واژگان پرندگان
Terminology of birds
پژوهش و گردآوری: ابوالقاسم خالقی زاده
By: Abolghasem Khaleghizadeh
تازه ترین به روزرسانی: 15 خرداد 1400
Updated: 5 June 2021
- در این چکیدۀ واژگان، نخست واژه هایی که در کتابهای چاپ شده بودند، بازبینی شد. سپس تلاش شده است تا کمابیش از واژه ها و گزاره های درست فارسی، با معنی علمی درست، کاربردی، فراگیر و کوتاه استفاده شود.
- در مورد برخی واژه ها، پس از هم اندیشی با دیگر کارشناسان، واژه های درست فارسی برگزیده شد.
- در مورد برخی واژه ها، جایگزین فارسی مناسب یافت نشد. بنابر این، بر پایۀ پیشینۀ کاربرد آنها در سده های گذشته، همچون بخشی از واژگان فارسی انگاشته شدند. این واژه ها عبارتند از:
"اول، شکل، فرم، خط، طولی، عرضی، افقی، ارتفاعی، فصلی، حلقه، دایره، دوره، جمعیت، عادی، معمول، قلم، محور، قلاب، قیچی، نقاب، عنبیه، فضله، مهاجرت، مهاجر، ضدنور، حلقه گذاری (ringing)، قفس، ثبت (رکورد) (record)."
واژگان فارسی English word(s)
شکم Abdomen
پوشش رنگی ناجور Aberration of plumage colouration
ناهنجاری Abnormality
فراوان Abundant
آشیانۀ پویا Active nest
بالغ(بارِک) Adult
بالغها (بارکِها)Adults
سال (سن) Age
سال یابیAgeing
کیسۀ هوایی Air sac
زالی Albinism
{کل بدن سفید با چشمهای سرخ}
گونۀ بیگانه Alien species
مهاجر (کوچنده) ارتفاعی Altitudinal migrant
جوجۀ دیررس Altricial nestling
بالچه (شست بال) Alula
مچ پا Ankle
پوست پرنازا (بدون رویش پر) Apteria
بازو Arm
بازوچال (گودۀ بازو) Armpit
{از راه} رسیدن Arrival
لکۀ روی گوش Auricular patch
گوشپرها Auriculars
پرهای زیربازو Axillaries
پشت (و کمر) Back
نوار (نوار عرضی) Band
نواربندی Banding
ریشه پر Barb
ریشک پر Barbule
راه راه عرضی Barred
چینش راه راه عرضی Barring
نیمۀ پسین (نیمۀ عقبی) Basal half
پایه {برای نوک و پرها} Base
پوشش پایه ای Basic plumage
بالچه (هرزبال) Bastard wing
نوک (منقار) Beak
ریش Beard
شکم Belly
کج Bent
پیش بند {در گنجشکها} Bib
نوک (منقار) Bill
ناخنِ نوک {در غازها و اردکها} Bill nail (in geese)
سرِ (تُکِ) نوکBill tip
نوک بازی Billing (nebbing)
دونامی Binomial
سایۀ پرندگان Bird shadow
پرنده باز(ان) Birder(s)
پرنده نگران (پرنده نگرها) Birdwatcher(s)
پرنده نگری Birdwatching
بیرون زدگی بالای چشم (ستیغ ابرویی) Bony projection over the eyes
نوار شانه ای Brace
{در پرندگان کنارآبزی و مرغِ حقها}
(in waders and scops owls)
شاخه رَوی Branching
سینه Breast
جوجه آور (زادآور) Breeder
پهنۀ جوجه آوری Breeding arena
دورۀ جوجه آوری Breeding period
پوشش (پروبال) جوجه آوری Breeding plumage
موسم جوجه آوری Breeding season
موفقیت (پیروزی) جوجه آوری Breeding success
پل زدن پیشانی {از نوار ابرویی} Bridge forehead (from supecilium)
لکۀ کرچی (لکۀ جوجه آوری) Brood patch
روشن (در رنگها) Bright
میخچۀ پا Bumblefoot
بالای سر (کلاه) Cap
نوار مچی {در کاکاییها} Carpal bar
مفصل (بندگاه) مچی Carpal joint
لکۀ مچی {در پرندگان شکاری} Carpal patch
رودۀ کور Cecum (plural Ceca)
بالشتک (نرمه) بینی {در پرندگان شکاری} Cere
