کمیته ثبت پرندگان ایران Iran Bird Records Committee

فهرست پرندگان آزاد استان چهارمحال و بختیاری

Checklist of the wild birds of Chahar-Mahal & Bakhtiari province

گردآوری: شادروان هوشنگ پورزال، روح الله عسگری، محمد توحیدی‌فر و کرامت حافظی

By: the late Hooshang Poorzal, Ruhollah Asgari, Mohammad Tohidifar & Keramat Hafezi

تازه‌ترین به‌روزرسانی: 29 فروردین 1401

Last updated: 18 April 2022

برپایۀ کتاب اطلس پرندگان ایران (کابلی و همکاران 1395)، نخست 131 گونه ثبت شد. سپس یافته های میدانی پروژه زاگرس و بازدیدهای میدانی (اطلاعات چاپ نشده) افزوده شد. در فهرست کنونی، نام 296 گونه از پرندگان استان چهارمحال و بختیاری آمده است.

List of 296 bird species of Chahar-Mahal & Bakhtiari province.

1. Greylag Goose Anser anserغاز خاکستری
2. Greater White-fronted Goose Anser albifronsغاز پیشانی‌سفید بزرگ
3. Lesser White-fronted Goose Anser erythropusغاز پیشانی‌سفید کوچک
4. Mute Swan Cygnus olorقوی گنگ
5. Tundra Swan Cygnus columbianusقوی کوچک
6. Common ShelduckTadorna tadornaتنجه
7. Ruddy Shelduck Tadorna ferrugineaآنقوت
8. Gadwall Anas streperaاردک ارده‌ای
9. Eurasian Wigeon Anas penelope گیلار
10. Mallard Anas platyrhynchosاردک (مرغابی) سرسبز
11. Northern Shoveler Anas clypeataاردک نوک‌پهن
12. Northern Pintail Anas acutaفیلوش
13. Garganey Anas querquedulaخوتکای ابروسفید
14. Eurasian Teal Anas creccaخوتکای جُرّه (معمولی)
15. Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری
16. Red-crested Pochard Netta rufinaاردک تاجدار
17. Common Pochard Aythya ferinaاردک سرحنایی
18. Ferruginous Duck Aythya nyrocaاردک بلوطی
19. Tufted Duck Aythya fuligulaاردک سیاه‌کاکل
20. Common Goldeneye Bucephala clangulaاردک چشم‌طلایی
21. Red-breasted Merganser Mergus serrator مرگوس (اردک ماهی‌خوار) کاکلی
22. White-headed Duck Oxyura leucocephalaاردک سرسفید
23. Caspian SnowcockTetraogallus caspiusکبک دری
24. Chukar Partridge Alectoris chukarکبک کوهپایه
25. See-see Partridge Ammoperdix griseogularisتیهو
26. Common Quail Coturnix coturnix بلدرچین
27. European Nightjar Caprimulgus europaeusشبگرد معمولی
28. Alpine Swift Tachymarptis melba بادخورک کوهی (شکم‌سفید)
29. Common Swift Apus apusبادخورک معمولی
30. Little Swift Apus affinisبادخورک کوچک
31. Macqueen's Bustard Chlamydotis macqueenii هوبره
32. Little Bustard Tetrax tetrax زنگوله‌بال
33. Great Spotted Cuckoo Clamator glandariusکوکوی خالدار
34. Common Cuckoo Cuculus canorusکوکوی معمولی
35. Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalisباقرقره (کوکر) شکم‌سیاه
36. Rock Dove Columba liviaکبوتر چاهی
37. Common Wood Pigeon Columba palumbusکبوتر جنگلی
38. European Turtle Dove Streptopelia turturقمری معمولی
39. Eurasian Collared Dove Streptopelia decaocto یاکریم اوراسیایی
40. Laughing Dove Spilopelia senegalensisقمری خانگی
41. Water Rail Rallus aquaticusیلوه آبی
