فهرست پرندگان آزاد استان چهارمحال و بختیاری
Checklist of the wild birds of Chahar-Mahal & Bakhtiari province
گردآوری: شادروان هوشنگ پورزال، روح‌الله عسگری، محمد توحیدی‌فر و کرامت حافظی
By: the late Hooshang Poorzal, Ruhollah Asgari, Mohammad Tohidifar & Keramat Hafezi
تازه‌ترین به‌روزرسانی: 29 مهر 1403
Last updated: 20 October 2024
برپایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 131 گونه ثبت شد. سپس یافته های میدانی پروژه زاگرس و بازدیدهای میدانی (اطلاعات چاپ‌نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 304 گونه از پرندگان استان چهارمحال و بختیاری آمده است.
List of 304 bird species of Chahar-Mahal & Bakhtiari province.
- Greylag Goose Anser anserغاز خاکستری
- Greater White-fronted Goose Anser albifronsغاز پیشانی‌سفید بزرگ
- Lesser White-fronted Goose Anser erythropusغاز پیشانی‌سفید کوچک
- Mute Swan Cygnus olorقوی گنگ
- Tundra Swan Cygnus columbianusقوی کوچک
- Common ShelduckTadorna tadornaتنجه
- Ruddy Shelduck Tadorna ferrugineaآنقوت
- Gadwall Anas streperaاردک ارده‌ای
- Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
- Mallard Anas platyrhynchosاردک (مرغابی) سرسبز
- Northern Shoveler Anas clypeataاردک نوک‌پهن
- Northern Pintail Anas acutaفیلوش
- Garganey Anas querquedulaخوتکای ابروسفید
- Eurasian Teal Anas creccaخوتکای جُرّه (اوراسیایی)
- Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری
- Red-crested Pochard Netta rufinaاردک تاجدار
- Common Pochard Aythya ferinaاردک سرحنایی
- Ferruginous Duck Aythya nyrocaاردک بلوطی
- Tufted Duck Aythya fuligulaاردک سیاه‌کاکل
- Common Goldeneye Bucephala clangulaاردک چشم‌طلایی
- Red-breasted Merganser Mergus serrator مرگوس (اردک ماهی‌خوار) کاکلی
- White-headed Duck Oxyura leucocephalaاردک سرسفید
- Caspian SnowcockTetraogallus caspiusکبک دری
- Chukar Partridge Alectoris chukarکبک کوهپایه
- See-see Partridge Ammoperdix griseogularisتیهو
- Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
- European Nightjar Caprimulgus europaeusشبگرد اروپایی (معمولی)
- Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
- Common Swift Apus apusبادخورک معمولی
- Little Swift Apus affinisبادخورک کوچک
- Macqueen's Bustard Chlamydotis macqueenii هوبرۀ آسیایی
- Little Bustard Tetrax tetrax زنگوله‌بال
- Great Spotted Cuckoo Clamator glandariusکوکوی خالدار
- Common Cuckoo Cuculus canorusکوکوی معمولی
- Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalisباقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
- Rock Dove Columba liviaکبوتر چاهی
- Common Wood Pigeon Columba palumbusکبوتر جنگلی
- European Turtle Dove Streptopelia turturقمری اروپایی (معمولی)
- Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
- Laughing Dove Spilopelia senegalensisقمری خانگی
- Water Rail Rallus aquaticusیلوه آبی
- Little Rail Porzana parvaیلوه کوچک
- Baillon's Crake Porzana pusilla یلوه نوک‌سبز
- Spotted Crake Porzana porzanaیلوه خالدار
- Common Moorhen Gallinula chloropusچنگر نوک‌سرخ
- Eurasian Coot Fulica atraچنگر نوک‌سفید (معمولی)
- Grey-headed Swamphen Porphyrio poliocephalusطاووسک سرخاکستری
- Demoiselle Crane Grus virgoدرنای طناز
- Common Crane Grus grusدرنای خاکستری
- Little Grebe Tachybaptus ruficollisکشیم کوچک
- Great Crested Grebe Podiceps cristatusکشیم کاکلی بزرگ
- Black-necked Grebe Podiceps nigricollisکشیم گردن‌سیاه
- Greater Flamingo Phoenicopterus roseusفلامینگوی بزرگ
- Black-winged Stilt Himantopus himantopusچوب‌پا
- Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
- Northern Lapwing Vanellus vanellusخروس‌کُلی شمالی (معمولی)