گونه ها Cheeks
سینه Chest
جوجه Chick
چانه Chin
اسکنه مانند (نوک) Chisel-like
رده Class
استخوانهای ترقوه (چنبری) Clavicles
چنگال Claw
تمیزکردن Cleaning
بالا رفتن Climbing
پارگین (مَخرَج) Cloaca
بوسۀ پارگین (بوسۀ مَخرَجی) Cloacal kiss
دسته تخم Clutch
طوق (یقه) Collar
ریخت (گرایش) رنگی Colour morph
فاز رنگی {در پرندگانی مانند اگرت ساحلی} Colour phase
تاج، برآمدگی پیشانی {در راستۀ غازسانان} Comb
معمول Common
مخروطیCone-shaped
پرهای ریشه ای (اصلی) Contour feather
جفتگیری کردن Copulate
جفتگیری Copulation
نمایشهای جفتیابی Courtship display
پوشپرها Coverts
کاکل (تاج)Crest
پوشپرهای تهیگاهی Crisum
چینه دان Crop
نوکقیچی Crossbill
تارک Crown
ستیغِ نوک {خط برآمدگی میانی در فرونوک} Culmen (upper ridge)
خنجرمانند Dagger-like
تیره Dark
پُررنگ Dark
خمیده به پایین Decurved
پوشش شناخته شده Definitive plumage
رهسپارشدن Departure
پخشیدهDiffused
{در رنگها} {in colours}
کمرنگ (رقیق) Diluted
دوریختی (جنسی) Dimorphism (Sexual)
شیرجه رفتن Dive
رام (اهلی) Domestic
گونۀ چیره (غالب) Dominant species
پشتی Dorsal
کُرک پر Down
مات Dull
خاک مالی Dust bathing
گوشپر Ear coverts
خال روی گوش Ear spot
دسته پرهای گوش Ear tuft
گوش آویز Earlobe
تولک موسمی (بین فصلی) Eclipse
لبۀ پرها (در شاهپراولیها، شاهپردومیها و شاهپرسومیها
Edge of feathers (primaries, secondaries, tertials)
شکل تخم Egg shape
دندان نوک Egg tooth
خم بیرونی (در لبۀ شاهپرها) Emargination
برون کوچی Emigration
بومزاد Endemic
سرخ گرایی Erythrism
خطِ چشمی Eye line
حلقۀ چشمی Eye ring
نوارِ چشمی Eye stripe
نقابِ چشمی Eye-mask
(مانند کورکورها) (in kites)
ابرو Eyebrow
چشمها Eyes
آشیانۀ عقاب Eyrie
چهره (صورت) Face
صفحۀ (دیمۀ) چهره {در جغدها} Facial disc (in owls)
نقابِ چهره Facial mask
پوستِ چهره {در قرقاول} Facial skin
رنگ پریده (رنگ و رورفته) Faded
فضله ای Faecal
کیسۀ فضله Faecal sac
فضله Faeces
رنگ رفته (ناپیدا) Faint
به نسبت معمول Fairly common
چشمانِ دروغین False-eyes
چهرۀ دروغین False-face
خانواده Family
پاکسازی نوک Feaking
پرها Feathers
مسیرِ رویش پر Feather tract
دانخوری Feeder
انگشتانِ پا Feet
بیرونزدگی پا از دُم Feet projection
ران Femur
چنگک نوک Festoon
(در نیم نوک بالا در پرندگان شکاری)
رشته پر Filoplume
انگشتپر {در زمان پرواز} Fingers
پهلوها Flanks
بال زدن Flapping
نوک پهن Flatbill
دورۀ جوجۀ پروازی Fledging period
مرحله (گامه) جوجۀ پروازی Fledging stage
جوجۀ پروازی Fledgling
گله Flock
پف کرده Fluffy
جهیدن Flush
دایرۀ ترس Flush distance
گذرگاه پروازی Flyway
جلویِ بال Forearm
لکۀ جلویِ بال Forearm patch
پیشانی Forehead
جلویِ گردن Foreneck
دُم دوشاخه Forked tail
پوشش شکل دهنده Formative plumage
تازه Fresh
لبه Fringe
نوار پیشانی Frontal bar
سپرِ پیشانی Frontal shield
استخوان آرزو Furcula (Wishbone)
شکاف دهان Gape
شکاف دهان (در جوجه ها) Gape flange
لکۀ شکاف دهان Gape-patch
{در کشیم کوچک} [in Little Grebe]
چین شکاف دهان Gape Rosette