42. Little Rail Porzana parvaیلوه کوچک
43. Baillon's Crake Porzana pusilla یلوه نوک‌سبز
44. Spotted Crake Porzana porzanaیلوه خالدار
45. Common Moorhen Gallinula chloropusچنگر نوک‌سرخ
46. Eurasian Coot Fulica atraچنگر نوک‌سفید (معمولی)
47. Demoiselle Crane Grus virgoدرنای طناز
48. Common Crane Grus grusدرنای خاکستری
49. Little Grebe Tachybaptus ruficollisکشیم کوچک
50. Great Crested Grebe Podiceps cristatusکشیم بزرگ
51. Black-necked Grebe Podiceps nigricollisکشیم گردن‌سیاه
52. Greater Flamingo Phoenicopterus roseusفلامینگوی بزرگ
53. Black-winged Stilt Himantopus himantopusچوب‌پا
54. Pied Avocet Recurvirostra avosetta نوک‌خنجری (آووست)
55. Northern Lapwing Vanellus vanellusخروس کُلی شمالی (معمولی)
56. Spur-winged Lapwing Vanellus spinosusخروس کُلی سینه‌سیاه
57. Red-wattled Lapwing Vanellus indicus دیدومک
58. Sociable Lapwing Vanellus gregariusخروس کُلی اجتماعی (ابروسفید)
59. White-tailed Lapwing Vanellus leucurusخروس کُلی دم‌سفید
60. Common Ringed Plover Charadrius hiaticulaسلیم طوقی بزرگ
61. Little Ringed Plover Charadrius dubiusسلیم طوقی کوچک
62. Kentish Plover Charadrius alexandrinusسلیم پاسیاه کوچک
63. Greater Sand Plover Charadrius leschenaultiiسلیم شنی بزرگ
64. Eurasian Woodcock Scolopax rusticolaابیا
65. Great Snipe Gallinago media پاشلک بزرگ
66. Common Snipe Gallinago gallinagoپاشلک معمولی
67. Bar-tailed Godwit Limosa lapponicaگیلانشاه حنایی
68. Black-tailed Godwit Limosa limosaگیلانشاه دم‌سیاه
69. Eurasian Curlew Numenius arquataگیلانشاه بزرگ
70. Spotted Redshank Tringa erythropus آبچلیک پاسرخ خالدار
71. Common Redshank Tringa totanusآبچلیک پاسرخ معمولی
72. Marsh Sandpiper Tringa stagnatilisآبچلیک تالابی
73. Common Greenshank Tringa nebulariaآبچلیک پاسبز
74. Green Sandpiper Tringa ochropusآبچلیک تک‌زی (سبز)
75. Wood Sandpiper Tringa glareolaآبچلیک خالدار پاسبز
76. Terek Sandpiper Xenus cinereus آبچلیک نوک سربالا
77. Common Sandpiper Actitis hypoleucosآبچلیک آوازخوان
78. Ruddy Turnstone Arenaria interpres سنگ گردان
79. Little Stint Calidris minutaتلیله کوچک
80. Temminck’s Stint Calidris temmincki تلیله دم سفید
81. Curlew Sandpiper Calidris ferrugineaتلیله بلوطی
82. Dunlin Calidris alpinaتلیله شکم‌سیاه
83. Broad-billed Sandpiper Limicola falcinellusتلیله نوک پهن
84. Ruff Calidris pugnaxتلیلۀ شکیل
85. Red-necked Phalarope Phalaropus lobatus شناگر (فالاروپ) گردن‌سرخ
86. Collared Pratincole Glareola pratincolaگلاریول بال‌سرخ
87. Slender-billed Gull Chroicocephalus geneiکاکایی صورتی
88. Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundusکاکایی سرسیاه کوچک
89. Pallas's Gull Ichthyaetus ichthyaetusکاکایی سرسیاه بزرگ
90. Caspian Gull Larusca chinnansکاکایی خزری (کاسپی)
91. Armenian Gull Larus armenicusکاکایی ارمنی
92. Lesser Black-backed Gull Larus fuscus کاکایی پشت سیاه کوچک