- Spur-winged Lapwing Vanellus spinosusخروس‌کُلی سینه‌سیاه
- Red-wattled Lapwing Vanellus indicus دیدومک
- Sociable Lapwing Vanellus gregariusخروس‌کُلی اجتماعی (ابروسفید)
- White-tailed Lapwing Vanellus leucurusخروس‌کُلی دم‌سفید
- European Golden Plover Pluvialis apricariaسلیم طلایی اروپایی
- Grey Plover Pluvialis squatarolaسلیم خاکستری
- Common Ringed Plover Charadrius hiaticulaسلیم طوقی بزرگ
- Little Ringed Plover Charadrius dubiusسلیم طوقی کوچک
- Kentish Plover Charadrius alexandrinusسلیم پاسیاه (کوچک)
- Greater Sand Plover Charadrius leschenaultiiسلیم شنی بزرگ
- Eurasian Woodcock Scolopax rusticolaابیا
- Great Snipe Gallinago media پاشلک بزرگ
- Common Snipe Gallinago gallinagoپاشلک معمولی
- Bar-tailed Godwit Limosa lapponicaگیلانشاه حنایی
- Black-tailed Godwit Limosa limosaگیلانشاه دم‌سیاه
- Whimbrel Numenius phaeopusگیلانشاه ابروسفید
- Eurasian Curlew Numenius arquataگیلانشاه بزرگ
- Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک پاسرخ خالدار
- Common Redshank Tringa totanusآبچلیک پاسرخ معمولی
- Marsh Sandpiper Tringa stagnatilisآبچلیک تالابی
- Common Greenshank Tringa nebulariaآبچلیک پاسبز
- Green Sandpiper Tringa ochropusآبچلیک سبز (تک‌زی)
- Wood Sandpiper Tringa glareolaآبچلیک خالدار پاسبز
- Terek Sandpiper Xenus cinereus آبچلیک نوک سربالا
- Common Sandpiper Actitis hypoleucosآبچلیک آوازخوان
- Ruddy Turnstone Arenaria interpres سنگ گردان
- Little Stint Calidris minutaتلیله کوچک
- Temminck’s Stint Calidris temmincki تلیله دم سفید
- Curlew Sandpiper Calidris ferrugineaتلیله بلوطی
- Dunlin Calidris alpinaتلیله شکم‌سیاه
- Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellusتلیله نوک‌پهن
- Ruff Calidris pugnaxتلیلۀ شکیل
- Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
- Collared Pratincole Glareola pratincolaگلاریول بال‌سرخ
- Black-winged Pratincole Glareola nordmanniگلاریول بال‌سیاه
- Slender-billed Gull Chroicocephalus geneiکاکایی صورتی
- Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundusکاکایی سرسیاه کوچک
- Pallas's Gull Ichthyaetus ichthyaetusکاکایی سرسیاه بزرگ
- Caspian Gull Larusca chinnansکاکایی خزری (کاسپی)
- Armenian Gull Larus armenicusکاکایی ارمنی
- Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت‌سیاه کوچک
- Stepp Gull Larus fuscus barabensis کاکایی پشت‌سیاه آسیای میانه
- Gull-billed Tern Gelochelidon niloticaپرستودریایی نوک‌کاکایی
- Caspian Tern Hydroprogne caspiaپرستودریایی خزری (کاسپی)
- Little Tern Sternula albifronsپرستودریایی کوچک
- Common Tern Sterna hirundoپرستودریایی معمولی
- Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
- White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی (پرستوتالابی) بال‌سفید
- Parasitic Jaeger Stercorarius parasiticus کاکایی اقیانوسی (اسکوآی) قطبی
- Black Stork Ciconia nigraلک‌لک سیاه
- White Stork Ciconia ciconiaلک‌لک سفید
- Great Cormorant Phalacrocorax carboباکلان (قره‌قار) بزرگ
- Glossy Ibis Plegadis falcinellusاکراس سیاه
- Eurasian Spoonbill Platalea leucorodiaکفچه‌نوک
- Eurasian Bittern Botaurus stellarisبوتیمار بزرگ
- Little Bittern Ixobrychus minutusبوتیمار کوچک
- Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticoraxحواصیل (وِکای) شب
- Squacco Heron Ardeola ralloidesحواصیل (وِکای) زرد
- Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک غربی (معمولی)
- Grey Heron Ardea cinereaحواصیل (وِکای) خاکستری
- Purple Heron Ardea purpureaحواصیل ارغوانی
- Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
- Little Egret Egretta garzettaاگرت (قار) کوچک
- Dalmatian Pelican Pelecanus crispusپلیکان (لمبر) خاکستری