گونه Gena
سرده Genus
سنگدان Gizzard
بال بازرَوی Glide, Gliding
تابان (براق) Glossy
برجستگی زیرِنوک (در کاکاییها) Gonys
خال زیرِنوک (در کاکاییها) Gonys spot
زاویۀ برجستگی زیرِنوک Gonydeal angle
گلوبند Gorget
پوشپرهای بزرگ (روی بال) Greater coverts
گروه Group
نوار گلویی {در قوشها} Gular stripe
خو، خوی (عادت)Habit
خوگیری، خوگرفتن (عادت کردن) Habituation
پرهای یال (پرهای افراشتۀ پسِ سر) Hackles
انگشت پشتی پا Hallux
دستپر (پرهای انگشتان دست) Hand
تخم جوجه شده (تفریخ شده) Hatched egg
ازتخم درآمدن Hatching
جوجۀ ازتخم درآمده Hatchling
دل (قلب)Heart
انگشت پشتی پا Hind toe
پشتِ گردن Hindneck
تَه مایه (ته رنگ) Hint
محور توخالی Hollow shaft
قلابدار Hooked
قلابک Hooklet
جهیدن Hopping
درجا بال زنی Hovering
بازویی Humeral
بازو Humerus
دورگه Hybrid
زون دورگه زایی Hybrid zone
دورگه زایی Hybridization
شناسایی Identification
روشنایی Illumination
انگارش (تصور، تجسم) Imagination
نابالغ (نابارِک) Immature
درون کوچی Immigration
بخش درونی شاهپراولیها Inner primaries
انگشت درونی پا Inner toe
بخش درونی پر Inner web
بخش درونی بال (از پهلوها تا خم بال) Inner wing
رنگین کمانی Iridescence
عنبیه Iris
-فام، -گون (مایل به) (در رنگها) -ish
یادآور یا گمان Jizz (or giss)
(یک گمانه یا انگارش (تصور) سریع از یک پرنده بر پایۀ ویژگیهای بیرونی مانند اندازه و رنگ، همراه با رفتار، جابجایی، پرواز و آوای یک پرندۀ ویژه و با توجه به شناخت پیشین از یک گونه)
جوان Juvenile
جناغ سینه Keel
زانو Knee
برآمدگی پیشانی (در اردک سانان) Knob
فرود آمدن Landing
بالۀ پوستی Lappet
انباشتگاهِ غذا Larder
کناری Lateral
نوار کنار تارک Lateral crown stripe
نوار کنار گلو Lateral throat stripe
لبۀ جلویی بال Leading edge of wing
پاها Legs
بیرون زدگی پا از دُم Legs exceeding tail
{در زمان پرواز} (when stretched in flight)
پرهای پا Leg feathers
آوردگاه Lek
پهنۀ نبرد Lek arena
دستۀ {نرهای} هماوردان Lek size
قلمرو (گستره) نبرد Lek territory
نبرد جفتیابی Lekking (=Lek mating)
گونۀ نبردجو (جفتیابی) Lekking species
پوشپرهای کوچک (روی بال) Lesser coverts
سپیدگرایی Leucism
(در دو شکل: بخشی از بدن سفید (بخشی) یا همۀ بخشهای بدن سفید (سراسری))
{در هر دو شکل، رنگ چشمها طبیعی است.}
(in two forms: Partial leucistic or fully leucistic)
فهرست زندگی (پرنده نگر) Life list
گونه افزای زندگی (پرنده نگر)Lifer
(گونه ای که نخستین بار توسط یک پرنده نگر دیده می شود)
روشن (کم رنگ) Light
پاها پره دار Lobbed
{پرۀ پا متفاوت از پردۀ پا است. در پای پره دار، برگۀ پوستی در کنار هر انگشت پا مانند پای کشیمها و چنگر}
بلندبالان (سیاه چشمان مانند شاهینها) Longwings
چشم تا نوک (جلوی چشم) Lore
نوار چشم تا نوک Lore-bar
نیم نوک پایین، فرونوک Lower mandible
زردگرایی پرورشی (در پرورش پرندگان) Lutinos
بالاتنه (جُبِّه) Mantle
نوار کنار چانه Malar stripe
آرواره Mandible
نقاب {در کاکاییها، سنگ چشمها و برخی گونه ها} Mask
جفت یابی Mating
پوشپرهای میانی (روی بال) Median coverts
