کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

فهرست پرندگان آزاد استان چهارمحال و بختیاری

Checklist of the wild birds of Chahar-Mahal & Bakhtiari province

گردآوری: شادروان هوشنگ پورزال، روح الله عسگری، محمد توحیدی فر و کرامت حافظی

By: the late Hooshang Poorzal, Ruhollah Asgari, Mohammad Tohidifar & Keramat Hafezi

تازه‌ترین به‌روزرسانی: 5 مهر 1400

Last updated: 27 September 2021

برپایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 131 گونه ثبت شد. سپس یافته های میدانی پروژه زاگرس و بازدیدهای میدانی (اطلاعات چاپ نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 293 گونه از پرندگان استان چهارمحال و بختیاری آمده است.

List of 293 bird species of Chahar-Mahal & Bakhtiari province.

1. Greylag Goose Anser anserغاز خاکستری
2. Greater White-fronted Goose Anser albifronsغاز پیشانی‌سفید بزرگ
3. Lesser White-fronted Goose Anser erythropusغاز پیشانی‌سفید کوچک
4. Mute Swan Cygnus olorقوی گنگ
5. Tundra Swan Cygnus columbianusقوی کوچک
6. Common ShelduckTadorna tadornaتنجه
7. Ruddy Shelduck Tadorna ferrugineaآنقوت
8. Gadwall Anas streperaاردک ارده‌ای
9. Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
10. Mallard Anas platyrhynchosاردک سرسبز
11. Northern Shoveler Anas clypeataاردک نوک‌پهن
12. Northern Pintail Anas acutaفیلوش
13. Garganey Anas querquedulaخوتکای ابروسفید
14. Eurasian Teal Anas creccaخوتکای جُرّه (معمولی)
15. Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری
16. Red-crested Pochard Netta rufinaاردک تاجدار
17. Common Pochard Aythya ferinaاردک سرحنایی
18. Ferruginous Duck Aythya nyrocaاردک بلوطی
19. Tufted Duck Aythya fuligulaاردک سیاه‌کاکل
20. Common Goldeneye Bucephala clangulaاردک چشم‌طلایی
21. Red-breasted Merganser Mergus serrator مرگوس (اردک ماهی‌خوار) کاکلی
22. White-headed Duck Oxyura leucocephalaاردک سرسفید
23. Caspian SnowcockTetraogallus caspiusکبک دری
24. Chukar Partridge Alectoris chukarکبک کوهپایه
25. See-see Partridge Ammoperdix griseogularisتیهو
26. Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
27. European Nightjar Caprimulgus europaeusشبگرد معمولی
28. Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
29. Common Swift Apus apusبادخورک معمولی
30. Little Swift Apus affinisبادخورک کوچک
31. Macqueen's Bustard Chlamydotis macqueenii هوبره
32. Little Bustard Tetrax tetrax زنگوله‌بال
33. Great Spotted Cuckoo Clamator glandariusکوکوی خالدار
34. Common Cuckoo Cuculus canorusکوکوی معمولی
35. Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalisباقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
36. Rock Dove Columba liviaکبوتر چاهی
37. Common Wood Pigeon Columba palumbusکبوتر جنگلی
38. European Turtle Dove Streptopelia turturقمری معمولی
39. Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
40. Laughing Dove Spilopelia senegalensisقمری خانگی
41. Little Grebe Tachybaptus ruficollisکشیم کوچک
42. Great Crested Grebe Podiceps cristatusکشیم بزرگ
43. Black-necked Grebe Podiceps nigricollisکشیم گردن‌سیاه
44. Greater Flamingo Phoenicopterus roseusفلامینگوی بزرگ
45. Black Stork Ciconia nigraلک‌لک سیاه
46. White Stork Ciconia ciconiaلک‌لک سفید
47. Glossy Ibis Plegadis falcinellusاکراس سیاه
48. Eurasian Spoonbill Platalea leucorodiaکفچه نوک