- Western Osprey Pandion haliaetusعقاب ماهی‌گیر
- Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
- Bearded Vulture Gypaetus barbatusهما
- Egyptian Vulture Neophron percnopterusکرکس کوچک (مصری)
- European Honey Buzzard Pernis apivorus سارگپۀ عسل‌خوار (سارگپۀ جنگلی) اروپایی
- Crested Honey Buzzard Pernis ptilorhynchus سارگپۀ عسل‌خوار (سارگپۀ جنگلی) تاجدار
- Griffon Vulture Gyps fulvusدال قهوه‌ای (معمولی)
- Cinereous Vulture Aegypius monachusدال سیاه
- Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicusعقاب مارخوار
- Greater Spotted Eagle Clanga clangaعقاب خالدار بزرگ (تالابی)
- Booted Eagle Hieraaetus pennatusعقاب پرپا
- Steppe Eagle Aquila nipalensisعقاب صحرایی (دشتی)
- Eastern Imperial Eagle Aquila heliacaعقاب شاهی
- Golden Eagle Aquila chrysaetosعقاب طلایی
- Bonelli’s Eagle Aquila fasciataعقاب دوبرادر
- Shikra Accipiter badiusپیغوی کوچک
- Levant Sparrowhawk Accipiter brevipesپیغوی بزرگ
- Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی (باشه)
- Northern Goshawk Accipiter gentilisطرلان (شهباز)
- Western Marsh Harrier Circus aeruginosusسنقر تالابی غربی
- Hen Harrier Circus cyaneusسنقر خاکستری
- Pallid Harrier Circus macrourusسنقر سفید
- Montagu's Harrier Circus pygargusسنقر گندمزار
- Black Kite Milvus migransکورکور سیاه
- White-tailed Eagle Haliaeetus albicillaعقاب دریایی دم‌سفید
- Long-legged Buzzard Buteo rufinusسارگپه پابلند
- Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی
- Steppe (Common) Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} دشتی
- Western Barn Owl Tyto alba جغد انبار
- Eurasian Scops Owl Otus scopsمرغ حق اوراسیایی
- Eurasian Eagle-Owl Bubo buboشاه‌بوف اوراسیایی
- Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
- Little Owl Athene noctuaجغد کوچک
- Long-eared Owl Asio otusجغد گوش‌دراز
- Short-eared Owl Asio flammeusجغد تالابی
- European Roller Coracias garrulusسبزقبای اروپایی (معمولی)
- Common Kingfisher Alcedo atthisماهی‌خورک معمولی (کوچک)
- Pied Kingfisher Ceryle rudisماهی‌خورک ابلق
- Persian (Blue-cheeked) Bee-eater Merops persicus زنبورخوار ایرانی (گلوخرمایی)
- European Bee-eater Merops apiasterزنبورخوار اروپایی (معمولی)
- Eurasian Hoopoe Upupa epopsهدهد (پوپَک)
- Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای (راه‌راه)
- Middle Spotted Woodpecker Dendrocopos mediusدارکوب خالدار میانی (سرسرخ)
- Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacusدارکوب باغی
- European Green Woodpecker Picus viridisدارکوب سبز اروپایی
- Lesser Kestrel Falco naumanniدلیجۀ کوچک
- Common Kestrel Falco tinnunculusدلیجۀ معمولی
- Sooty Falcon Falco concolor شاهین دودی
- Merlin Falco columbariusترم‌تای (شاهین کوچک)
- Eurasian Hobby Falco subbuteoلیل (شاهین زیبا)
- Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
- Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین (بَحری)
!!! Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین بحری
- Arabian (Barbary) Falcon Falco (peregrinus) pelegrinoides شاهین عربی
- Red-backed Shrike Lanius collurioسنگ‌چشم پشت‌سرخ
- Isabelline Shrike Lanius isabellinusسنگ‌چشم دم‌سرخ
- Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroidesسنگ‌چشم تورانی
- Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
- Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ
- [Steppe] Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی
- Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
- Masked Shrike Lanius nubicusسنگ‌چشم پیشانی‌سفید
- Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolusپری‌شاهرخ اوراسیایی