نوار میانی تارک Median crown stripe
سیاه گرایی Melanism
انگشت میانی پا Middle toe
پنجرۀ میانی بال Midwing panel
مهاجر (کوچنده) Migrant
مهاجرت (کوچ) Migration
گذرگاه مهاجرت (کوچ) Migration flyway
بی تابی پیش از کوچ (مهاجرت) Migratory restlessness
لکه های سفید سرِ (نوکِ) بال {در کاکاییها} Mirror
تور پرنده گیری Mist net
آشوبگری Mobbing
پرریزی Molt, molting
گونۀ تک سنخی Monotypic species
ریخت Morph
ریخت (گرایش رنگی در پرندگان) Morph
ریخت شناسی Morphology
مرمری Mottled
نوار سبیل Moustachial stripe
فوج Murmuration
جهش Mutation
ناخن Nail
پسِ سر Nape
لکۀ پسِ سر Nape patch
سوراخ (شکاف) بینی Nares
شیار بینی Nasal groove
کرک پر نوزادی Natal down
بومی Native
سوزن مانند Needle-like
جعبۀ آشیانه ای Nest box
آشیانه سازی Nesting
جوجۀ آشیانه ای Nestling
دورۀ جوجۀ آشیانه ای Nestling period
(جوجۀ بدون توانایی پرواز)
گامۀ جوجۀ آشیانه ای Nestling stage
بدون انگشت پشت پا No hind toe
نامگذاری Nomenclature
سوراخ (شکاف) بینی Nostril
تورفتگی درونی {در لبۀ شاهپرها} Notch
پوشش جفت یابی (همسریابی) Nuptial plumage
پرهای بلند پسِ سری {در زمان جوجه آوری حواصیلها} Occipital plumes
چشمان دروغین Ocelli (singular Ocellus)
چشم دروغین Ocellus
سفید چرکی Off-white
زمان آغاز Onset (The onset)
سرپوش بینی Operculum
حلقۀ (دایرۀ) چشمی Orbital ring
پوست کنار چشم {در شاهینها} Orbital skin
راسته Order
بخش بیرونی شاهپراولیها Outer primaries
انگشت بیرونی پا Outer toe
بخش بیرونی پر Outer vane/web
بخش بیرونی بال (از خم بال تا سرِ بال) Outer wing
شاهپراولی شمارۀ 1، 2، 3، ... P 1,2,3, …
روشن/کم رنگ Pale
روشن/کم رنگ Pallid
انجمن Parliament
مهاجر (کوچنده) بخشی Partial migrant
بخشی از پا پرده دار Partial webbing
دسته Party
مهاجر (کوچنده) گذری Passage migrant
برآمدگی یا قله (در سر پرندگان) Peaked (in head)
سازمان چیرگی پرکنی (نوک زنی) Pecking order
نوار سینه ای Pectoral band
ریمه Pellet
نشیمنگاه (یا نشستگاه) Perch
نشستن پرندگان {در یک نقطه به مدت کوتاه یا بلند} Perching
دست آموز Pet
ابلق (پیسه) Pied
شیر کبوتر Pigeon milk
یکدست (ساده) Plain
پوشش (پروبال) Plumage
پرشناسی Plumology
شیرجه زدن Plunge
گونۀ چندسنخی (گونۀ دارای چند زیرگونه) Polytypic species
کرک پرِ پودری Powder down feather
جوجۀ زودرس Precocial nestling
پرآرایی Preening
پیش شست Prehallux
شاهپراولیها Primaries
بیرون زدگی شاهپراولیها از دُم {در زمان استراحت} Primaries exceeding tail (at rest)
لکۀ پای شاهپراولیها Primary base patch
پوشپرهای اولی Primary coverts
بیرون زدگی (بلندی) شاهپراولیها Primary projection
{بیرون زگی شاهپراولیها از لبۀ شاهپردومیها و شاهپرسومیها در حالت نشسته}
نوک شاهپراولیها Primary tip
پنجرۀ شاهپراولیها Primary window
پوستِ پرزا Pteryla
جوجه (جوجه ها) Pullus (pulli)
مردمک Pupil
قلم (خامۀ) پر Quill
ساقه پر Rachis
نایاب Rare
پسِ سر Rear
بازشناسی (تمییز دادن) Recognition
بهبود Recovery
پخش صدا Recall
ثبت کردن (فعل) Record (v.)
