ایران

Status of European Wryneck in Iran

Jynx torquilla torquilla Linnaeus, 1758

Syn?: Jynx torquilla hyrcana Zarudny, 1913, based on a female taken from a nesting hole in forest between Lat and Rasht (Gilan) on 5 June 1904; “large and dark, as tschusii from Iberia but throat and breast even darker” [thus valid taxon and local breeder! Wherabouts of specimen not clear now]

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری از شمال و غرب اروپا به سمت شرق تا بلغارستان و منطقه قفقاز؛

غیر جوجه آوری به طور عمده در آفریقا در جنوب صحرای آفریقا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است، اگرچه  J. t. sarudnyiکه در غرب سیبری جوجه­آوری و جنوب آسیا و احتمالا شمال شرق آفریقا زمستان­گذرانی می­کند، می­تواند در زمان مهاجرت دیده شود.

مهاجر عبوری به نسبت معمول احتمالا در سراسر ایران، اگرچه اغلب رکوردها از نواحی جنوب خزر، تهران و خراسان بوده است. تعداد اندکی از پرندگان زمستان را در هرمزگان سپری می­کنند. در سال 1904 در جنوب غرب خزر جوجه­آوری داشته است و ممکن است هنوز در این منطقه یا نواحی شمال غربی ایران جوجه­آوری داشته باشد اما اخیرا تاییدی در این خصوص در دسترس نیست. [نمونه تایپ J. t. hyrcana از یک آشیانه به دست آمد].

Global range

Breeding from [northern and] western Europe east to Bulgaria and the Caucasus area;

Non-breeding [mainly in Africa south of Sahara]

Status in Iran

The only form known to occur in Iran, although J. t. sarudnyi, which breeds in Western Siberia and winters in southern Asia and possibly northeast Africa, could occur on passage.

Fairly common passage migrant, probably occurring throughout Iran, although most records come from south Caspian region, Tehran area and Khorasan; a few birds remain throughout the winter in Hormozgan. Found breeding in southwest Caspian region in 1904 (hyrcana), and may still breed here or in northwestern Iran, but no recent confirmation  [type specimen of J. t. hyrcana from a nest]

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH, MNHN, MHMTashkent, SMNS, ZISP and ZMB.

References

Buxton 1921- p 871,

Érard & Etchécopar 1970- p 63,

Hüe & Etchécopar 1970- p 465,

Kaboli et al. 2016,

Schüz 1959- p 87,

Stresemann 1928- p 398,

Vaurie 1965- p 683,

Zarudny [Zarudnyj] 1913b- p 141

-----

وضعیت هدهد اوراسیایی در ایران

Status of Eurasian Hoopoe in Iran

Upupa epops epops Linnaeus, 1758

Syn: Upupa epops loudoni Tschusi, 1902, Upupa epops saturata Lönnberg, 1909

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از شمال غرب آفریقا و اروپا به سمت شرق تا جنوب مرکزی روسیه، شمال غرب چین و شمال غرب هند

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم­های دیگر در آفریقا و جنوب آسیا حضور می­یابند.

عمدتا به شکل مهاجر تابستانه و عبوری معمول و گسترده، اگرچه تعداد اندکی زمستان را در مناطق پست جنوبی از خوزستان تا جنوب بلوچستان و به طور استثنایی در نواحی جنوبی خزر سپری می­کنند.

Global range

From northwestern Africa and Europe east to south-central Russia, northwestern China and northwestern India.

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. Other forms occur in Africa and southern Asia.

Mainly a common and widespread summer visitor and passage migrant, although small numbers remain throughout winter in southern lowlands from Khuzestan to southern Baluchestan and exceptionally in south Caspian region.

Museum specimens

There are many specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH, MNHN, NHMTashkent, ROM, SMNS, UMMZ, ZISP, ZMB and ZMUK.

References

Berlioz 1958- p 454,

Buxton 1921- p 870,

Capito 1931- p 928,

Érard & Etchécopar 1970- p 62,

Hüe & Etchécopar 1970- p 445,

Paludan 1938- p 622,

Paludan 1940- p 16, 48,

Roselaar 1995,

Schüz 1957b- p 24,

Schüz 1959- p 87,

Stresemann 1928- p 394,

Ticehurst et al. 1925- p 728,

Trott 1947a- p 699,

Trott 1947b- p 234,

Vaurie 1965- p 678,

Zarudny 1911- p 211

-----

وضعیت زنبورخوار گلوخرمایی ایرانی در ایران

Status of Persian Blue-cheecked Bee-eater in Iran

Merops persicus persicus Pallas, 1773

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی و گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری در مصر و از طریق خاورمیانه تا قزاقستان و غرب هند؛

غیر جوجه آوری به سمت جنوب تا شرق آفریقا

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است. فرم دیگر در شمال غرب آفریقا حضور می­یابد.