• Stepp Gull Larus fuscus barabensis کاکایی پشت سیاه آسیای میانه

93. Gull-billed Tern Gelochelidon niloticaپرستودریایی نوک‌کاکایی
94. Little Tern Sternula albifronsپرستودریایی کوچک
95. Common Tern Sterna hirundoپرستودریایی معمولی
96. Whiskered Tern Chlidonias hybrida پرستودریایی (پرستوتالابی) تیره
97. White-winged Tern Chlidonias leucopterus پرستودریایی (پرستوتالابی) بال‌سفید
98. Parasitic Jaeger Stercorarius parasiticus کاکایی اقیانوسی (اسکوآی) قطبی
99. Black Stork Ciconia nigraلک‌لک سیاه
100. White Stork Ciconia ciconiaلک‌لک سفید
101. Great Cormorant Phalacrocorax carboباکلان (قره‌قار) بزرگ
102. Glossy Ibis Plegadis falcinellusاکراس سیاه
103. Eurasian Spoonbill Platalea leucorodiaکفچه‌نوک
104. Eurasian Bittern Botaurus stellarisبوتیمار بزرگ
105. Little Bittern Ixobrychus minutusبوتیمار کوچک
106. Black-crowned Night Heron Nycticorax nycticoraxحواصیل (وِکای) شب
107. Squacco Heron Ardeola ralloidesحواصیل (وِکای) زرد
108. Western Cattle Egret Bubulcus ibis گاوچرانک معمولی
109. Grey Heron Ardea cinereaحواصیل (وِکای) خاکستری
110. Purple Heron Ardea purpureaحواصیل ارغوانی
111. Great Egret Ardea alba اگرت (قار) بزرگ
112. Little Egret Egretta garzettaاگرت (قار) کوچک
113. Dalmatian Pelican Pelecanus crispusپلیکان خاکستری
114. Western Osprey Pandion haliaetusعقاب ماهی‌گیر
115. Black-winged Kite Elanus caeruleus کورکور بال‌سیاه
116. Bearded Vulture Gypaetus barbatusهما
117. Egyptian Vulture Neophron percnopterusکرکس کوچک (مصری)
118. European Honey Buzzard Pernis apivorusسارگپه جنگلی (سارگپۀ عسل‌خوار) اروپایی
119. Griffon Vulture Gyps fulvusدال قهوه‌ای (معمولی)
120. Cinereous Vulture Aegypius monachusدال سیاه
121. Short-toed Snake Eagle Circaetus gallicusعقاب مارخوار
122. Greater Spotted Eagle Clanga clangaعقاب خالدار بزرگ (تالابی)
123. Booted Eagle Hieraaetus pennatusعقاب پرپا
124. Steppe Eagle Aquila nipalensisعقاب صحرایی
125. Eastern Imperial Eagle Aquila heliacaعقاب شاهی
126. Golden Eagle Aquila chrysaetosعقاب طلایی
127. Shikra Accipiter badiusپیغوی کوچک
128. Levant Sparrowhawk Accipiter brevipesپیغوی بزرگ
129. Eurasian Sparrowhawk Accipiter nisus قرقی
130. Northern Goshawk Accipiter gentilisطرلان  (شهباز)
131. Western Marsh Harrier Circus aeruginosusسنقر تالابی معمولی
132. Hen Harrier Circus cyaneusسنقر خاکستری
133. Pallid Harrier Circus macrourusسنقر سفید
134. Montagu's Harrier Circus pygargusسنقر گندمزار
135. Black Kite Milvus migransکورکور سیاه
136. White-tailed Eagle Haliaeetus albicillaعقاب دریایی دم‌سفید
137. Long-legged Buzzard Buteo rufinusسارگپه پابلند
138. Common Buzzard Buteo buteo سارگپه معمولی