ثبت (رکورد) (اسم) Record (n.)
شاهپرهای دُم Rectrices
خمیده به بالا Recurved
برون افگندن (بالا آوردن) Regurgitate
برون افگنی Regurgitation
رهاسازی Release
پرهای پروازی Remiges
دربرگیرندۀ شاهپراولیها، دومیها و شاهپرسومیها
Including primaries, secondaries, tertials
یادآور Reminiscent
ماندگار (مقیم) Resident
دهانی Rictal
موپر کناردهانی Rictal bristle
خال کناردهانی (در بوچانگاها) Rictal spot (in Drongos)
دور، کناره Rim
حلقه Ring
حلقه گذاری Ringing
بازیابی حلقه Ringing recovery
آیین Ritual
جایگاه شبگذرانی (شبمانی) Roosting site
پرافراشته (پرها سیخ شده) Rouse
یال Ruff
دُمگاه Rump
لکۀ دُمگاه Rump patch
غباری Rusty
شاهپردومی شمارۀ 1، 2، 3، ... S1,2,3, …
سُخمه (پشت و بال) Saddle
چینش پولک دار (در پوشپرها) Scaling
پرندگان گریخته (فراری) از قفس Scaped birds
کمان شانه ای Scapular crescent
پرهای شانه ای {پرهای بین بال و بدن} Scapulars
کمیاب Scarce
لاشه خوار Scavenger
به هم ریختگی رنگی Schizochroism
شاهپردومیها Secondaries
پنجرۀ شاهپردومیها Secondary panel
نیم پر Semiplume
جداسازی (تفکیک) Separation
جنس (نر، ماده و نابالغ) Sex
تعیین جنس {نر، ماده و نابالغ} Sexing
دوریختی جنسی Sexual dimorphism
سایه نگارۀ پرندگان (در طراحی پرندگان) Shadow bird image
محور پر (قلم (خامۀ) پر+ ساقه پر)Shaft
پا (زانو تا مچ) Shank
درخشان Shining
کوتاه بالان (زردچشمان مانند قوشها) Shortwings
شانه Shoulder
ضد نور (حالت یا نگاره در عکاسی) Silhouette
سایه رُخ Silhouette
لاغر {برای جثه}، نازک {برای نوک} Slim
نوک آویز Snood
بال اوج گیری Soar, Soaring
آواز Song
کفچه ای Spatulate (Spoon-shaped)
گونه Species
آیینۀ بالی {دراردکها} Speculum
شکاف ابرویی Split supercilium
خالدار Spotted
چینش خالدار {در روتنه} Spotting (on upperparts)
دُم بازشده Spread tail
سیخک (در پشت پا یا در بال) Spur
دُم چهارگوش Square-tipped tail
ایستگاه مهاجرتی Staging areas
شیرجه (در شاهینها) Stoop
چینش رگه های طولی Streaking
رگه های طولی Streaks
نوار طولی Stripe
نیمه بالغ (نیمه بارِک) {در پرندگان دارای سن بلوغ چندین سال} Subadult
کممایه (در رنگها) Subdued
نوار زیرِسبیل Submoustachial stripe
زیرگونه Subspecies
نوار پیش پایانی Subterminal band
کم مایه (بی جان) Subdued
مهاجر (کوچنده) تابستانه Summer migrant
پوشش (پروبال) تابستانه Summer plumage
آفتاب گیری Sun-bathing (Sunning)
نوار ابرویی Supercilium
ستیغ بالای چشم (ستیغ ابرویی) Supraorbital riges
نوار بالای چشم تا نوک Supraloral stripe
ماهیچۀ سوتک Syringal muscle
سوتک Syrinx
نشانه Tag
نشانه گذاری Tagging
دُم Tail
نوار دُمی Tail band
شکاف دُم Tail-dipping
لبۀ دم Tail tip
پنجه درپنجه اندازی Talon-grappling
چنگالها Talons
سیخک قلم پا Tarsal spur
قلم پا Tarsus
دوقلونامی (نامهای علمی) Tautonym
پوشپر (پوشپرها) Tectrix (Tectrices)
نوار پایانی {در دُم یا بال} Terminal band
قلمرو (گستره) Territory
شاهپرسومیها {در پرندگانی مانند اردکها} Tertials
ران Thigh
پلک سوم Third eyelid
گلو Throat
ساق پا Tibia
ته رنگ (سایۀ رنگ) Tinge
سرِ نوک (تُکِ منقار) Tip of bill
گیس Tippet
انگشت پا Toe