49. Eurasian Bittern Botaurus stellarisبوتیمار بزرگ
50. Little Bittern Ixobrychus minutusبوتیمار کوچک
51. Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticoraxحواصیل (وِکای) شب
52. Squacco Heron Ardeola ralloidesحواصیل (وِکای) زرد
53. Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک معمولی
54. Grey Heron Ardea cinereaحواصیل (وِکای) خاکستری
55. Purple Heron Ardea purpureaحواصیل ارغوانی
56. Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
57. Little Egret Egretta garzettaاگرت (قار) کوچک
58. Great Cormorant Phalacrocorax carboباکلان (قره قار) بزرگ
59. Water Rail Rallus aquaticusیلوه آبی
60. Little Rail Porzana parvaیلوه کوچک
61. Baillon's Crake Porzana pusilla یلوه نوک‌سبز
62. Spotted Crake Porzana porzanaیلوه خالدار
63. Common Moorhen Gallinula chloropusچنگر نوک‌سرخ
64. Eurasian Coot Fulica atraچنگر نوک‌سفید (معمولی)
65. Demoiselle Crane Grus virgoدرنای طناز
66. Common Crane Grus grusدرنای خاکستری
67. Black-winged Stilt Himantopus himantopusچوب‌پا
68. Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
69. Northern Lapwing Vanellus vanellusخروس کُلی شمالی (معمولی)
70. Spur-winged Lapwing Vanellus spinosusخروس کُلی سینه‌سیاه
71. Red-wattled Lapwing Vanellus indicus دیدومک
72. Sociable Lapwing Vanellus gregariusخروس کُلی اجتماعی (ابروسفید)
73. White-tailed Lapwing Vanellus leucurusخروس کُلی دم‌سفید
74. Common Ringed Plover Charadrius hiaticulaسلیم طوقی بزرگ
75. Little Ringed Plover Charadrius dubiusسلیم طوقی کوچک
76. Kentish Plover Charadrius alexandrinusسلیم پاسیاه کوچک
77. Greater Sand Plover Charadrius leschenaultiiسلیم شنی بزرگ
78. Eurasian Woodcock Scolopax rusticolaابیا
79. Great Snipe Gallinago media پاشلک بزرگ
80. Common Snipe Gallinago gallinagoپاشلک معمولی
81. Bar-tailed Godwit Limosa lapponicaگیلانشاه حنایی
82. Black-tailed Godwit Limosa limosaگیلانشاه دم‌سیاه
83. Eurasian Curlew Numenius arquataگیلانشاه بزرگ
84. Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک پاسرخ خالدار
85. Common Redshank Tringa totanusآبچلیک پاسرخ معمولی
86. Marsh Sandpiper Tringa stagnatilisآبچلیک تالابی
87. Common Greenshank Tringa nebulariaآبچلیک پاسبز
88. Green Sandpiper Tringa ochropusآبچلیک تک‌زی (سبز)
89. Wood Sandpiper Tringa glareolaآبچلیک خالدار پاسبز
90. Terek Sandpiper Xenus cinereus آبچلیک نوک سربالا
91. Common Sandpiper Actitis hypoleucosآبچلیک آوازخوان
92. Ruddy Turnstone Arenaria interpres سنگ گردان
93. Little Stint Calidris minutaتلیله کوچک
94. Temminck’s Stint Calidris temmincki تلیله دم سفید
95. Curlew Sandpiper Calidris ferrugineaتلیله بلوطی
96. Dunlin Calidris alpinaتلیله شکم‌سیاه
97. Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellusتلیله نوک پهن
98. Ruff Calidris pugnaxتلیلۀ شکیل
99. Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
100. Collared Pratincole Glareola pratincolaگلاریول بال‌سرخ
101. Slender-billed Gull Chroicocephalus geneiکاکایی صورتی
102. Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundusکاکایی سرسیاه کوچک
103. Pallas's Gull Ichthyaetus ichthyaetusکاکایی سرسیاه بزرگ
104. Caspian Gull Larusca chinnansکاکایی خزری (کاسپی)
105. Armenian Gull Larus armenicusکاکایی ارمنی
106. Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت سیاه کوچک