به طور محلی اما گسترده مهاجر تابستانه در کشور همچنین مهاجر عبوری معمول و گسترده در سراسر ایران.

Global range

Breeding in Egypt and throughout the Middle East to Kazakhstan and western India;

Non-breeding south to eastern Africa

Status in Iran

The only form likely to occur in Iran. The only other form occurs in northwestern Africa.

Widespread and locally common summer visitor and widespread passage migrant.

Museum specimens

There are many specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH, MMUM, MNHN, NMPraha, NHMTashkent, ROM, SMNS, UMMZ, ZISP, ZMUK and ZSM.

References

Baker 1919- p 126,

Capito 1931- p 928,

Diesselhorst 1962- p 6,

Érard & Etchécopar 1970- p 62,

Hüe & Etchécopar 1970- p 438,

Marien 1950- p 158,

Missone 1955- p 54,

Paludan 1938- p 622,

Richter 1961- p 4, 7,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 86,

Stresemann 1928- p 394,

Sturhan 1972,

Ticehurst et al. 1925- p 728,

Vaurie 1965- p 676

-----

وضعیت زنبورخوار کوچک بلوچی در ایران

Status of Baluchestan Green Bee-eater in Iran

Merops orientalis beludschicus Neumann, 1910

Syn: Merops viridis beludschicus Neumann, 1910

Type locality: 'Sarbac' [Sarbaz], Persian Baluchestan

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی و گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جنوب عراق تا شمال غرب هند

وضعیت و جمعیت در ایران

در نواحی پست جنوب از شمال خوزستان تا جنوب بلوچستان و جزایر فراکرانه­ای حضور دارد (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970, Kaboli et al. 2016).

مقیم معمول در نواحی پست جنوب از شمال خوزستان تا جنوب بلوچستان همچنین در جزایر بزرگ فراکرانه­ای خلیج فارس.

Global range

Southern Iraq to northwestern India

Status in Iran

Occurs throughout the southern lowlands of Iran from northern Khuzestan to southern Persian Baluchestan, including the larger offshore islands (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970, Kaboli et al. 2016).

Common resident in southern lowlands from northern Khuzestan to southern Baluchestan, also occurring on larger offshore islands.

Museum specimens

There are many specimens in BMNH, BNHS, FMNH, MNHN, NMPraha, NHMTashkent, SMNS, ZFMK and ZISP.

References

Berlioz 1958- p 454,

Capito 1931- p 928,

Dyczkowski 1999,

Diesselhorst 1962- p 6,

Dubois et al. 2000,

Érard & Etchécopar 1970- p 61,

Hüe & Etchécopar 1970- p 439,

Kaboli et al. 2016,

Marien 1950- p 162,

Neumann 1910- p 80,

Porter & Aspinall 2010,

Trott 1947a- p 699,

Vaurie 1959d- p 6, 7, 10,

Vaurie 1965- p 673

-----

وضعیت ماهیخورک ابلق سوری در ایران

Status of Syrian Pied Kingfisher in Iran

Ceryle rudis syriacus Roselaar, 1995

Type locality: Turkey, southwestern Iran, south to Israel and Jordan [Paratypes from Iran: Shiraz and Tol-e Espid (Fars), Mozaffari and Shush (Khuzestan), and Changuleh R. and Chankay R. (Ilam)

آرایه بندی (تاکسونومی)

رکوردهای قدیمی C. r. rudis اکنون متعلق به زیرگونه توصیف شده جدید یعنی C. r. syriacus هستند.

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی و گستره پراکنش آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از ترکیه و فلسطین اشغالی تا غرب ایران

وضعیت و جمعیت در ایران

این زیرگونه اخیرا از نمونه­های به دست آمده از مناطق مختلف ترکیه به سمت جنوب شرقی تا جنوب غرب ایران و نیز ناحیه اردن و فلسطین اشغالی توصیف شده است (Roselaar 1995). از این رو رکوردهای قدیمی از C. r. rudis متعلق به همین نژاد هستند.

مقیم معمول در تالاب­های خوزستان، جنوب فارس و بوشهر و مهاجر مقطعی؛ در زمستان به صورت سرگردان در نواحی کردستان، لرستان، اصفهان، تهران، هرمزگان و به طور استثنایی در مازندران نیز دیده شده­اند.

Taxonomic notes

Old records of C. r. rudis now refer to the recently described subspecies C. r. syriacus Roselaar, 1995.

Global range

From Turkey and Israel east to western Iran

Status in Iran

This subspecies has recently been described from specimens taken at many localities from Turkey southeast to southwestern Iran and south to Israel and Jordan (Roselaar 1995). Old records of C. r. rudis from Iran can therefore be assigned to this race.

Common resident in wetlands of Khuzestan, southern Fars and Bushehr, and partial migrant, with some birds wandering in winter as far as Kordestan, Lorestan, Esfahan, Tehran, Hormozgan and exceptionally Mazandaran.