لبۀ کناری نوک Tomium (Tomia)
پردۀ پیوسته (در پا) Totipalmate
نای Trachea
لبۀ پشتی (پسین) بال Trailing edge of wing
سه نامی Trionym
شلوار یا شلوارک Trousers
شلوار (پرهای بلند روی ساق و قلم پا در عقابها) و
شلوارک (پرهای بلند روی ساق پا در سنقرها، سارگپه ها و قوشها)
دسته پرهای دم Tuft tail feathers
کاکل پرها (پرهای کاکلی مانند) Tufted feathers
کاکل پرهای دمگاه Tufted rump feathers
پرنده جو Twitcher
نمونه ای (نمادی)Typic
شکل نمون وار (شکل نمادوار) Typical form
نامعمول Uncommon
زیرتنه، بخشهای زیرین بدن Underparts
زیرِدُم Undertail
پوشپرهای زیرِدُم Undertail coverts
زیرِبال (بخش زیرین بال) Underwing
نیم نوک بالا، فرانوک Upper mandible
روتنه، بخشهای رویی بدن Upperparts
روی شاهپرهای دُم Uppertail
پوشپرهای روی دُم Uppertail coverts
روی بال (بخش رویی بال) Upperwing
سرگردان Vagrant
پهنۀ پر Vane
تُهیگاه (زیرِدُم) Vent
شکمی Ventral
راه راه کرمیVermiculated
موپر Vibrissae
آواسازی (دربرگیرندۀ صداها، آواها و آوازها)Vocalization (including calls & songs)
آوای پرندگان Voice
رنگ شُسته Washed
آب تنی Water bathing
غبغبک (پوستِ رُخ) Wattle
پردۀ انگشتان پا Web
پاهای پرده دار {پردۀ پوستی کامل بین انگشتان} Webbed foot
لکۀ سفید پای شاهپراولیها White patch at base of primaries
لکۀ سفید شاهپراولیها White primary flash
نوار بالی Wing bar
فرمولِ بالی Wing formula
چینش خطدار بال (زیر بال) Wing lining
سرِ (نوک) بال Wing tip
بال زدن Wingbeat
گستردگی سربالها Wingspan
پوشش (پروبال) زمستانه Winter plumage
مهاجر (کوچنده) زمستانه Winter migrant
مهاجر (کوچنده) زمستانگذران Wintering migrant
پوشش کهنه Worn plumage
مچ Wrist
ویرگول مچی Wrist comma
زردگرایی Xanthism (Xanthrochromism)
خمیازه کشیدن Yawning
جوان Young
---
گوناگونی اردکها Types of ducks
اردک های روی آبچر، اردکهای شیرجه رو (غواص) و اردک های ماهی خوار
Dabbling (Puddle) ducks, Diving ducks, Saw-billed ducks
گوناگونی رنگها Types of colour
درخشان، تابان (براق)، رنگین کمانی، روشن، گرم، سرد، تیره (پُررنگ)، روشن (کمرنگ)، مات، مایل به رنگ ...(...فام)، پخشیده، کمرنگ (رقیق)، روشن/کمرنگ، کم مایه (بی جان)، ته مایه، رنگ پریده، رنگِ شسته، ته رنگ (سایۀ رنگ)، رنگ رفته، تازه و کهنه
Shining, Glossy, Iridecence, Bright, Warm, Cool, Dark, Light, Dull, Diluted, Pale/Pallid, Subdued, Hint, Faded, Washed, Tinge, Faint, Fresh, Worn
گوناگونی نوک در پرندگان Types of bill in birds
مستقیم، سوزن مانند، کلفت، خنجرمانند، خمیده به بالا، خمیده به پایین، کج، قلابدار، مخروطی، اسکنه مانند، پهن، کفچه ای و نوک قیچی
Straight, Needle, Stout, Dagger-shaped, Recurved, Decurved, Bent, Hooked, Cone-shaped, Chisel-like, Flat, Spatulate (Spoon-shaped) & Crossbill
گوناگونی موقعیت انگشتان پا Types of finger positions
همۀ انگشتان در جلو، سه انگشت در جلو، سه انگشت نیم چسبان در جلو، انگشتان متقارن (1 و2 در پشت پا) و انگشتان نامتقارن (1و4 در پشت پا)
Pamprodactyl, Anisodactyl, Syndactyl, Heterodactyl & Zygodactyl
حواس پنجگانه Five senses
بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی و بساوایی (لامسه)