- Eurasian Jay Garrulus glandariusجی‌جاق
- Eurasian Magpie Pica picaزاغی
- Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
- Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
- Rook Corvus frugilegusکلاغ سیاه
- Hooded Crow Corvus cornixکلاغ ابلق
- Northern (Common) Raven Corvus coraxغراب سیاه (معمولی)
- Sombre Tit Poecile lugubrisچرخ‌ریسک سرسیاه
- Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
- Eurasian Blue Tit Cyanistes caeruleusچرخ‌ریسک سرآبی
- Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinusچرخ‌ریسک بلوطی سرخاکستری
- Desert Lark Ammomanes desertiچکاوک بیابانی
- Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
- Eurasian Skylark Alauda arvensisچکاوک آسمانی بزرگ
- Crested Lark Galerida cristataچکاوک کاکلی
- Horned Lark Eremophila alpestrisچکاوک شاخدار
- Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactylaچکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
- Bimaculated Lark Melanocorypha bimaculataچکاوک طوقی
- Calandra Lark Melanocorypha calandraچکاوک گندمزار (طرقه چکاوک)
- Turkestan Short-toed Lark Alaudala heinei چکاوک پنجه‌کوتاه تورانی (کوچک)
- White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
- Sand Martin Riparia ripariaچلچله رودخانه‌ای
- Barn Swallow Hirundo rusticaپرستوی خانگی
- Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestrisچلچله کوهی
- Common House Martin Delichon urbicumچلچله دمگاه‌سفید
- Red-rumped Swallow Cecropis dauricaپرستوی دمگاه‌حنایی
- Cetti's Warbler Cettia cettiسسک دم‌پهن
- Scrub Warbler Scotocerca inquietaسسک جنبان
- Long-tailed Tit Aegithalos caudatusچرخ‌ریسک دم‌دراز
- Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
- Common Chiffchaff Phylloscopus collybitaسسک چیف‌چاف معمولی
- Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectusسسک برگی کوچک
- Green Warbler Phylloscopus nitidusسسک سبز بیدی
- Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
- Sedge Warbler Acrocephalus schoenobaenus سسک جگنزار
- Paddyfield Warbler Acrocephalus agricola سسک شالیزار
- Blyth's Reed Warbler Acrocephalus dumetorum سسک نیزار خاوری
- Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار اوراسیایی
- Marsh Warbler Acrocephalus palustris سسک تالابی زیتونی
- Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceusسسک نیزار بزرگ
- Clamorous Reed Warbler Acrocephalus stentoreusسسک نیزار پرصدا
- Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallidaسسک درختی زیتونی
- Upcher's Warbler Hippolais languidaسسک درختی بزرگ
- Savi’s Warbler Locustella luscinioidesسسک خوش‌صدا
- Eurasian Blackcap Sylvia atricapillaسسک سرسیاه
- Barred Warbler Sylvia nisoriaسسک سینه‌نواری (سینه‌راه‌راه)
- Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
- Hume's Whitethroat Sylvia althaeaسسک گلوسفید هیوم
- Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostrisسسک چشم‌سفید شرقی
- Common Whitethroat Sylvia communisسسک گلوسفید بزرگ
- Asian Desert Warbler Sylvia nana سسک بیابانی آسیایی
- Eurasian Wren Troglodytes troglodytesالیکایی
- Eurasian Nuthatch Sitta europaeaکمرکُلی جنگلی (درختی)
- Western Rock Nuthatch Sitta neumayerکمرکُلی کوچک
- Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronotaکمرکُلی بزرگ
- Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی (هندی)
- Rosy Starling Pastor roseus سار صورتی
- Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
- Common Blackbird Turdus merulaتوکای سیاه
- Black-throated Thrush Turdus atrogularisتوکای گلوسیاه
- Song Thrush Turdus philomelosتوکای باغی
- Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