• Steppe (Common) Buzzard Buteo buteo vulpinus سارگپه {معمولی} دشتی

139. Western Barn Owl Tyto alba جغد انبار
140. Eurasian Scops Owl Otus scopsمرغ حق اوراسیایی
141. Eurasian Eagle-Owl Bubo buboشاه‌بوف اوراسیایی
142. Tawny Owl Strix aluco جغد جنگلی
143. Little Owl Athene noctuaجغد کوچک
144. Long-eared Owl Asio otusجغد گوش‌دراز
145. Short-eared Owl Asio flammeusجغد تالابی
146. European Roller Coracias garrulusسبزقبای معمولی
147. Common Kingfisher Alcedo atthisماهی‌خورک کوچک
148. Pied Kingfisher Ceryle rudisماهی‌خورک ابلق
149. Persian (Blue-cheeked) Bee-eater Merops persicus زنبورخوار ایرانی (گلوخرمایی)
150. European Bee-eater Merops apiasterزنبورخوار معمولی
151. Eurasian Hoopoe Upupa epopsهدهد (شانه‌به‌سر)
152. Eurasian Wryneck Jynx torquilla دارکوب قهوه‌ای (راه‌راه)
153. Middle Spotted Woodpecker Dendrocopos mediusدارکوب سرسرخ
154. Syrian Woodpecker Dendrocopos syriacusدارکوب باغی
155. European Green Woodpecker Picus viridisدارکوب سبز اروپایی
156. Lesser Kestrel Falco naumanniدلیجۀ کوچک
157. Common Kestrel Falco tinnunculusدلیجۀ معمولی
158. Sooty Falcon Falco concolor شاهین دودی
159. Merlin Falco columbariusترم‌تای (شاهین کوچک)
160. Eurasian Hobby Falco subbuteoلیل (شاهین زیبا)
161. Saker Falcon Falco cherrug بالابان (چَرغ)
162. Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین (بَحری)

!!! Peregrine Falcon Falco peregrinusشاهین بحری  

• Arabian (Barbary) Falcon Falco (peregrinus) pelegrinoides شاهین عربی

163. Red-backed Shrike Lanius collurioسنگ‌چشم پشت‌سرخ
164. Isabelline Shrike Lanius isabellinusسنگ‌چشم دم‌سرخ
165. Turkestan (Red-tailed) Shrike Lanius phoenicuroidesسنگ‌چشم تورانی
166. Lesser Grey Shrike Lanius minor سنگ‌چشم خاکستری کوچک
167. Great Grey Shrike Lanius excubitor سنگ‌چشم خاکستری بزرگ