Sight, Hearing, Taste, Smell & Touch
گوناگونی شکل آشیانه Types of nest form
بی آشیان، خراشیده، کپه ای، تاقچه ای، سوراخ/ شکاف، گودالی (کاویده)، دالانی، شناور، گِلی، پهن، بشقابی، فنجانی، گنبدی، گوی مانند و آویزان
No nest, Scrape, Mound, Ledge, Hole, Cavity, Burrow, Floating, Mud, Platform, Plate, Cup, Dome, Sphere & Pendant
گوناگونی بهره برداری آشیانه Types of nest using
پویا، ناپویا، ساخته شده، بازسازی شده، جاگیرشده، رهاشده، خالی و کهنه
Active, Inactive, Built, Reused, Occupied, Unused, Empty & Old
گوناگونی شکل تخم Types of egg shape
بیضی، نیم بیضی، تخم مرغی، گلابی شکل، کروی، دوسویه
Elliptical, Subelliptical, Oval, Pyriform, Spherical & Biconical
گوناگونی گروه در پرندگان Types of bird groups
(گله، دسته، گروه، فوج، انجمن، کلونی)
(flock, party, group/company, murmuration, parliament, colony)
گوناگونی گونه های مهاجر Types of migrant species
(تابستانه، زمستانه، گذری (عبوری)، بخشی (مقطعی) و ارتفاعی)
(summer, winter, passage, partial, altitudinal)
گوناگونی مهاجرت (کوچ) Types of migration
(کرانه ای، پیش مهاجرتی، سرگردان)
(Pelagic, premigratory, vagrant)
گوناگونی مهاجرت (کوچ) Types of migration
(رفت و برگشتی، دیرین جایی (سگپایی)، پرشی (قورباغه ای)، زنجیرهای، کانونی (دگرجا-همجایی) و ارتفاعی)
(Loop, Dog-leg, leap-frog, Chain, Telescopic & Vertical)
رده بندی فهرست سرخ جهانی Categories of IUCN Redlist
ارزیابی نشده، کمبود داده، کمترین نگرانی، نزدیک به تهدید، آسیب پذیر، در آستانۀ انقراض، در سراشیبی انقراض، منقرض شده در طبیعت، منقرض شده
Not Evaluated, Data Deficient, Least Concern, Near Threatened, Vulnerable, Endangered, Critically Endangered, Extinct in the Wild and Extinct
-----
سپاسگزاری
بدین وسیله از همکاری بدون چشم داشت دوستان و سروران گرامی زیر سپاسگزاری می شود: علی ادهمی میرحسینی، آرش حبیبی آزاد، محمد توحیدی فر، حسین محمودیان، سعید گله داری، جواد خالق زاده آهنگر، عباس عاشوری و امیرمهدی ابراهیمی.
منابع
اسکات، درک، علی ادهمی میرحسینی و حسین مروج همدانی (1354). پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 404 ص.
بختیاری، پرویز (1393). پرنده های شکاری. موسسه ایران شناسی.
کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.
مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.
منصوری، جمشید (1392). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 517 ص.
منظری، ش، ج محقق نیشابوری، ع. خرازی پاکدل، ع پازوکی و ا. ابراهیمی (1393). واژهنامهی حشرهشناسی (معادلهای فارسی و تعریفها)، بخش سوم: آرایه بندی. انجمن حشره شناسی ایران. 77 ص.
Campbell B. & Lack E. (1985). A Dictionary of Birds. T&AD Poyser, Calton, 670 pp.
Clark W.S. (1999). A Field Guide to the RAPTORS of Europe, the Middle East and North Africa. Oxford University Press, Oxford, 371 pp.
Porter, R. & Aspinall, S. (2010). Birds of the Middle East. Christopher Helm, London.
Svensson, L. (1999). Collins Bird Guide. HarperCollins Publishers Ltd, London.
* Avibase-bsc-oec.org
www.hbw.com
*****