• Stepp Gull Larus fuscus barabensis کاکایی پشت سیاه آسیای میانه

107. Gull-billed Tern Gelochelidon niloticaپرستودریایی نوک‌کاکایی
108. Little Tern Sternula albifronsپرستودریایی کوچک
109. Common Tern Sterna hirundoپرستودریایی معمولی
110. Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
111. White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی (پرستوتالابی) بال‌سفید
112. Parasitic Jaeger Stercorarius parasiticus کاکایی اقیانوسی (اسکوآی) قطبی
113. Western Osprey Pandion haliaetusعقاب ماهیگیر
114. Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
115. Bearded Vulture Gypaetus barbatusهما
116. Egyptian Vulture Neophron percnopterusکرکس کوچک (مصری)
117. European Honey Buzzard Pernis apivorusسارگپه جنگلی معمولی
118. Griffon Vulture Gyps fulvusدال قهوه‌ای (معمولی)
119. Cinereous Vulture Aegypius monachusدال سیاه
120. Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicusعقاب مارخوار
121. Greater Spotted Eagle Clanga clangaعقاب خالدار بزرگ (تالابی)
122. Booted Eagle Hieraaetus pennatusعقاب پرپا
123. Steppe Eagle Aquila nipalensisعقاب صحرایی
124. Eastern Imperial Eagle Aquila heliacaعقاب شاهی
125. Golden Eagle Aquila chrysaetosعقاب طلایی
126. Shikra Accipiter badiusپیغوی کوچک
127. Levant Sparrowhawk Accipiter brevipesپیغوی بزرگ
128. Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی
129. Northern Goshawk Accipiter gentilisطرلان  (شهباز)
130. Western Marsh Harrier Circus aeruginosusسنقر تالابی معمولی
131. Hen Harrier Circus cyaneusسنقر خاکستری
132. Pallid Harrier Circus macrourusسنقر سفید
133. Montagu's Harrier Circus pygargusسنقر گندمزار
134. Black Kite Milvus migransکورکور سیاه
135. White-tailed Eagle Haliaeetus albicillaعقاب دریایی دم‌سفید
136. Long-legged Buzzard Buteo rufinusسارگپه پابلند
137. Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی

• Steppe (Common) Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} صحرایی

138. Western Barn Owl Tyto alba جغد انبار
139. Eurasian Scops Owl Otus scopsمرغ حق اوراسیایی
140. Eurasian Eagle-Owl Bubo buboشاه بوف اوراسیایی
141. Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
142. Little Owl Athene noctuaجغد کوچک
143. Long-eared Owl Asio otusجغد گوش‌دراز
144. European Roller Coracias garrulusسبزقبای معمولی
145. Common Kingfisher Alcedo atthisماهی‌خورک کوچک
146. Pied Kingfisher Ceryle rudisماهی‌خورک ابلق
147. Blue-cheeked (Persian) Bee-eater Merops persicusزنبورخوار گلوخرمایی (ایرانی)
148. European Bee-eater Merops apiasterزنبورخوار معمولی
149. Eurasian Hoopoe Upupa epopsهدهد (شانه‌به‌سر)
150. Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای (راه‌راه)
151. Middle Spotted Woodpecker Dendrocopos mediusدارکوب سرسرخ
152. Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacusدارکوب باغی
153. Lesser Kestrel Falco naumanniدلیجۀ کوچک
154. Common Kestrel Falco tinnunculusدلیجۀ معمولی
155. Sooty Falcon Falco concolor شاهین دودی
156. Merlin Falco columbariusترم‌تای (شاهین کوچک)
157. Eurasian Hobby Falco subbuteoلیل (شاهین زیبا)
158. Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
159. Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین(بَحری)

!!! Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین بحری  

• Arabian (Barbary) Falcon Falco (peregrinus) pelegrinoides شاهین عربی

160. Red-backed Shrike Lanius collurioسنگ‌چشم پشت‌سرخ
161. Isabelline Shrike Lanius isabellinusسنگ‌چشم دم‌سرخ
162. Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroidesسنگ‌چشم تورانی
163. Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
164. Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ

• [Steppe] Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی

165. Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
166. Masked Shrike Lanius nubicusسنگ‌چشم پیشانی‌سفید
167. Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolusپری شاهرخ
168. Eurasian Jay Garrulus glandariusجی‌جاق
169. Eurasian Magpie Pica picaزاغی
170. Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
171. Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
172. Rook Corvus frugilegusکلاغ سیاه
173. Hooded Crow Corvus cornixکلاغ ابلق
174. Northern (Common) Raven Corvus coraxغراب سیاه (معمولی)
175. Sombre Tit Poecile lugubrisچرخ‌ریسک سرسیاه
176. Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
177. Eurasian Blue Tit Cyanistes caeruleusچرخ‌ریسک سرآبی
178. Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinusچرخ‌ریسک بلوطی سرخاکستری
179. Desert Lark Ammomanes desertiچکاوک بیابانی
180. Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
181. Eurasian Skylark Alauda arvensisچکاوک آسمانی بزرگ
182. Crested Lark Galerida cristataچکاوک کاکلی
183. Horned Lark Eremophila alpestrisچکاوک شاخدار
184. Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactylaچکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
185. Bimaculated Lark Melanocorypha bimaculataچکاوک طوقی
186. Calandra Lark Melanocorypha calandraچکاوک گندمزار (طرقه چکاوک)
187. Turkestan Short-toed Lark Alaudala heinei چکاوک پنجه‌کوتاه تورانی (کوچک)
188. White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
189. Sand Martin Riparia ripariaچلچله رودخانه‌ای
190. Barn Swallow Hirundo rusticaپرستوی خانگی
191. Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestrisچلچله کوهی
192. Common House Martin Delichon urbicumچلچله دمگاه‌سفید
193. Red-rumped Swallow Cecropis dauricaپرستوی دمگاه‌حنایی
194. Cetti's Warbler Cettia cettiسسک دم‌پهن
195. Scrub Warbler Scotocerca inquietaسسک جنبان
196. Long-tailed Tit Aegithalos caudatusچرخ‌ریسک دم‌دراز
197. Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
198. Common Chiffchaff Phylloscopus collybitaسسک چیف‌چاف معمولی
199. Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectusسسک برگی کوچک
200. Green Warbler Phylloscopus nitidusسسک سبز بیدی
201. Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
202. Sedge Warbler Acrocephalus schoenobaenus سسک جگنزار
203. Paddyfield Warbler Acrocephalus agricola سسک شالیزار
204. Blyth's Reed Warbler Acrocephalus dumetorum سسک نیزار خاوری
205. Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار اوراسیایی
206. Marsh Warbler Acrocephalus palustris سسک تالابی زیتونی
207. Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceusسسک نیزار بزرگ
208. Clamorous Reed Warbler Acrocephalus stentoreusسسک نیزار پرصدا
209. Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallidaسسک درختی زیتونی
210. Upcher's Warbler Hippolais languidaسسک درختی بزرگ
211. Savi’s Warbler Locustella luscinioidesسسک خوش صدا
212. Eurasian Blackcap Sylvia atricapillaسسک سرسیاه
213. Barred Warbler Sylvia nisoriaسسک سینه راه‌راه
214. Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
215. Hume's Whitethroat Sylvia althaeaسسک گلوسفید هیوم
216. Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostrisسسک چشم‌سفید شرقی
217. Common Whitethroat Sylvia communisسسک گلوسفید بزرگ
218. Asian Desert Warbler Sylvia nana سسک بیابانی آسیایی
219. Eurasian Wren Troglodytes troglodytesالیکایی
220. Eurasian Nuthatch Sitta europaeaکمرکُلی جنگلی (درختی)
221. Western Rock Nuthatch Sitta neumayerکمرکُلی کوچک
222. Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronotaکمرکُلی بزرگ
223. Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی (هندی)
224. Rosy Starling Pastor roseus سار صورتی
225. Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
226. Common Blackbird Turdus merulaتوکای سیاه