Museum specimens

There are specimens in AMNH, BMNH, BNHS, FMNH, NHMTashkent, SMNS and ZFMK.

References

Capito 1931- p 928,

Diesselhorst 1962- p 6,

Hüe & Etchécopar 1970- p 435,

Paludan 1938- p 623,

Roselaar, 1995- p 22,

Schüz 1959- p 85,

Trott 1947a- p 699,

Vaurie 1959d- p 2,

Vaurie 1965- p 663

-----

وضعیت ماهیخورک کوچک مرکزی در ایران

Status of Central Common Kingfisher in Iran

Alcedo atthis atthis (Linnaeus, 1758)

Syn: Alcedo (atthis) Pallasii Reichenbach, 1851

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس موقعیت پراکنش آن نسبت به زیرگونه های غربی (ispida) و شرقی (bengalensis) برگزیده شد. بقیه زیرگونه دارای گستره پراکنش کوچکتری هستند.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

جوجه آوری از حوزه مدیترانه به سمت شرق از طریق خاورمیانه تا مرکز سیبری و شمال غرب هند

غیر جوجه آوری در بخشهای جنوب گستره جوجه آوری و جنوب تا سودان، سواحل شبه جزیره عربستان، شمال هند و شمال غرب چین

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970). سایر فرم­ها در غرب و مرکز اروپا (ispida) و نواحی شرق آسیا حضور می­یابند.

مقیم معمول نواحی جنوبی خزر، به طور محلی مقیم غیرمعمول در خوزستان، مرکز فارس و مهاجر تابستانه محلی و غیرمعمول در آذربایجان؛ همچنین مهاجر زمستانه معمول در تالاب­های مناسب مرکز و جنوب ایران به سمت جنوب تا سواحل خلیج فارس و نواحی جنوبی بلوچستان. مهاجر عبوری گسترده در کشور.

Global range

Breeding from [the Mediterranean basin east through the Middle East] to central Siberia [and northwestern India];

Non-breeding in [southern parts of breeding range and south to Sudan, the coasts of Arabia, northern India and] northwestern China

Status in Iran

The only form known to occur in Iran (Vaurie 1965, Hüe & Etchécopar 1970). Other forms occur in west and central Europe (ispida) and further east in Asia.

Common resident in south Caspian region, scarce and local resident in Khuzestan and central Fars, and scarce and local summer visitor in Azarbaijan; also fairly common winter visitor to suitable wetlands in central and southern Iran south to Persian Gulf coast and southern Baluchestan, and widespread passage migrant.

Museum specimens

There are several specimens in AMNH, BMNH, FMNH, NHMTashkent, SMNS, UMMZ, ZISP, ZMB, and ZMUK.

References

Buxton 1921- p 870,

Capito 1931- p 928,

Dementyev 1948- p 183,

Érard & Etchécopar 1970- p 61,

Hüe & Etchécopar 1970- p 433,

Paludan 1938- p 623,

Paludan 1940- p 49,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 85,

Shestoperov 1927- p 371,

Stresemann 1928- p 395,

Vaurie 1965- p 669

-----

وضعیت ماهیخورک سینه سفید غرب آسیایی در ایران

Status of Western White-breasted Kingfisher in Iran

Halcyon smyrnensis smyrnensis (Linnaeus, 1758)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس موقعیت پراکنش آن نسبت به زیرگونه های دیگر برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

از جنوب ترکیه و شمال شرق مصر از طریق عراق و ایران تا شمال غرب هند

وضعیت و جمعیت در ایران

تنها حضور این فرم در ایران محتمل است (Vaurie 1965). سایر فرم­ها در نواحی شرق آسیا حضور می­یابند.

مقیم به نسبت معمول در نواحی پست جنوب از قصر شیرین در کرمانشاه [به سمت شرق] تا مرکز و جنوب بلوچستان.

Global range

From southern Turkey and northeastern Egypt through Iraq and Iran to northwestern India

Status in Iran

The only form known to occur in Iran (Vaurie 1965). Other forms occur further east in Asia.

Fairly common resident in southern lowlands from region of Qasr-e Shirin, Kermanshah, to central and southern Baluchestan.

Museum specimens

There are many specimens in AMNH, BMNH, FMNH, NHHTashkent, SMNS, ZISP and ZMUK.

References

Capito 1931- p 928,

Diesselhorst 1962- p 5,

Érard & Etchécopar 1970- p 61,

Hüe & Etchécopar 1970- p 436,

Paludan 1938- p 623,

Roselaar 1995,

Schüz 1959- p 85,

Vaurie 1965- p 665

-----

وضعیت سبزقبای بنگالی در ایران

Status of Bengali Roller in Iran

Coracias benghalensis benghalensis (Linnaeus, 1758)

نامگذاری

نام فارسی این زیرگونه بر اساس نام علمی آن برگزیده شد.

ویژگیها

--

پراکنش جهانی

شرق شبه جزیره عربستان تا شمال شرق هند و بنگلادش