• [Steppe] Grey Shrike Lanius excubitor pallidirostris سنگ‌چشم خاکستری دشتی

168. Woodchat Shrike Lanius senator سنگ‌چشم سرحنایی
169. Masked Shrike Lanius nubicusسنگ‌چشم پیشانی‌سفید
170. Eurasian Golden Oriole Oriolus oriolusپری‌شاهرخ اوراسیایی
171. Eurasian Jay Garrulus glandariusجی‌جاق
172. Eurasian Magpie Pica picaزاغی
173. Red-billed Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax زاغ کوهی نوک‌سرخ
174. Alpine Chough Pyrrhocorax graculus زاغ کوهی نوک‌زرد
175. Rook Corvus frugilegusکلاغ سیاه
176. Hooded Crow Corvus cornixکلاغ ابلق
177. Northern (Common) Raven Corvus coraxغراب سیاه (معمولی)
178. Sombre Tit Poecile lugubrisچرخ‌ریسک سرسیاه
179. Great Tit Parus major چرخ‌ریسک بزرگ
180. Eurasian Blue Tit Cyanistes caeruleusچرخ‌ریسک سرآبی
181. Eurasian Penduline Tit Remiz pendulinusچرخ‌ریسک بلوطی سرخاکستری
182. Desert Lark Ammomanes desertiچکاوک بیابانی
183. Woodlark Lullula arborea چکاوک درختی
184. Eurasian Skylark Alauda arvensisچکاوک آسمانی بزرگ
185. Crested Lark Galerida cristataچکاوک کاکلی
186. Horned Lark Eremophila alpestrisچکاوک شاخدار
187. Greater Short-toed Lark Calandrella brachydactylaچکاوک پنجه‌کوتاه بزرگ
188. Bimaculated Lark Melanocorypha bimaculataچکاوک طوقی
189. Calandra Lark Melanocorypha calandraچکاوک گندمزار (طرقه چکاوک)
190. Turkestan Short-toed Lark Alaudala heinei چکاوک پنجه‌کوتاه تورانی (کوچک)
191. White-eared Bulbul Pycnonotus leucotis بلبل خرما
192. Sand Martin Riparia ripariaچلچله رودخانه‌ای
193. Barn Swallow Hirundo rusticaپرستوی خانگی
194. Eurasian Crag Martin Ptyonoprogne rupestrisچلچله کوهی
195. Common House Martin Delichon urbicumچلچله دمگاه‌سفید
196. Red-rumped Swallow Cecropis dauricaپرستوی دمگاه‌حنایی
197. Cetti's Warbler Cettia cettiسسک دم‌پهن
198. Scrub Warbler Scotocerca inquietaسسک جنبان
199. Long-tailed Tit Aegithalos caudatusچرخ‌ریسک دم‌دراز
200. Willow Warbler Phylloscopus trochilus سسک بیدی
201. Common Chiffchaff Phylloscopus collybitaسسک چیف‌چاف معمولی
202. Plain Leaf Warbler Phylloscopus neglectusسسک برگی کوچک
203. Green Warbler Phylloscopus nitidusسسک سبز بیدی
204. Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon سسک ابروسفید
205. Sedge Warbler Acrocephalus schoenobaenus سسک جگنزار
206. Paddyfield Warbler Acrocephalus agricola سسک شالیزار
207. Blyth's Reed Warbler Acrocephalus dumetorum سسک تالابی خاوری
208. Eurasian Reed Warbler Acrocephalus scirpaceus سسک نیزار اوراسیایی
209. Marsh Warbler Acrocephalus palustris سسک تالابی زیتونی
210. Great Reed Warbler Acrocephalus arundinaceusسسک نیزار بزرگ
211. Clamorous Reed Warbler Acrocephalus stentoreusسسک نیزار پرصدا
212. Eastern Olivaceous Warbler Iduna pallidaسسک درختی زیتونی
213. Upcher's Warbler Hippolais languidaسسک درختی بزرگ
214. Savi’s Warbler Locustella luscinioidesسسک خوش صدا
215. Eurasian Blackcap Sylvia atricapillaسسک سرسیاه
216. Barred Warbler Sylvia nisoriaسسک سینه راه‌راه
217. Lesser Whitethroat Sylvia curruca سسک گلوسفید کوچک
218. Hume's Whitethroat Sylvia althaeaسسک گلوسفید هیوم
219. Eastern Orphean Warbler Sylvia crassirostrisسسک چشم‌سفید شرقی
220. Common Whitethroat Sylvia communisسسک گلوسفید بزرگ
221. Asian Desert Warbler Sylvia nana سسک بیابانی آسیایی
222. Eurasian Wren Troglodytes troglodytesالیکایی
223. Eurasian Nuthatch Sitta europaeaکمرکُلی جنگلی (درختی)
224. Western Rock Nuthatch Sitta neumayerکمرکُلی کوچک
225. Eastern Rock Nuthatch Sitta tephronotaکمرکُلی بزرگ
226. Common Myna Acridotheres tristis مینای معمولی (هندی)
227. Rosy Starling Pastor roseus سار صورتی
228. Common Starling Sturnus vulgaris سار سیاه
229. Common Blackbird Turdus merulaتوکای سیاه
230. Black-throated Thrush Turdus atrogularisتوکای گلوسیاه
231. Song Thrush Turdus philomelosتوکای باغی