227. Black-throated Thrush Turdus atrogularisتوکای گلوسیاه
228. Song Thrush Turdus philomelosتوکای باغی
229. Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
230. Spotted Flycatcher Muscicapa striataمگس‌گیر خالدار
231. Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotesدم چتری
232. European Robin Erithacus rubeculaسینه‌سرخ اروپایی
233. Bluethroat Luscinia svecicaگلوآبی
234. Common Nightingale Luscinia megarhynchosبلبل هزاردستان
235. White-throated Robin Irania gutturalisسینه‌سرخ ایرانی
236. Semicollared Flycatcher Ficedula semitorquataمگس‌گیر نیم‌طوق
237. Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
238. Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
239. Common Redstart Phoenicurus phoenicurusدم‌سرخ معمولی
240. Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilisطرقه کوهی
241. Blue Rock Thrush Monticola solitariusطرقه کبود (بنفش)
242. Whinchat Saxicola rubetraچک بوته‌ای
243. European Stonechat Saxicola rubicolaچک اروپایی
244. Siberian Stonechat Saxicola maurusچک سیبری
245. Isabelline Wheatear Oenanthe isabellinaچکچک دشتی
246. Northern Wheatear Oenanthe oenantheچکچک کوهی
247. Persian (Red-tailed) Wheatear Oenanthe chrysopygiaچکچک ایرانی (دم‌سرخ)
248. Pied Wheatear Oenanthe pleschankaچکچک ابلق {معمولی}
249. Black-eared Wheatear Oenanthe hispanicaچکچک گوش‌سیاه
250. Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
251. Mourning Wheatear Oenanthe lugensچکچک ابلق جنوبی
252. Finsch's Wheatear Oenanthe finschiiچکچک پشت‌سفید
253. Hume's Wheatear Oenanthe albonigraچکچک سیاه شکم‌سفید
254. White-throated Dipper Cinclus cinclusزیرآبروک
255. House Sparrow Passer domesticusگنجشک خانگی
256. Spanish Sparrow Passer hispaniolensisگنجشک سینه‌سیاه
257. Eurasian Tree Sparrow Passer montanusگنجشک درختی
258. Pale Rockfinch Carpospiza brachydactylaگنجشک خاکی
259. Rock Sparrow Petronia petroniaگنجشک کوهی
260. Yellow-throated Sparrow Gymnoris xanthocollis گنجشک گلوزرد
261. White-winged Snowfinch Montifringilla nivalisگنجشک برفی
262. Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
263. Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
264. Western Yellow Wagtail Motacilla flavaدم‌جنبانک شکم‌زرد
265. Citrine Wagtail Motacilla citreolaدم‌جنبانک لیمویی
266. Grey Wagtail Motacilla cinereaدم‌جنبانک خاکستری
267. White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
268. Tawny Pipit Anthus campestrisپیپت خاکی  
269. Long-billed Pipit Anthus similisپیپت نوک‌دراز
270. Tree Pipit Anthus trivialisپیپت درختی
271. Red-throated Pipit Anthus cervinusپیپت گلوسرخ
272. Water Pipit Anthus spinolettaپیپت تالابی
273. Common Chaffinch Fringilla coelebsسهره جنگلی
274. Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
275. Hawfinch Coccothraustes coccothraustesسهره نوک‌بزرگ
276. Eurasian Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguineusسهره بال‌سرخ
277. Trumpeter Finch Bucanetes githagineusسهره صورتی
278. Common Rosefinch Carpodacus erythrinusسهره گلی
279. European Greenfinch Chloris chlorisسهره سبز
280. Desert Finch Rhodospiza obsoletaسهره خاکی
281. Twite Linaria flavirostris سهره کوهی
282. Common Linnet Linaria cannabinaسهره سینه‌سرخ
283. European Goldfinch Carduelis carduelisسهره طلایی
284. Red-fronted SerinSerinus pusillusسهره پیشانی‌سرخ
285. European SerinSerinus serinusسهره دمگاه‌زرد
286. Eurasian Siskin Spinus spinus سهره زرد سرسیاه
287. Corn Bunting Emberiza calandraزردپره مزرعه
288. Yellowhammer Emberiza citrinellaزردپره لیمویی
289. Rock Bunting Emberiza ciaزردپره کوهی
290. Grey-necked Bunting Emberiza buchananiزردپره سرخاکستری
291. Ortolan Bunting Emberiza hortulanaزردپره سرزیتونی
292. Black-headed Bunting Emberiza melanocephalaزردپره سرسیاه
293. Common Reed Bunting Emberiza schoeniclusزردپره نیزار (تالابی)

-----

منابع

کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.

*****