- Spotted Flycatcher Muscicapa striataمگس‌گیر خالدار
- Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotesدم چتری
- European Robin Erithacus rubeculaسینه‌سرخ اروپایی
- Bluethroat Luscinia svecicaگلوآبی
- Common Nightingale Luscinia megarhynchosبلبل هزاردستان
- White-throated Robin Irania gutturalisسینه‌سرخ ایرانی
- Semicollared Flycatcher Ficedula semitorquataمگس‌گیر نیم‌طوق
- Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
- Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
- Common Redstart Phoenicurus phoenicurusدم‌سرخ معمولی
- Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilisطرقه کوهی
- Blue Rock Thrush Monticola solitariusطرقه کبود (بنفش)
- Whinchat Saxicola rubetraچک بوته‌ای
- European Stonechat Saxicola rubicolaچک اروپایی
- Siberian Stonechat Saxicola maurusچک سیبری
- Isabelline Wheatear Oenanthe isabellinaچکچک دشتی
- Northern Wheatear Oenanthe oenantheچکچک کوهی
- Persian (Red-tailed) Wheatear Oenanthe chrysopygiaچکچک ایرانی (دم‌سرخ)
- Pied Wheatear Oenanthe pleschankaچکچک ابلق {معمولی}
- Eastern Black-eared Wheatear Oenanthe melanoleuca چکچک گوش‌سیاه شرقی
- Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
- Mourning Wheatear Oenanthe lugensچکچک ابلق جنوبی
- Finsch's Wheatear Oenanthe finschiiچکچک پشت‌سفید
- Hume's Wheatear Oenanthe albonigraچکچک سیاه شکم‌سفید
- White-throated Dipper Cinclus cinclusزیرآبروک
- House Sparrow Passer domesticusگنجشک خانگی
- Spanish Sparrow Passer hispaniolensisگنجشک سینه‌سیاه
- Eurasian Tree Sparrow Passer montanusگنجشک درختی
- Pale Rockfinch Carpospiza brachydactylaگنجشک خاکی
- Rock Sparrow Petronia petroniaگنجشک کوهی
- Yellow-throated Sparrow Gymnoris xanthocollis گنجشک گلوزرد
- White-winged Snowfinch Montifringilla nivalisگنجشک برفی
- Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
- Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
- Western Yellow Wagtail Motacilla flavaدم‌جنبانک شکم‌زرد
- Citrine Wagtail Motacilla citreolaدم‌جنبانک لیمویی
- Grey Wagtail Motacilla cinereaدم‌جنبانک خاکستری
- White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
- Tawny Pipit Anthus campestrisپیپت خاکی
- Long-billed Pipit Anthus similisپیپت نوک‌دراز
- Tree Pipit Anthus trivialisپیپت درختی
- Red-throated Pipit Anthus cervinusپیپت گلوسرخ
- Water Pipit Anthus spinolettaپیپت تالابی
- Common Chaffinch Fringilla coelebsسهره جنگلی
- Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
- Hawfinch Coccothraustes coccothraustesسهره نوک‌بزرگ
- Eurasian Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguineusسهره بال‌سرخ
- Trumpeter Finch Bucanetes githagineusسهره صورتی
- Common Rosefinch Carpodacus erythrinusسهره گلی
- European Greenfinch Chloris chlorisسهره سبز
- Desert Finch Rhodospiza obsoletaسهره خاکی
- Twite Linaria flavirostris سهره کوهی
- Common Linnet Linaria cannabinaسهره سینه‌سرخ
- European Goldfinch Carduelis carduelisسهره طلایی
- Red-fronted SerinSerinus pusillusسهره پیشانی‌سرخ
- European SerinSerinus serinusسهره دمگاه‌زرد
- Eurasian Siskin Spinus spinus سهره زرد اوراسیایی
- Corn Bunting Emberiza calandraزردپره مزرعه
- Yellowhammer Emberiza citrinellaزردپره لیمویی
- Rock Bunting Emberiza ciaزردپره کوهی
- Grey-necked Bunting Emberiza buchananiزردپره سرخاکستری
- Ortolan Bunting Emberiza hortulanaزردپره سرزیتونی
- Black-headed Bunting Emberiza melanocephalaزردپره سرسیاه
- Common Reed Bunting Emberiza schoeniclusزردپره نیزار (تالابی)
-----
منابع
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
*****