232. Mistle Thrush Turdus viscivorus توکای بزرگ
233. Spotted Flycatcher Muscicapa striataمگس‌گیر خالدار
234. Rufous-tailed Scrub Robin Cercotrichas galactotesدم چتری
235. European Robin Erithacus rubeculaسینه‌سرخ اروپایی
236. Bluethroat Luscinia svecicaگلوآبی
237. Common Nightingale Luscinia megarhynchosبلبل هزاردستان
238. White-throated Robin Irania gutturalisسینه‌سرخ ایرانی
239. Semicollared Flycatcher Ficedula semitorquataمگس‌گیر نیم‌طوق
240. Eversmann's Redstart Phoenicurus erythronotus دم‌سرخ پشت‌بلوطی
241. Black Redstart Phoenicurus ochruros دم‌سرخ سیاه
242. Common Redstart Phoenicurus phoenicurusدم‌سرخ معمولی
243. Rufous-tailed Rock Thrush Monticola saxatilisطرقه کوهی
244. Blue Rock Thrush Monticola solitariusطرقه کبود (بنفش)
245. Whinchat Saxicola rubetraچک بوته‌ای
246. European Stonechat Saxicola rubicolaچک اروپایی
247. Siberian Stonechat Saxicola maurusچک سیبری
248. Isabelline Wheatear Oenanthe isabellinaچکچک دشتی
249. Northern Wheatear Oenanthe oenantheچکچک کوهی
250. Persian (Red-tailed) Wheatear Oenanthe chrysopygiaچکچک ایرانی (دم‌سرخ)
251. Pied Wheatear Oenanthe pleschankaچکچک ابلق {معمولی}
252. Eastern Black-eared Wheatear Oenanthe melanoleuca چکچک گوش‌سیاه  شرقی
253. Desert Wheatear Oenanthe deserti چکچک بیابانی
254. Mourning Wheatear Oenanthe lugensچکچک ابلق جنوبی
255. Finsch's Wheatear Oenanthe finschiiچکچک پشت‌سفید
256. Hume's Wheatear Oenanthe albonigraچکچک سیاه شکم‌سفید
257. White-throated Dipper Cinclus cinclusزیرآبروک
258. House Sparrow Passer domesticusگنجشک خانگی
259. Spanish Sparrow Passer hispaniolensisگنجشک سینه‌سیاه
260. Eurasian Tree Sparrow Passer montanusگنجشک درختی
261. Pale Rockfinch Carpospiza brachydactylaگنجشک خاکی
262. Rock Sparrow Petronia petroniaگنجشک کوهی
263. Yellow-throated Sparrow Gymnoris xanthocollis گنجشک گلوزرد
264. White-winged Snowfinch Montifringilla nivalisگنجشک برفی
265. Alpine Accentor Prunella collaris صعوه کوهی
266. Radde's Accentor Prunella ocularis صعوه ابروسفید
267. Western Yellow Wagtail Motacilla flavaدم‌جنبانک شکم‌زرد
268. Citrine Wagtail Motacilla citreolaدم‌جنبانک لیمویی
269. Grey Wagtail Motacilla cinereaدم‌جنبانک خاکستری
270. White Wagtail Motacilla alba دم‌جنبانک ابلق
271. Tawny Pipit Anthus campestrisپیپت خاکی  
272. Long-billed Pipit Anthus similisپیپت نوک‌دراز
273. Tree Pipit Anthus trivialisپیپت درختی
274. Red-throated Pipit Anthus cervinusپیپت گلوسرخ
275. Water Pipit Anthus spinolettaپیپت تالابی
276. Common Chaffinch Fringilla coelebsسهره جنگلی
277. Brambling Fringilla montifringilla سهره دمگاه‌سفید
278. Hawfinch Coccothraustes coccothraustesسهره نوک‌بزرگ
279. Eurasian Crimson-winged Finch Rhodopechys sanguineusسهره بال‌سرخ
280. Trumpeter Finch Bucanetes githagineusسهره صورتی
281. Common Rosefinch Carpodacus erythrinusسهره گلی
282. European Greenfinch Chloris chlorisسهره سبز
283. Desert Finch Rhodospiza obsoletaسهره خاکی
284. Twite Linaria flavirostris سهره کوهی
285. Common Linnet Linaria cannabinaسهره سینه‌سرخ
286. European Goldfinch Carduelis carduelisسهره طلایی
287. Red-fronted SerinSerinus pusillusسهره پیشانی‌سرخ
288. European SerinSerinus serinusسهره دمگاه‌زرد
289. Eurasian Siskin Spinus spinus سهره زرد سرسیاه
290. Corn Bunting Emberiza calandraزردپره مزرعه
291. Yellowhammer Emberiza citrinellaزردپره لیمویی
292. Rock Bunting Emberiza ciaزردپره کوهی
293. Grey-necked Bunting Emberiza buchananiزردپره سرخاکستری
294. Ortolan Bunting Emberiza hortulanaزردپره سرزیتونی
295. Black-headed Bunting Emberiza melanocephalaزردپره سرسیاه
296. Common Reed Bunting Emberiza schoeniclusزردپره نیزار (تالابی)

-----

منابع

کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.

*****